Co to jest zapalenie naczyń krwionośnych i co powoduje stan zapalny naczyń krwionośnych? + Objawy, leczenie

Termin zapalenie naczyń odnosi się do szerokiej grupy chorób, które wpływają na naczynia krwionośne. Podstawową przyczyną jest stan zapalny prowadzący do martwicy, tj. śmierci ściany naczynia.

Zapalenie może dotyczyć każdego naczynia krwionośnego ludzkiego ciała, od najmniejszego do największego - aorty. Miejsce działania jest równie rozległe, może znajdować się w dowolnym miejscu w ciele.

Inny jest również sposób, w jaki choroba będzie się objawiać.

Zasadniczo przebieg zapalenia naczyń zależy od lokalizacji, wielkości, zasięgu, a także ilości dotkniętych naczyń krwionośnych.

Naczynia krwionośne są przede wszystkim uszkadzane przez stan zapalny, co może powodować kilka schorzeń.

Przykładem jest zmniejszenie przestrzeni dla przepływu krwi. Naczynie krwionośne może być zwężone częściowo, ale także całkowicie.

W przypadku częściowego zwężenia zachowany jest pewien przepływ krwi, ale może on być niewystarczający. W przypadku całkowitego zwężenia część tkanki lub narządu znajdująca się za zamknięciem naczynia nie jest ukrwiona i dochodzi do niedokrwienia lub nawet zawału.

Częściowe ograniczenie przepływu przez naczynie krwionośne jest określane jako zwężenie. Zwężenie jest chorobliwym (patologicznym) zwężeniem lub upośledzeniem drożności, w tym przypadku naczynia krwionośnego. Całkowite ograniczenie = ustanie przepływu krwi i jest określane jako obliteracja. Oznacza to zniknięcie ubytku w zapaleniu naczyń krwionośnych.

W wyniku stanu zapalnego uszkodzone naczynie krwionośne może się również poszerzyć, tworząc tak zwany tętniak (tętniak naczyniowy). Naczynie krwionośne jest osłabione w tej części i jest narażone na pęknięcie z krwawieniem.

Żaden z tych stanów nie jest idealny pod względem rokowania, dlatego bardzo ważne jest wczesne wykrycie zapalenia naczyń i jego leczenie.

Chcesz wiedzieć więcej? Zapalenie naczyń dzieli się na wiele podtypów, a każdy z nich ma swoją specyfikę. Czytaj dalej razem z nami.

Zapalenie naczyń to duża grupa chorób

Kiedy myślimy o zapaleniu naczyń, myślimy o zapaleniu naczynia krwionośnego.

W uszkodzonej części może powstać zakrzepica, która zmniejsza przestrzeń dla przepływu krwi. Może to być częściowe (zwężenie) lub całkowite (obliteracja).

Drugi mechanizm polega na tym, że osłabiona część naczynia krwionośnego wybrzusza się. Tworzy się tętniak. A to jest ryzykowne pod względem pęknięcia i krwawienia.

Żadnego z tych stanów nie można lekceważyć. Ponieważ nie wiemy, gdzie w organizmie wystąpi stan zapalny, nie ma typowego obrazu jego przebiegu.

Jedno jest pewne.

Zakłócenie dopływu krwi spowoduje upośledzenie funkcji. W ważnych narządach, takich jak mózg, serce lub nerki, problemy pojawią się natychmiast. Nawet w przypadku uszkodzenia mniejszych naczyń krwionośnych w skórze wystąpią komplikacje stanu chorobowego, które wymagają rozwiązania.

Wszędzie tam, gdzie uszkodzone jest naczynie krwionośne, kluczowe znaczenie ma wczesne wykrycie przyczyny i wczesne leczenie. To, co może powodować stan zapalny naczynia krwionośnego, jest równie szerokim zagadnieniem.

W przypadku zapalenia naczyń, różnorodność jest powodem, dla którego z czasem powstały różne nazwy dla jednej jednostki chorobowej. Z drugiej strony, jedna choroba może objawiać się inaczej u każdej osoby. Wiele cech choroby ma znaczenie, a indywidualne podejście jest ważne u każdej osoby z zapaleniem naczyń.

Tak więc cała kwestia zapalenia naczyń jest wyzwaniem nawet dla specjalisty. Z tego powodu konieczna jest współpraca między lekarzami z różnych dziedzin medycyny.

Postawiliśmy sobie za zadanie zebranie wiedzy z wielu źródeł, aby rzucić choć trochę światła na tę trudną kwestię i przedstawić informacje w zwięzły, ale rzeczowy i zrozumiały sposób dla każdej osoby.

Choroby naczyń są klasyfikowane według kilku wskazań, na przykład:

• wielkość zajętego naczynia
  • zapalenie dużych naczyń krwionośnych
  • zapalenie naczyń średniej wielkości
  • zapalenie małych naczyń krwionośnych
• rodzaj naczynia krwionośnego
  • zapalenie aorty - zapalenie aorty
  • zapalenie średnich i małych tętnic - zapalenie tętnic
  • zapalenie tętnic - zapalenie tętniczek
  • zapalenie tętniczek, naczyń włosowatych i żyłek - zapalenie naczyń krwionośnych
  • zapalenie żył - zapalenie żył
• lokalizacja
• etiologia
  • pierwotna - niejasna przyczyna
  • wtórna - w innej chorobie
    • zakaźna
    • układowe choroby tkanki łącznej, toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Sjogrena i inne
    • reakcja na lek
    • choroba nowotworowa
    • i inne
• Patogeneza
• rodzaj reakcji zapalnej
• rodzaj zaburzenia immunologicznego
• uszkodzenie tkanek i narządów

Podział według odkrywcy jest również interesujący, ponieważ nie w pełni oddaje dokładne historyczne warunki identyfikacji danej choroby.

Z biegiem czasu opracowano kilka klasyfikacji. Klasyfikacja konsensusu Chapel Hill została opracowana w celu ujednolicenia, a następnie zmodyfikowana.

Klasyfikacja konsensusu z Chapel Hill została przedstawiona w poniższej tabeli

Co jest ich przyczyną, tego do końca nie wiadomo.

Wymienia się pewne czynniki ryzyka ich wystąpienia, takie jak predyspozycje genetyczne, autoagresja, infekcje, powikłania innych chorób ogólnoustrojowych, reakcja alergiczna na niektóre leki. Pewną rolę odgrywa działanie wieloczynnikowe - wzajemne, wieloczynnikowe.

Początkiem problemu może być pewien czynnik wyzwalający.

Zapalenia naczyń mogą mieć różne przyczyny, z tego punktu widzenia dzieli się je również na pierwotne i wtórne.

Podział naczyń krwionośnych ze względu na przyczynę:

1. pierwotne - dokładna przyczyna choroby nie jest znana
2. wtórne - podłoże zapalenia naczyń stanowią inne choroby, takie jak infekcje, choroby onkologiczne, układowe choroby tkanki łącznej itp.

Pierwotne postacie są zwykle chorobami autoimmunologicznymi. Ich rozwój może być spowodowany nieustalonym czynnikiem wyzwalającym i interakcją kilku czynników. Przykładem może być obecność predyspozycji genetycznych.

Wtórne zapalenia naczyń odzwierciedlają istnienie innej choroby. Rozróżnienie postaci zapalenia naczyń jest ważne w jego leczeniu.

Przyczyną postaci wtórnej jest np:

• zakażenie - bakteriami, wirusami lub pasożytami
• rozproszone choroby tkanki łącznej, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń i inne
• onkologiczne nowotwory złośliwe
• inne choroby ogólnoustrojowe, takie jak sarkoidoza
• leki
• konsultacyjne zapalenie naczyń
• transplantacja

Objawy zależą od kilku czynników, takich jak lokalizacja i stopień uszkodzenia naczynia krwionośnego. Niewielka, niegroźna choroba może się nie objawiać, czasami przebiegając łagodnie.

Odwrotnie jest w przypadku większych lub dużych naczyń krwionośnych. Alternatywnie, średnich naczyń krwionośnych, które dostarczają krew do tkanek i narządów.

Naczynie może być objęte stanem zapalnym w jednym miejscu. Uszkodzenie zapalne jest zwykle dobrze ograniczone. Innym przykładem jest sytuacja, w której obszar zapalny występuje naprzemiennie ze zdrowym odcinkiem. Tylko jedno lub kilka naczyń może być dotkniętych chorobą w tym samym czasie.

Uszkodzenie naczynia objawia się zakrzepicą z ograniczeniem przepływu. Następnie mogą tworzyć się skrzepy krwi i zator do innej części ciała. Wspomniany tętniak naczynia stanowi ryzyko przerwania ściany naczynia i rozwoju rozwarstwienia lub pęknięcia naczynia i krwawienia.

Poważnym stanem jest głównie rozwarstwienie aorty, w którym krew przenika między warstwami ściany naczynia przez przerwany śródbłonek. W zależności od rozległości zagraża to życiu człowieka.

Rozerwanie (pęknięcie) aorty z masywnym krwawieniem kończy się śmiercią.

Ogólne niespecyficzne objawy tej grupy chorób:

• ogólne osłabienie
• zmęczenie, apatia, przedłużający się, niewyjaśniony
• wzrost temperatury ciała do gorączki
• pocenie się
• brak apetytu i utrata masy ciała
• ból brzucha
• ból głowy
• zawroty głowy do omdlenia
• bladość skóry
• ból stawów i mięśni
• niewydolność nerek
• uporczywe zapalenie zatok
• upośledzenie słuchu
• zapalenie spojówek
• nowo pojawiające się nadciśnienie tętnicze
• częste są również objawy skórne
  • zwykle występują symetrycznie, a w niektórych przypadkach głównie na kończynach dolnych
  • plamica - czerwona do fioletowej erupcja skóry
  • lived reticularis - cętkowana czerwona do różowej skóra kończyn dolnych
  • rumień - płaskie zaczerwienienie skóry
  • wybroczyny - drobne wykwity krwi na skórze wielkości główki od szpilki
  • przebarwienia
  • guzki podskórne
  • uszkodzenia skóry - owrzodzenia
  • do martwicy skóry - śmierć części skóry

Jako przykład, oto niektóre choroby i ich objawy...

Zapalenie dużych naczyń krwionośnych

Głównym przedstawicielem jest zapalenie tętnic Takayasu i olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic. Obie choroby mają wspólny wskaźnik, czyli zapalenie dużych i średnich naczyń (aorty i jej gałęzi).

Choroby te są do siebie bardzo zbliżone, uważa się nawet, że jest to jedna choroba, która objawia się w dwóch różnych postaciach.

Łączy je obecność objawów takich jak zmęczenie, zapalenie naczyń krwionośnych, gorączka, nadciśnienie tętnicze występujące w młodym wieku, różnica w pomiarach ciśnienia krwi w prawej i lewej kończynie górnej lub niemierzalne ciśnienie krwi (w przypadku uszkodzenia aorty).

Powiązanie objawów neurologicznych wskazuje na problem z przepływem krwi do mózgu, który może występować wraz z zaburzeniami widzenia.

Poszukiwanie dokładnej przyczyny jest złożone.

Na przykład:

Niedokrwienie kończyny dolnej jest zwykle spowodowane miażdżycą.

Z kolei.

W przypadku choroby krwi kończyny górnej rzadko występuje miażdżyca. Prawdziwą przyczyną może być zator, zakrzepica lub zapalenie naczyń.

Zapalenie tętnic Takayasu

Zapalenie tętnic Takayasu jest przewlekłą chorobą zapalną, której przyczyna nie jest znana. Występuje częściej u kobiet i w grupie wiekowej poniżej 40 lat.

Występuje głównie w populacjach azjatyckich, gdzie częstość jej występowania waha się od 0,3 do 150 nowych przypadków na 1 000 000 mieszkańców.

Choroba atakuje aortę i jej główne odgałęzienia. Jest również podzielona na 4 podtypy w zależności od miejsca uszkodzenia, a mianowicie:

• Typ I - wpływający na łuk aorty, arcus aortae i gałęzie rozbieżne, często z niewydolnością zastawki aortalnej
• Typ II - wpływający na aortę zstępującą, aortę zstępującą
• Typ III jest połączeniem typu 1 i typu 2.
• Typ IV - w przypadku uszkodzenia naczyń płucnych.

Objawy mogą obejmować takie trudności jak

• zmęczenie
• osłabienie
• nocne poty
• ból mięśni
• ból stawów
• utrata masy ciała
• ból kończyn górnych, zwłaszcza wysiłkowy
• osłabienie tętna w jednej kończynie górnej lub jego całkowity zanik
• boczna różnica w pomiarze ciśnienia krwi w kończynach górnych wynosząca ponad 10 mmHg
• szmer w wielkich naczyniach krwionośnych
• zawroty głowy
• uczucie omdlenia do utraty przytomności
• zaburzenia widzenia aż do ślepoty
• uszkodzenie płuc i nadciśnienie płucne
• lub wysokie ciśnienie krwi spowodowane niewydolnością nerek

Choroba ma kilka nazw, takich jak: zespół łuku aorty choroba bez tętna zespół Martorella zespół Takayasu-Onishi i inne.

Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic

Uważa się, że jest to jedna z najczęstszych chorób naczyń w populacji osób dorosłych. Zwykle dotyka osoby w wieku powyżej 50 lat, a dokładniej między 70 a 80 rokiem życia.

Najczęściej dotyka ludzi w Ameryce Północnej i Europie, gdzie szacuje się, że rocznie choruje od 200 do 250 osób na 1 000 000 mieszkańców.

Choroba atakuje duże naczynia krwionośne, takie jak aorta, ale głównie tętnice szyjne i kręgowe, ale także mniejsze naczynia krwionośne twarzy, takie jak tętnica skroniowa, tętnica oczodołowa i tętnice mózgu.

Określana jest również skrótem GCA - Giant Cell Arteritis (olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic).

Objawy GCA obejmują

• spowolniony rozwój
• podwyższona temperatura ciała
• zmęczenie
• brak apetytu i utrata masy ciała
• ból głowy
• zaburzenia widzenia, podwójne widzenie do ślepoty w jednym oku
• ból mięśni żucia - wysiłkowy
• ból kończyny górnej
• drętwienie kończyn górnych, zespół Raynauda do martwicy palców
• encefalopatia - dysfunkcja mózgu, zaburzenia pamięci, zaburzenia intelektu, demencja itp.
• i inne zaburzenia związane z niedokrwistością danego narządu

W znacznym odsetku przypadków występuje razem z polimialgią reumatyczną, która charakteryzuje się takimi objawami, jak poranna sztywność karku, ból mięśni barku i miednicy.

Choroba nosi kilka nazw, takich jak choroba Hortona lub skroniowe zapalenie tętnic.

Zapalenie naczyń środkowych

Z nazwy jasno wynika, że dotyczy średnich naczyń krwionośnych.

Gdy ściana naczynia jest uszkodzona, dochodzi do zwężenia z powodu zakrzepicy, ale także tętniaka.

Jednym z głównych przedstawicieli jest guzkowe zapalenie tętnic.

Guzkowe zapalenie tętnic

Krótko mówiąc, jest to schorzenie ściany naczyniowej kilku naczyń krwionośnych spowodowane stanem zapalnym z tworzeniem się guzków. Nazywane jest również martwiczym zapaleniem naczyń, mnogim guzkowym zapaleniem tętnic.

Guzki powstają w wyniku martwiczego zapalenia ściany naczynia i osłabienia ściany naczynia, gdy tworzy się tętniak naczyniowy.

Jest związana z infekcjami paciorkowcowymi, ale także z wirusowym zapaleniem wątroby typu B lub C.

Najczęściej atakuje naczynia krwionośne, które przenoszą krew do nerek i narządów trawiennych, ale także naczynia krwionośne serca, mięśni i kości.

Objawy rozwijają się w guzowatym zapaleniu tętnic w zależności od dotkniętego narządu:

• objawy ogólne
  • Zmęczenie
  • osłabienie
  • wzrost temperatury ciała do gorączki
  • nudności i brak apetytu
  • utrata masy ciała
  • ból mięśni i stawów
• nerki - niedokrwienie do zawału z dysfunkcją i niewydolnością nerek, białko i krew w moczu + powiązane nadciśnienie naczyniowo-nerkowe - ciężka postać wysokiego ciśnienia krwi
• przewód pokarmowy - ból brzucha, krwawienie z przewodu pokarmowego, uszkodzenie trzustki, pęcherzyka żółciowego i inne
• układ nerwowy - polineuropatia i ból, parestezje (mrowienie), zaburzenia czucia lub niedowład połowiczy - udar, drgawki i inne problemy neurologiczne
• serce - choroba niedokrwienna serca do niewydolności serca
• mięśnie i stawy - ból i osłabienie mięśni i stawów, zanik mięśni
• skóra - wysypka skórna, rumień (zaczerwienienie skóry), wybroczyny, aż do guzków skórnych, owrzodzenie aż do martwicy (martwica skóry)
  • często występują purpurowe przebarwienia skóry (plamica), które są czerwonymi lub purpurowymi wysypkami skórnymi z kropkami
• u chłopców nadmierna potliwość jąder i ból.

Choroba Kawasaki

Jest to głównie choroba wieku dziecięcego i występuje w wieku do 5 lat (średnio od 2 do 3 lat). Jej przyczyna jest nieznana.

Najwyższa zachorowalność występuje w Azji i u japońskich dzieci.

Choroba jest ryzykowna głównie z powodu uszkodzenia naczyń serca.

Przebieg charakteryzuje się takimi objawami jak

• nagły początek fazy ostrej
• gorączka powyżej 40°C
• obustronne zapalenie spojówek
• suchość błon śluzowych, popękane usta, rumień - przekrwiony i czerwony język (język malinowy lub truskawkowy)
• powiększenie węzłów szyjnych
• zaczerwienienie skóry i obrzęk rąk
• wysiewy skórne w pachwinach i na klatce piersiowej
• ból brzucha
• zapalenie stawów
• ból głowy
• ból brzucha
• nudności
• osłabienie
• zmęczenie

Diagnozę przeprowadza się na podstawie wywiadu i badań laboratoryjnych krwi (CRP, morfologia krwi, sedymentacja, biochemia, przeciwciała i inne) oraz moczu (obecność krwi i białek).

Lekarze z kilku dyscyplin współpracują nad diagnozą w tym samym czasie.

Metody obrazowania, takie jak:

• RTG
• TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA
• REZONANS MAGNETYCZNY
• Sonografia
• Angiografia z użyciem środka kontrastowego wstrzykiwanego do naczyń krwionośnych i promieni rentgenowskich - metoda diagnostyczna i terapeutyczna w przypadku chorób dużych i średnich naczyń krwionośnych.

Alternatywnie wykonuje się również biopsje (skóry, naczyń krwionośnych, nerek, płuc i innych tkanek). Biopsja polega na pobraniu niewielkiej próbki i ocenie zapalenia naczyń.

Przebieg choroby zależy od miejsca i rozległości zmiany. Może ona dotyczyć tylko jednego naczynia krwionośnego w jednym miejscu lub jednego naczynia krwionośnego w kilku miejscach, a nawet kilku naczyń krwionośnych.

Choroba może trwać krótko lub przez całe życie.

Plus.

Oczywiście zależy to również od tego, które tkanki i narządy są nieuszkodzone.

Przy niedokrwieniu serca będzie to objaw choroby wieńcowej, zawału serca lub niewydolności serca. Niedokrwiony mózg będzie objawiał się problemami neurologicznymi, a przy niedokrwieniu do zawału nerek - niewydolnością nerek.

Zapalenie dużych naczyń charakteryzuje się charakterystycznym dwuetapowym przebiegiem. W pierwszej fali pojawiają się ogólne objawy choroby zapalnej, takie jak zmęczenie, gorączka, brak apetytu i utrata masy ciała.

Druga fala problemów pojawia się niekiedy wiele lat później.

Objawy zmian naczyniowych mogą występować razem w ostrej postaci, jednak w niektórych przypadkach powikłania te mogą pojawiać się w odstępie tygodni, miesięcy lub lat.

Zniszczony śródbłonek naczyniowy zatrzymuje skrzepy krwi, które mogą stopniowo całkowicie zablokować naczynie. Alternatywnie, skrzep krwi odrywa się od naczynia i przemieszcza się we krwi jako zator.

Zator unosi się w krwiobiegu i może spowodować zator (zablokowanie naczynia krwionośnego) w zupełnie innym miejscu w ludzkim ciele.

Zagrożeniem związanym z osłabieniem ściany naczynia jest wspomniane wcześniej wybrzuszenie, które zagraża zdrowiu i życiu w postaci rozwarstwienia i pęknięcia naczynia z następowym krwawieniem.

Przebieg choroby może być łagodny lub ciężki.

Łagodny przebieg może charakteryzować się ogólnym dyskomfortem, takim jak zmęczenie. Towarzyszy mu niewielka wysypka skórna, ale nie powoduje ona poważnego zagrożenia dla zdrowia danej osoby.

Umiarkowane nasilenie będzie również charakteryzować się ogólnymi objawami, takimi jak zmęczenie, podwyższona temperatura ciała lub brak apetytu. Objawy skórne będą obecne w większym stopniu. Mogą również występować bóle stawów i mięśni oraz późne powikłania.

W przypadku ciężkiego ostrego przebiegu, zagrożone są ważne narządy. Ich niewydolność w wyniku niedokrwienia i zawału stanowi ryzyko. Poważne jest również krwawienie lub nagła śmierć.

Jakie są rokowania?

Rokowanie zależy od ogólnego przebiegu choroby, a także od wczesnego rozpoznania choroby i wczesnego leczenia.

Terminowe leczenie ma na celu skrócenie przebiegu i, co ważniejsze, ograniczenie konsekwencji choroby i trwałego uszkodzenia narządów.

Nieleczona choroba zwiększa ryzyko trwałego uszkodzenia narządów i zgonu.