Leczenie choroby Parkinsona: leki, rehabilitacja i zabiegi chirurgiczne
Niestety, choroby Parkinsona nie można wyleczyć, ale dzięki odpowiedniemu leczeniu możemy stłumić objawy w dłuższej perspektywie.
Każde przewlekłe leczenie oprócz łagodzenia objawów niesie ze sobą skutki uboczne i powikłania. Celem jest osiągnięcie równowagi między korzyściami płynącymi z leczenia a powikłaniami, a tym samym poprawa jakości życia pacjenta.
Lewodopa
Lewodopa jest głównym lekiem stosowanym w leczeniu choroby Parkinsona.
Niedobór dopaminy nie może być kompensowany przez bezpośrednie podawanie "gotowej" dopaminy. Nie przenika ona dobrze przez barierę krew-mózg i duża jej część zostałaby zużyta w drodze przez przewód pokarmowy.
Lewodopa jest prekursorem dopaminy, który bardzo dobrze przekracza barierę krew-mózg i jest podawany razem z karbidopą. Karbidopa jest substancją, która blokuje dewaluację tej cząsteczki.
Występuje również w postaci żelu o nazwie Duodopa. Żel ten jest wstrzykiwany bezpośrednio do jelita cienkiego pacjenta. Ta forma leczenia jest stosowana u pacjentów, którzy reagują na leczenie lewodopą, ale mają poważne skutki uboczne.
Substancje dopaminopodobne
Aktywne substancje dopaminopodobne są stosowane w leczeniu skutków ubocznych w monoterapii lub w połączeniu z lewodopą.
Preparaty takie jak pergolid i bromokryptyna nie są już obecnie stosowane ze względu na ich poważne skutki uboczne. Zamiast nich podaje się pramipeksol lub ropinirol.
COMT
Stosowane są również leki blokujące rozkład lewodopy do nieefektywnych cząsteczek. Skrót ich nazwy to COMT. Wzmacniają one i przedłużają działanie lewodopy, więc są podawane w połączeniu z nią.
Pierwszym wyborem z tej grupy leków jest entakapon, którego zaletą jest brak skutków ubocznych w OUN i dlatego może być podawany nawet pacjentom z grupy ryzyka.
Podobnym lekiem jest tolkapon, który działa dłużej, ale może być toksyczny dla wątroby. Wysokie dawki nie są wskazane, szczególnie u pacjentów wysokiego ryzyka.
NMDA
Leki z grupy NMDA są reprezentowane przez amantadynę, która została pierwotnie opracowana do leczenia grypy. Poprawia mobilność i łagodzi sztywność, ale nie ma tak pozytywnego wpływu na drżenie.
W postaci do podawania dożylnego jest stosowana w leczeniu kryzysu akinetycznego.
Blokery MAO-B
Oksydaza monoaminowa (MAO-B) jest głównym czynnikiem w reakcjach stresu oksydacyjnego, które uszkadzają komórki nerwowe w chorobie Parkinsona. Blokowanie jej chroni neurony przed tym toksycznym działaniem, np. za pomocą nowego leku rasagiliny.
Leczenie neurochirurgiczne
W leczeniu choroby Parkinsona stosuje się metody neuromodulacji, z których najczęściej stosowaną jest głęboka stymulacja mózgu.
W tej technice elektrodę wprowadza się głęboko do mózgu, do odpowiedniego jądra mózgu. Pozostawia się ją tam przez długi czas. Emituje ona oscylacje o niskim napięciu.
Poprzez obustronną stymulację jądra podwzgórza zmniejsza się ilość leków przyjmowanych przewlekle przez pacjenta. Zmniejsza to również skutki uboczne leków, takie jak dyskineza pola, czyli mimowolne ruchy kończyn.
Rehabilitacja
Rehabilitacja pacjenta jest ważną częścią leczenia. Obejmuje ona odpowiedni schemat, ćwiczenia i edukację ruchową.
W przypadku zaburzeń mowy i połykania pomocny jest logopeda.
