Choroby aorty: tętniak, rozwarstwienie i inne? Poznaj przyczyny, objawy

Choroby aorty są mniej powszechne, ale ich przebieg może być tym bardziej poważny. Mogą być ostre, które pojawiają się nagle i zagrażają życiu człowieka. Istnieją również przewlekłe, które rozwijają się przez dłuższy czas.

Aorta (serce) jest największym naczyniem krwionośnym w ludzkim ciele.

Krew jest wypychana z serca pod wysokim ciśnieniem przez mięsień sercowy do aorty.

Z aorty krew jest następnie kierowana do innych części ciała i do docelowych narządów, mięśni lub innych tkanek. W pierwszej części z aorty wychodzą dwie tętnice sercowe, które odżywiają serce.

Następnie krew płynie do głowy, mózgu, kończyn górnych, klatki piersiowej, brzucha i kończyn dolnych.

Lewa komora serca i jej mięśnie wytwarzają wysokie ciśnienie podczas pompowania krwi do organizmu. Aorta jest do tego przystosowana dzięki grubości i składowi ściany naczyniowej.

Lewa komora i aorta są oddzielone zastawką. Zapobiega to cofaniu się krwi do lewej komory serca. Dzieje się tak podczas rozkurczu, kiedy jest ona uwalniana i ponownie napełniana krwią.

Więcej o aorcie...

Aorta to duża, elastyczna tętnica, przez którą przepływa około 200 milionów litrów krwi w ciągu życia człowieka.

Anatomicznie jest ona podzielona na kilka odcinków.

Aorta dzieli się na następujące odcinki:

1. Aorta wstępująca (aorta ascendens)
   • pochodzi z lewej komory serca
   • jest oddzielona od lewej komory serca zastawką aortalną
   • od niej odchodzi dopływ tętniczy do serca
     • prawa i lewa tętnica wieńcowa
2. Łuk aorty (arcus aortae) to łuk, przez który aorta skręca w lewo.
   • Tętnice odpływowe doprowadzają krew do mózgu i kończyn górnych, mięśni szyi lub ramion, krtani i ściany klatki piersiowej.
3. Aorta zstępująca (aorta descendens) jest podzielona przez przeponę na dwie części, tj:
   1. aorta thoracica (aorta piersiowa) w przybliżeniu na poziomie kręgów od Th3 do Th12
   2. aorta brzuszna (aorta abdominalis) od przepony i kręgu Th12

Od aorty odchodzą inne gałęzie tętnic, które doprowadzają krew do narządów docelowych, mięśni i innych tkanek.

Aorta brzuszna rozgałęzia się w końcowym odcinku do tętnicy biodrowej wspólnej prawej i lewej (arteria ilica communis dextra et sinistra).

Ściana naczynia składa się z trzech warstw.

Ściana naczyniowa aorty również składa się z trzech warstw. Warstwa wewnętrzna nazywana jest błoną wewnętrzną (tunica intima) i składa się z komórek śródbłonka.

Warstwa środkowa (tunica media) jest wewnętrzną grubą warstwą. Składa się z elastyny, włókien kolagenowych i mięśni gładkich.

Warstwa zewnętrzna (tunica adventitia) składa się głównie z kolagenu i zawiera naczynia krwionośne.

Vasa vasorum to naczynia krwionośne, które odżywiają duże naczynia krwionośne.

Duże tętnice i żyły mają grubą ścianę naczyniową, na przykład tętnice mają warstwę mięśniową, która musi być odpowiednio ukrwiona, odżywiona, czemu służą naczynia krwionośne.

Małe i drobne naczynia krwionośne są odżywiane poprzez dyfuzję tlenu i składników odżywczych bezpośrednio z krwi.

Naczynia krwionośne są również określane jako vasa vasorum.

Naczynia krwionośne vasa vasorum są podzielone na trzy podtypy:

1. vasa vasorum internae prowadzi od światła aorty i rozgałęzia się od ściany naczynia
2. vasa vasorum externae prowadzi od odgałęzień aorty, a następnie zawraca do ściany naczynia
3. naczynia żylne vasa vasorae wychodzą ze ściany naczynia do światła aorty lub współistniejącej żyły.

Powrót do aorty.

Główną funkcją aorty jest dystrybucja krwi, czyli jej przewodzenie do innych części, do innych tętnic i do innych części ludzkiego ciała.

Funkcją aorty jest:

1. rozprowadzanie krwi - kierowanie jej do innych części układu krwionośnego
2. kontrola i zarządzanie systemowym oporem naczyniowym
3. kontrolowanie częstości akcji serca
4. funkcja pompowania - pompa naczyniowa, podobnie jak mięsień sercowy.

Gdy ciśnienie w aorcie wzrasta, systemowy opór naczyniowy i częstość akcji serca spadają.

I odwrotnie...

Spadek ciśnienia w aorcie prowadzi do wzrostu oporu naczyniowego i zwiększenia częstości akcji serca.

Kontrolę i zarządzanie ciśnieniem zapewniają receptory ciśnienia (receptory presyjne) w aorcie wstępującej i łuku aorty.

Aorta jest największą tętnicą w ludzkim ciele.

Jej średnica wynosi około 3-4 cm. Na ogólną anatomię wpływa kilka czynników, takich jak wiek, płeć, wzrost i masa ciała.

Wymiary korzenia aorty u osób dorosłych wynoszą w przybliżeniu: Dla mężczyzn 3,63-3,91 cm Dla kobiet 3,50-3,72 cm

Średnica aorty zmniejsza się w dół.

Z biegiem czasu, w miarę starzenia się organizmu, średnica aorty nieznacznie się rozszerza. Podaje się, że jest to około 0,9 mm u mężczyzn i 0,7 mm u kobiet co 10 lat.

Chcesz dowiedzieć się więcej o chorobach aorty? Co to jest stwardnienie lub poszerzenie aorty? Co je powoduje? Jak postępują? Jakie jest ich leczenie? Czytaj dalej.

Jakie choroby aorty są nam znane?

Ogólnie rzecz biorąc, choroby naczyń krwionośnych powodują różne problemy. W przypadku aorty jest podobnie. Pojawiają się różne stany chorobowe, które są odpowiednio klasyfikowane.

Są one klasyfikowane jako choroby układu krążenia.

Nasilenie choroby wynika z kilku kontekstów.

Aorta prowadzi z serca, wytrzymuje duże obciążenie ciśnieniowe podczas aktywności serca.

Jest to największa tętnica i transportuje duże ilości krwi.

+

Znajduje się głęboko w klatce piersiowej, co utrudnia dostęp chirurgiczny. W jamie brzusznej przechodzi między jelitami a kręgosłupem.

Istnieją choroby wrodzone i nabyte.

Z chorobami wrodzonymi można się urodzić, powstają one podczas rozwoju wewnątrzmacicznego, np. koarktacja aorty (zwężenie aorty).

Choroby nabyte występują w ciągu życia.

W tabeli wymieniono niektóre choroby aorty

Przyczyny rozwoju choroby aorty są zróżnicowane i nie można wskazać jednego przykładu, który byłby za nią odpowiedzialny.

Przykłady obejmują wady genetyczne i rodzinne, z którymi dana osoba rodzi się jako dziecko. Tak jest również w przypadku zwężenia aorty, które objawia się natychmiast po urodzeniu.

Rozwój tętniaków aorty nie jest spowodowany jednym czynnikiem.

Choroby aorty dzieli się na trzy podstawowe grupy zgodnie z zaleceniami ESC (Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego), a mianowicie:

1. Ostry zespół aortalny - 14 dni od pojawienia się problemu
2. Podostry zespół aortalny - od 15 do 90 dni trudności
3. Przewlekły zespół aortalny - powyżej 90 dni

Ostry zespół aortalny

Zgrupowanie tych chorób w jednej głównej kategorii ma znaczenie praktyczne.

Dokładna przyczyna może się różnić, ale przebieg i objawy kliniczne mają wspólne cechy.

Plus.

Opóźniona lub nieprawidłowa diagnoza stanowi problem. Ponieważ są to stany ostre, opóźnienie odpowiedniego leczenia może oznaczać rozwój powikłań, stanów zagrażających zdrowiu i życiu, a nawet ryzyko śmierci.

Istnieje możliwość pomylenia z zawałem serca. Podobne objawy. Inna diagnoza. Inne leczenie. Opóźnienie = ryzyko śmierci.

Dlatego w tej kategorii chorób prawidłowa diagnoza jest najważniejsza.

Grupę CAAS przedstawiono w poniższej tabeli.

Tętniak aorty

Jest to tętniak aorty, w którym osłabiona ściana naczynia wybrzusza się poza normalny przebieg aorty.

Osłabienie ma różne przyczyny.

Przykładem jest zaangażowanie vasa vasorum (naczyń krwionośnych). Występuje niedokrwienie (krzepnięcie krwi) ściany dużego naczynia krwionośnego, aorty. To krzepnięcie krwi osłabia ścianę aorty.

Innym mechanizmem jest odkładanie się nieodpowiednich substancji w ścianie naczynia, jak w przypadku miażdżycy, co również powoduje upośledzenie funkcji, elastyczności i wytrzymałości naczynia.

Proces zapalny, który może mieć zarówno podłoże infekcyjne, jak i nieinfekcyjne.

Nawet w przypadku tętniaka aorty wyróżnia się formy wrodzone, które są spowodowane wadą genetyczną.

Ich przeciwieństwem są...

Tętniaki nabyte - w ich przypadku wymienia się różne czynniki wewnętrzne lub zewnętrzne, których wieloczynnikowe działanie sprzyja rozwojowi choroby.

Wyróżnia się trzy podstawowe formy tętniaka, a mianowicie:

• tętniak prawy (aneurysma verum) - wybrzuszenie całej ściany naczyniowej, a więc wszystkich 3 warstw
• tętniak rozwarstwiający (aneurysma dissecans)
  • wybrzuszeniu towarzyszy pęknięcie ściany naczynia
• tętniak rzekomy (tętniak fałszywy) - znany również jako tętniak fałszywy (aneurysma falsum)
  • krew napływa do tętniaka podczas skurczu serca
  • podczas rozkurczu serce odprowadza krew
  • ryzyko pęknięcia, rozerwania naczynia

Każdy odcinek aorty może być dotknięty tętniakiem. Podano przybliżony odsetek według częstotliwości:

1. 60% dotykających korzenia aorty + aorta wstępująca (poszerzenie aorty wstępującej)
2. około 40% aorta zstępująca (poszerzenie aorty zstępującej)
3. 10% łuk aorty i część piersiowo-brzuszna

Pęknięcie tętniaka aorty

Pęknięcie = rozerwanie.

Pęknięcie aorty lub uszkodzenie ściany aorty podczas jej otwierania powoduje masywne krwawienie, ponieważ krew przepływa przez aortę pod wysokim ciśnieniem.

W zależności od miejsca pęknięcia, może to być:

• krwawienie do osierdzia, prowadzące do tamponady serca
  • krew gromadzi się wokół serca, w worku, w którym jest przechowywana
  • nagromadzona krew uciska serce
  • w rozkurczu - rozluźnienie mięśnia sercowego, serce nie jest w stanie rozciągnąć się wystarczająco, aby przyjąć krew
  • niedociśnienie, zmniejszony rzut serca, zmniejszony dopływ krwi do narządów i tkanek, a nawet wstrząs
• krwawienie do jamy klatki piersiowej - odma opłucnowa i niewydolność oddechowa
• krwotok do jamy brzusznej - hemoperitoneum

Krwawienie pogłębia się do wstrząsu krwotocznego i może zakończyć się nagłą śmiercią.

W przypadku pęknięcia może również wystąpić postać zamknięta.

W tym przypadku uszkodzona ściana naczyniowa jest zamykana przez pobliskie struktury, takie jak osierdzie, opłucna (okrężnica wstępująca) lub narząd moczowy.

Inne...

Jakie inne schorzenia obejmuje grupa chorób aorty?

Inne przyczyny:

• Choroby genetyczne i choroby rzadkie
• Choroby miażdżycowe aorty
• choroby zapalne aorty (zapalenie aorty)
• guzy aorty

Choroby genetyczne aorty

Istnieje kilka chorób z tej grupy, które są związane z uszkodzeniem aorty i muszą być brane pod uwagę.

Choroby genetyczne i rzadkie.

Zespół Marfana jest wrodzoną chorobą tkanki łącznej, spowodowaną mutacją genu fibryliny FBN1, który koduje białko.

Fibrylina bierze udział w tworzeniu i leży u podstaw różnych rodzajów tkanek i narządów. W chorobie dotknięte są kości, naczynia krwionośne, serce, płuca, oczy, a także rdzeń kręgowy.

Obejmuje to kilka chorób i zespołów.

Inne obejmują zespół Turnera, zespół Loeysa-Dietza, chorobę Fabry'ego, koarktację aorty i inne.

= Choroby, które są spowodowane defektem genu.

Objawiają się na różne sposoby, z zaangażowaniem układu sercowo-naczyniowego, a także aorty.

Miażdżyca aorty

Miażdżyca jest długotrwałym i postępującym procesem, w którym dochodzi do uszkodzenia ściany naczynia.

Dokładniej, miażdżyca dotyczy średnich i dużych tętnic, a więc także aorty piersiowej lub brzusznej. W tym przypadku mówimy o stwardnieniu aorty.

Wpływa na naczynia krwionośne w dowolnym miejscu w ciele, od mózgu przez aortę po mniejsze tętnice kończyn dolnych.

Substancje, które normalnie nie znajdują się w tętnicy, przedostają się do uszkodzonej tętnicy.

Są to głównie tłuszcze i inne składniki krwi.

Z czasem wewnętrzna powierzchnia naczynia krwionośnego zwęża się. Zmiana ta negatywnie wpływa na przepływ krwi, co z kolei przyczynia się do procesu korozji.

Plus...

Proces ten wpływa również negatywnie na elastyczność naczynia krwionośnego, w tym przypadku aorty.

W ścianie naczynia tworzą się złogi miażdżycowe, czego powikłaniem jest wspomniane wcześniej zmniejszenie przepływu krwi.

Zwężona aorta to nie jedyny problem...

Poważniejszy przebieg ma jednak pęknięcie zmiany miażdżycowej.

Płytki krwi i inne składniki hemostazy odkładają się na uszkodzonej ścianie naczynia.

Powstaje zakrzep (skrzep krwi), który następnie przyczynia się do zwężenia przestrzeni wewnątrz naczynia i ogranicza przepływ krwi.

Zespół ostrej niedrożności aorty.

Występuje zespół ostrego zamknięcia aorty.

Okluzja = zamknięcie, zamknięcie, niedrożność. To utrudnienie przepływu krwi powoduje, że docelowy narząd lub tkanka, kończyna, staje się bezkrwista.

W obszarze okluzji ryzykiem krwawienia jest martwica do zgorzeli, na przykład w kończynie dolnej. W wyższych segmentach aorty nagła śmierć.

Jeśli dopływ krwi do docelowej tkanki lub narządu jest zachowany przez krążenie oboczne, mogą nie występować żadne objawy i przebiega to bezobjawowo.

Collateral = boczny, poboczny.

Alternatywnie występuje tylko częściowe upośledzenie funkcji. W zależności od stanu ukrwienia pobocznego.

+

Zakrzep = ryzyko pęknięcia = zator w innym miejscu ciała.

Zapalna choroba aorty (zapalenie aorty)

Opisano dwie formy, a mianowicie zakaźną i niezakaźną.

1. Postać zakaźna - nieleczona stwarza ryzyko rozwoju takich schorzeń jak:
   • choroba zakrzepowo-zatorowa - tworzenie się skrzepów krwi z ich embolizacją
   • pęknięcie - pęknięcie aorty
   • śmierć
   • spowodowany masą zakaźną (zator septyczny pochodzący z serca), dzieje się tak na przykład w infekcyjnym zapaleniu wsierdzia
   • ryzyko w przypadku kiły, salmonellozy
2. postać niezakaźna obejmuje kilka podstawowych chorób, takich jak
   • reumatoidalne zapalenie stawów
   • spondyloartropatie, takie jak zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
   • toczeń rumieniowaty układowy
   • zespół Behceta
   • idiopatyczne zapalenie aorty
   • olbrzymiokomórkowe zapalenie stawów
   • zapalenie tętnic Takayasu

Główne czynniki ryzyka rozwoju

Podobnie jak w przypadku innych chorób, w uszkodzenie aorty zaangażowane są wspólne wieloczynnikowe czynniki ryzyka.

Współdziałają one ze sobą, kształtując niepełnosprawność, w różnych kombinacjach.

Czynniki ryzyka dzielą się na wewnętrzne i zewnętrzne.

Wewnętrzne to te, których nie da się kontrolować, tzn. nie możemy ich zmienić poprzez nasze działania.

Na zewnętrzne możemy mieć wpływ.

Wewnętrzne = endogeniczne / zewnętrzne = egzogeniczne.

Na zestaw czynników ryzyka składają się np:

• wiek - zwiększa się zużycie naczyń krwionośnych, co warunkuje proces miażdżycowy + zmienia się stosunek włókien w ścianie naczynia
• płeć - głównie mężczyźni i kobiety po menopauzie
• predyspozycje genetyczne i wywiad rodzinny
• palenie papierosów
• zaburzony metabolizm tłuszczów
• nadciśnienie tętnicze
• cukrzyca
• zespół metaboliczny
• nadwaga i otyłość
• urazy
  • zwłaszcza urazy klatki piersiowej
  • wypadki drogowe
  • upadki z dużych wysokości
• podnoszenie ciężkich ładunków
• brak ruchu
• zła dieta
• alkohol
• narkotyki, kokaina
  • stymulanty
• stan zakrzepowy
• hiperurykemia
• zapalenie

Objawy, które rozwijają się w chorobie aorty, zależą od dokładnej przyczyny, lokalizacji problemu i stopnia uszkodzenia aorty.

Zależy to również oczywiście od ram czasowych, w których problem ma miejsce.

Występowanie objawów jest związane z dopływem krwi i niewystarczającym dopływem krwi do narządów docelowych lub niewydolnością funkcji w szerokim zakresie.

Występuje brak równowagi w dopływie i zapotrzebowaniu na krew.

Aorta przebiega przez klatkę piersiową i jamę brzuszną, wokół różnych struktur. Odchodzą od niej gałęzie tętnic, które są odpowiedzialne za dopływ krwi do wielu części ciała (mózgu, narządów klatki piersiowej lub jamy brzusznej, tkanek, mięśni, kończyn).

W poniższej sekcji podsumowujemy możliwe objawy, które są opisywane w związku z chorobą największej tętnicy ludzkiego ciała.

Objawy mogą obejmować na przykład (tabela)

Diagnoza jest bardzo ważna. Zasadniczo zasada jest taka, że o chorobie należy myśleć w momencie pojawienia się wymienionych trudności i objawów.

Choroba może być mylona z inną chorobą sercowo-naczyniową, a wtedy ryzyko powikłań wzrasta.

Ponieważ nawet rozwarstwienie aorty piersiowej może przebiegać bezobjawowo, jest trudne do zdiagnozowania. Dlatego w diagnostyce różnicowej występujących trudności konieczne jest przeprowadzenie dostępnych metod badania.

Podstawą jest wywiad lekarski, który obejmuje występujące dolegliwości, okres przed ich wystąpieniem, przebyte choroby, a także wywiad rodzinny.

Badania kliniczne i fizykalne obejmujące m.in. pomiar ciśnienia krwi, tętna, oddechu. Pobranie krwi i jej parametrów laboratoryjnych.

Wykrywana jest sztywność tętnic - pomiar prędkości fali tętna (prędkość fali tętna).

Ważne są metody obrazowania:

• RTG
• TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA
• MRI
• ECHO, przezklatkowe lub przezprzełykowe
• plus EKG
• SONO, USG
• PET
• aortografia
• monitorowanie ciśnienia krwi i tętna

Jeśli rozwarstwienie aorty nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas, ryzyko zgonu wzrasta w następujący sposób:

• 21% po 24 godz.
• 49% po 4 dniach
• 74% po dwóch tygodniach
• 93% po roku

Należy pamiętać o chorobie aorty, jeśli wystąpi

• ostry i nagły ból - 74-90% przypadków
• ból jest rozległy i dobrze zlokalizowany
• 90% ból w przedniej części klatki piersiowej - aorta wstępująca - 90% przypadków
• ból między łopatkami - aorta zstępująca - 90% przypadków
• może wystąpić po dużym wysiłku fizycznym, podnoszeniu ciężarów

Przebieg choroby jest zmienny i zależy od dokładnej przyczyny.

W niektórych przypadkach choroba może być ukryta bez objawów (bezobjawowa) i może zostać wykryta przypadkowo podczas innego badania.

Miażdżyca, na przykład, jest przewlekła i postępująca. Nie jest znana, dopóki nie pogorszy się jej stan, gdy pęknie blaszka miażdżycowa w ścianie naczynia krwionośnego.

Podobnie tętniak (wybrzuszone naczynie krwionośne) w dowolnym miejscu ciała może być ukryty i utrzymywać się bez objawów.

Jednak ryzyko powikłań nadal istnieje.

Przykładem może być pęknięcie aorty, które również zależy od miejsca i zakresu.

Następnie obraz kliniczny i objawy ostrego zaostrzenia choroby rozwijają się odpowiednio.

Cierpiący zgłaszają nagły początek i ostry, ostry ból. Jego lokalizacja znajduje się w klatce piersiowej, z tyłu między łopatkami lub w jamie brzusznej.

Uszkodzenie aorty według sekcji i objawów: Niewydolność serca i objawy zawału serca = aorta wstępująca. Ból szyi i szczęki = łuk aorty. Ból między łopatkami do brzucha = aorta zstępująca / aorta piersiowo-brzuszna.

Ból może się przemieszczać. W przypadku rozwarstwienia aorty występuje wzdłuż pęknięcia - rozdarcia ściany naczynia.

Środki przeciwbólowe nie działają.

Przejściowo, w niektórych przypadkach, mogą złagodzić dyskomfort. Co może utrudnić poszukiwanie choroby aorty.

Najpoważniejsze = najpilniejsze.

Najpoważniejsza grupa to najpilniejsze formy, które zagrażają życiu danej osoby. Masywne krwawienie, ostre zamknięcie naczynia krwionośnego lub inne ostre zespoły.

Ich nieprawidłowa lub spóźniona diagnoza lub zaniedbanie prowadzi do stanu szoku, a nawet nagłej śmierci.

Przeciwieństwem silnego bólu jest przebieg, podczas którego ból nie występuje.

Rzadko rozwarstwienie aorty może nie objawiać się bólem, ale raczej zapaścią (omdleniem), zaburzeniami świadomości lub deficytami neurologicznymi, takimi jak udar lub niewydolność serca.

Jest to szczególnie częste u osób starszych.

Dodatkowo.

Do powyższych objawów można również dodać wszelkie objawy niewydolności narządu docelowego, tkanki lub kończyny cierpiącej na niedokrwistość (niedokrwienie).