Diastaza poporodowa: przyczyny i objawy + ćwiczenia w domu

Diastaza brzuszna oznacza odchylenie mięśnia prostego brzucha od jego ścięgna w linii środkowej, technicznie nazywanej linią białą.

Ta linia więzadłowa łączy prawą i lewą część mięśnia prostego brzucha (mięsień prosty brzucha). W ten sposób funkcja ściany brzucha jest zaburzona.

Mięśnie brzucha zapewniają przede wszystkim ochronę i osłonę narządów wewnętrznych. Jednocześnie mięśnie brzucha są częścią głębokiego systemu stabilizacji ciała.

Nieleczona diastaza może z czasem powodować bóle pleców, miednicy, problemy trawienne i uroginekologiczne.

Najczęstszą przyczyną rozwoju diastazy jest właśnie ciąża kobiety.

Innymi przyczynami jej występowania mogą być nadmiernie osłabiona hipotoniczna ściana brzucha, nadmierne przeciążenie i uszkodzenie mięśni brzucha, uszkodzenia mechaniczne czy urazy.

Rodzaje rozejścia powłok brzusznych

Rozejście powłok brzusznych może mieć różne warianty w zależności od pozwolenia. W większości przypadków jest to rozwidlenie mięśni w okolicy pępka.

Jednak rozciągnięcie mięśni prostych brzucha może również występować w górnym obszarze lub wzdłuż linii środkowej brzucha. Górny typ rozkurczu jest zwykle łatwiejszy do przywrócenia do pierwotnego stanu.

Diastaza zwykle pozostaje najszersza w dolnej części pępka i powraca do swojego pierwotnego stanu jako ostatnia.

Gorszy, ale nie tak powszechny, jest przypadek, w którym linia środkowa linea alba jest całkowicie odcięta.

Jama brzuszna pozostaje w tym momencie pokryta jedynie otrzewną, powięzią (tkanką łączną pokrywającą mięśnie), tłuszczem podskórnym i skórą. Często kobieta jest w stanie palpacyjnie wyczuć narządy wewnętrzne.

Często zjawisku temu towarzyszą inne objawy, takie jak przepuklina pępkowa, rozluźnienie dna miednicy lub wypadanie narządów miednicy.

Jednak jest to już poważny stan, który wymaga precyzyjnego leczenia, rozważenia operacji i, co nie mniej ważne, profesjonalnej fizjoterapii.

W wyniku rozwoju dziecka wewnątrz macicy i wpływu zmian hormonalnych, ściany macicy powiększają się, a miękkie struktury brzucha rozszerzają się.

W wyniku wzrostu i ciśnienia wewnątrzbrzusznego w czasie ciąży, lewa strona mięśni brzucha staje się oddalona od prawej. Linea alba może rozciągać się na całej swojej długości i jednocześnie stać się cieńsza.

Podczas ciąży jest to naturalne zjawisko fizjologiczne, ponieważ rosnąca macica musi stworzyć przestrzeń w jamie brzusznej dla rozwijającego się dziecka.

Diastaza brzuszna często występuje u kobiet w ciąży w trzecim trymestrze w związku z rosnącą macicą, a następnie w okresie poporodowym.

Po porodzie, dzięki wpływom hormonalnym, odpowiedniemu stylowi życia i rehabilitacji, powłoka brzuszna powinna stopniowo powracać do swojego pierwotnego stanu. Jeśli jednak tkanka mięśniowa jest nadmiernie osłabiona i brakuje jej elastyczności, może to nie nastąpić.

Niektóre badania sugerują, że około połowa kobiet nie jest w stanie spontanicznie zamknąć luki i musi zająć się późniejszą dysfunkcją rozluźnionej ściany brzucha.

Jeśli odległość rozluźnienia mięśni brzucha od więzadła przyśrodkowego wynosi 1,5 cm (2 palce) lub więcej, jest to diagnoza diastazy mięśni brzucha.

Najczęstsze fizyczne objawy diastazy poporodowej:

• Luźna ściana brzucha
• Ból pleców i miednicy
• Luźny zwis brzucha w okolicy pępka
• Upośledzona ruchomość i stabilność tułowia
• Osłabiona muskulatura dna miednicy
• Problemy z przewodem pokarmowym
• Nietrzymanie moczu (wyciek moczu)
• Zakłócenie cyklu miesiączkowego

Diagnostyka domowa przy użyciu brzuszków własnych palców jest wykonywana w pozycji leżącej na plecach. Używając brzuszków palców dominującej ręki, kobieta wyczuwa szerokość mięśnia brzucha od środka brzucha (linia pępka).

Jeśli szczelina ta wynosi 2 cm lub więcej (w niektórych literaturach nawet 1,5 cm), prawdopodobnie występuje diastaza ściany brzucha.

Drugim wskaźnikiem jest obecność rozejścia powłok brzusznych w okolicy pępka. Rozejście można zauważyć, jeśli kobieta leży na plecach i lekko unosi kończyny dolne nad ziemię. Jeśli powyżej lub poniżej pępka znajduje się guzek, ponownie wskazuje to na możliwość rozejścia powłok brzusznych.

Aby potwierdzić lub obalić diagnozę, zawsze konieczne jest specjalistyczne badanie lekarskie.

Lekarz wykorzystuje metody powięziowe i palpacyjne (wzrokowe i dotykowe) do diagnozowania. Ultradźwięki, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny są wykorzystywane jako obiektywne metody diagnostyczne do szczegółowego oglądania miękkich struktur ciała.

Odpowiedni rodzaj procedury diagnostycznej określa lekarz przeprowadzający badanie.

Opcje zapobiegania diastazie

Zapobieganie diastazie brzusznej w ciąży i w okresie poporodowym polega przede wszystkim na utrzymaniu stabilnej i elastycznej ściany brzucha przed poczęciem dziecka.

Odpowiedni styl życia i aktywność fizyczna przed porodem poprawiają jakość i szybkość rekonwalescencji poporodowej.

W samym okresie ciąży możliwe jest skorzystanie z usług fizjoterapii w ginekologii, gdzie kobiecie zostaną zalecone konkretne ćwiczenia korygujące nierównowagę układu mięśniowo-szkieletowego, z uwzględnieniem jej indywidualnego stanu zdrowia.

Ćwiczenia w domu - profilaktyka i terapia rozkurczu po porodzie

Najlepiej byłoby skonsultować wybór ćwiczeń ze specjalistą, biorąc pod uwagę indywidualny stan zdrowia. Poniżej znajdują się odpowiednie przykłady ćwiczeń wzmacniających ścianę brzucha i eliminujących nierównowagę mięśni miednicy.

Ćwiczenie 1: Oddychanie obronne i wzmacnianie mięśni brzucha

Poniższe ćwiczenie może wydawać się proste na pierwszy rzut oka, ale nie zawsze tak jest. Pozycja wyjściowa kobiety to leżenie na plecach na miękkiej, wygodnej macie.

Nogi są zgięte w stawach kolanowych, a stopy spoczywają płasko na macie. Głowa jest wyprostowana w wyimaginowanym przedłużeniu kręgosłupa, a ramiona, swobodnie opuszczone od uszu, spoczywają na macie.

Pomiędzy matą a kręgosłupem nie może być żadnej przestrzeni.

Umieść otwarte dłonie na ostatnich żebrach z boku - po zewnętrznej stronie podbrzusza. Dłonie służą do sprawdzania poprawności techniki ćwiczeń.

Dla lepszej percepcji własnego oddechu i ruchu rąk zaleca się zamknięcie oczu podczas ćwiczenia. Oddychając do przepony i brzucha, kobieta próbuje rozłożyć żebra na boki, tworząc wyimaginowaną oponę rosnącą na boki wokół brzucha.

Dłonie są używane do kontrolowania techniki oddychania przeponowego. Klatka piersiowa porusza się minimalnie podczas ćwiczenia.

Wykonując wdech i utrzymując ciśnienie w jamie brzusznej, wstrzymujemy i wydychamy powietrze przez kilka sekund.

Wraz z wydechem rozluźniamy ściany brzucha i powracamy do pozycji wyjściowej.

Nie wstrzymuj oddechu podczas ćwiczenia.

Ćwiczenie 2: Mostek z aktywacją mięśni brzucha i dna miednicy

Stawy kolanowe są zgięte, łopatki leżą płasko na macie. Nie ma przestrzeni między kręgosłupem a matą. Stawy kolanowe są na równi z szerokością stawów biodrowych. Ramiona są luźno ułożone blisko ciała, dłońmi w dół.

Podczas ćwiczenia miednica stopniowo unosi się w kierunku sufitu. Łopatki pozostają podparte przez cały czas trwania ćwiczenia. W górnej pozycji mostka mięśnie dna miednicy są aktywowane, a pośladki kurczą się.

W górnej pozycji należy kilkakrotnie przytrzymać i napiąć ścianę brzucha za pomocą przepony. Z wydechem ćwiczący ponownie opuszcza matę i uwalnia wszystkie aktywowane mięśnie ciała.

Ćwiczenie 3: Naprzemienne zgięcia nóg i stabilizacja brzucha

Pozycją wyjściową ćwiczenia jest leżenie na plecach. Głowa znajduje się w przedłużeniu kręgosłupa, ramiona opuszczone z uszu luźno ułożone na macie. Kończyny dolne są uniesione do góry, tak aby stopy i kolana nie dotykały maty.

Kończyny dolne znajdują się idealnie w powietrzu, naturalnie zgięte w stawach kolanowych do kąta prostego. Stawy biodrowe tworzą wyimaginowany kąt prosty z brzuchem. Ponownie, nie może być przestrzeni między matą a kręgosłupem.

Wraz z wdechem aktywujemy boczne oddychanie przeponowe, regulujemy ciśnienie wewnątrzbrzuszne i wzmacniamy całą ścianę brzucha.

Naprzemiennie powoli kładziemy jedną kończynę dolną piętą na macie, a następnie płynnie przywracamy ją do drugiego snu ponownie w powietrzu.

Powtarzamy ćwiczenie poruszając przeciwną kończyną dolną.

Zwracamy uwagę na przestrzeń pomiędzy matą a kręgosłupem oraz na szybkość wykonywania wymachów.

Ćwiczenie 4: Deska/pół deska i aktywacja środkowej części ciała

Pozycja polega na oparciu się na przedramionach i stawach kolanowych (stopach w cięższej wersji). Kręgosłup jest wyobrażalnie prosty jak deska, a głowa w naturalnym wyprostowaniu. Ćwiczący patrzy w dół lub przed siebie i nie przechyla głowy.

Zwróć uwagę na ramiona - są one odciągnięte od uszu i nie opadają w kierunku głowy.

Podczas ćwiczenia wzmacniana jest ściana brzucha i aktywowane jest oddychanie przeponowe. Nie wstrzymuj oddechu. Jest to ćwiczenie wytrzymałościowe.

Należy uważać na możliwe rozluźnienie mięśni brzucha.

Najczęstsze możliwe błędy w ćwiczeniach domowych:

• Szybki ruch wahadłowy
• Brak aktywacji oddychania przeponowego
• Brak wzmocnienia mięśni brzucha i ścian brzucha
• Luźna przestrzeń między matą a kręgosłupem
• Wstrzymywanie oddechu podczas ćwiczeń
• Brak świadomości aktywacji mięśni
• Nieregularność ćwiczeń
• Rozproszenie uwagi