Jaskra lub glaukoma: jakie są jej przyczyny, objawy i leczenie?

Jaskra, a dokładniej jaskra techniczna, to długotrwała, postępująca i nieodwracalna choroba nerwu wzrokowego. Jest drugą najczęstszą przyczyną ślepoty na świecie.

Główną wadą w walce z nią jest to, że przez długi czas przebiega niewykryta i bez typowych objawów, dlatego też nazywana jest cichym złodziejem wzroku.

Choroba atakuje nerw wzrokowy, a jeśli jest opóźniona lub zaniedbana, prowadzi do poważnego upośledzenia wzroku, a nawet ślepoty.

Podaje się, że do tej pory około 11 milionów ludzi na całym świecie straciło wzrok z powodu tej choroby.

Nie jest prawdą, że dotyka ona tylko osoby starsze, choć w tym okresie życia jest najbardziej rozpowszechniona.

Jednak...

Występuje w każdym wieku, dlatego tak ważne jest badanie wzroku, zwłaszcza po 40. roku życia.

Najczęściej zadawane pytania: Czym jest jaskra i jakie są jej objawy? Czym różni się od zaćmy? Jak się ją leczy, jakie krople pomagają i czy naturalne leczenie i zioła są skuteczne? Odpowiedzi na pytania i wiele ciekawych informacji znajdziesz w artykule.

Potocznie mówi się, że jaskra to jaskra. Uwaga jednak, w żadnym wypadku choroba ta nie powoduje zmętnienia soczewki czy innych struktur oka.

Dlaczego więc nazywa się ją jaskrą?

Nazwa ta pochodzi z przeszłości, ponieważ w przypadku poważnych zmian w oku występuje zielony odcień. Wyjaśnieniem jest jednoczesne szare przebarwienie rogówki i blaknięcie tęczówki. Razem dają one wrażenie zielonego odcienia oka.

W przypadku zaćmy dochodzi do zmętnienia soczewki oka, co z kolei prowadzi do znacznego pogorszenia wzroku.

Jak definiuje się jaskrę? + Podstawowa charakterystyka

Jaskra jest chorobą oka, definiowaną jako:

Przewlekła, postępująca i nieodwracalna neuropatia nerwu wzrokowego z charakterystycznymi zmianami w tarczy nerwu wzrokowego i polu widzenia.

Przewlekła = długotrwała Postępująca = progresywna Nieodwracalna = nieodwracalna

Jest to uszkodzenie nerwu wzrokowego o wieloczynnikowym podłożu.

W większości przypadków ludzie kojarzą je ze zwiększonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym. Tak, w większości przypadków to prawda, jednak zwiększone ciśnienie wewnątrz oka nie jest warunkiem koniecznym do wystąpienia problemu.

Choroba ta jest szeroko rozpowszechniona na całym świecie. Podaje się, że cierpi na nią około 1,5 do 4% populacji w wieku powyżej 40 lat. Odsetek ten wzrasta wraz z wiekiem.

Jaskra jest klasyfikowana i dzielona na kilka form:

1. pierwotną - przyczyna jest nieznana
2. wtórna - występuje w chorobach oka, ale także w innych chorobach, po urazach i operacjach oraz po lekach
3. wrodzona/dziecięca - występowanie jaskry u dzieci aż do wieku dorosłego (wrodzona, młodzieńcza).

Dodatkowo.

Różni się również stosunkiem kąta rogówkowo-rogówkowego. W oku znajdują się struktury, które zapewniają tworzenie i odprowadzanie płynu w oku.

W obszarze, w którym odpływa płyn komorowy, rogówka i tęczówka znajdują się w określonej pozycji. W zależności od tego, jak do siebie pasują, kąt jest otwarty lub zamknięty.

W związku z tym jaskrę pierwotną dzieli się na:

1. otwarty kąt komory
2. zamknięty kąt komory

Najczęściej reprezentowana jest jaskra pierwotna z otwartym kątem przesączania.

2. Plus...

Jest to postać, w której ciśnienie wewnątrzgałkowe jest prawidłowe.

Plus, być może słyszałeś o nadciśnieniu ocznym. Jest ono zgłaszane, gdy ciśnienie wewnątrz oka jest wyższe, ale nerw wzrokowy nie jest jeszcze uszkodzony.

Choroba ta wpływa na jakość życia i ma wpływ psychologiczny na postęp choroby. Codzienne i długotrwałe leczenie, zaburzenia widzenia i pola widzenia, prowadzące do ograniczeń w codziennych czynnościach (samoobsługa, zakupy, prowadzenie samochodu, hobby) można również uznać za pewien rodzaj obciążenia.

Podobnie, jaskra ma znaczący wpływ ekonomiczny, zarówno na jednostkę, jak i na społeczeństwo, taki jak utrata zatrudnienia i koszty finansowe leczenia.

Jaskra u dzieci

Jaskrę dzieli się w zależności od wieku dziecka.

Pierwszą z nich jest postać wrodzona, która objawia się do 3. miesiąca życia. Drugą jest postać dziecięca, która występuje od 3. miesiąca do 3. roku życia. Jaskra młodzieńcza występuje od 3. roku życia.

Jaskra u dzieci, podobnie jak u dorosłych, ma charakter pierwotny lub wtórny. Pierwotna jest spowodowana zaburzeniem kąta przesączania, a wtórna chorobą oczu lub inną chorobą ogólnoustrojową.

Co może się za tym wszystkim kryć, zapytasz, jakie jest podłoże jaskry?

Dlaczego dochodzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego? Istnieje kilka przyczyn, dlatego mówi się, że jest to choroba wieloczynnikowa.

Jaskra pierwotna nie ma dokładnej przyczyny. Kilka czynników ryzyka łączy się, powodując uszkodzenie nerwu wzrokowego.

Do najważniejszych z nich należy podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe.

Ciśnienie wewnątrzgałkowe...

Wewnątrz oka znajduje się płyn komorowy. Wypełnia on zarówno przednią (przed soczewką), jak i tylną (za soczewką) komorę oka. Jest on ważny z kilku powodów (utrzymuje kształt oka i odgrywa rolę w przepływie substancji w oku). Płyn ten zwykle tworzy się i odpływa równomiernie.

Produkcja płynu wewnątrzgałkowego odbywa się w pars plicata corpus ciliare - mięśnia rzęskowego (który jest ciałem rzęskowym znajdującym się w komorze tylnej). Przepływa on również przez źrenicę do komory przedniej. Największa jego ilość jest następnie odprowadzana drogą kąta komory i małych żył. Niewielka objętość jest również odprowadzana przez tęczówkę, ciało rzęskowe i rogówkę.

Płyn komorowy jest podstawą ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Jego wartość jest indywidualna dla każdej osoby i wynosi od 9 do 21 mm Hg (średnio zazwyczaj 16).

W ciągu dnia ciśnienie wzrasta i spada, nawet o 8 mm Hg, i zwykle jest najwyższe rano.

Wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego powoduje:

• kofeina
• palenie papierosów
• kortykosteroidy
• nurkowanie z okularami do nurkowania
• krawat i ciasno zapięta koszula
• patrzenie w górę
• trening siłowy i ćwiczenia siłowe
• zmiana pozycji z siedzącej na leżącą

Alkohol, marihuana czy środki znieczulenia ogólnego przyczyniają się do obniżenia ciśnienia, a regularne i długotrwałe ćwiczenia aerobowe i sauna są zdrowsze. Ale tak samo jest z zapaleniem tęczówki i odwarstwieniem siatkówki.

Kobiety, czarnoskórzy i Latynosi mają wyższe ciśnienie wewnątrzgałkowe.

Więc...

Płyn wewnątrzgałkowy jest w większości odprowadzany przez drogi odpływu, które znajdują się między rogówką a tęczówką.

Wracając do przyczyn jaskry

Jaskra jest spowodowana wieloczynnikowym działaniem.

Czynniki ryzyka obejmują:

• zwiększone ciśnienie wewnątrzgałkowe
• podwyższony wiek
• płeć żeńska
• rasa, częściej występująca u czarnoskórych i Latynosów
• choroby naczyniowe i zaburzenia krążenia krwi w miejscu nerwu wzrokowego, ale także
  • niskie ciśnienie krwi
  • zmienne ciśnienie krwi
  • również wysokie ciśnienie krwi
  • zaburzenia regulacji naczyń krwionośnych, zespół wazospastyczny
  • a także zaburzenia krzepnięcia krwi i lepkości (gęstości) krwi
• cukrzyca
• predyspozycje genetyczne i czynnik dziedziczny (15 razy częstsze występowanie rodzinne)
• wady refrakcji oka (szczególnie ciężka krótkowzroczność)
• anatomiczne proporcje oka (grubość rogówki, anatomiczna wielkość oka)
• Zespół Raynauda
• Migrena
• i inne choroby

Przedstawiono trzy teorie powstawania jaskry:

1. mechaniczna
2. naczyniowa
3. neuropatologiczna

1) Jaskra z otwartym kątem przesączania

Wzrost ciśnienia wewnątrz oka jest zwykle spowodowany zaburzeniem krążenia płynu lub jego nadprodukcją. W konsekwencji wzrasta ciśnienie wewnątrzgałkowe. Długotrwały wzrost ciśnienia powoduje postępujące uszkodzenie nerwu wzrokowego.

Ta postać stanowi prawie 90% wszystkich przypadków jaskry. Obustronne zajęcie oczu, ale w różnym stopniu.

Pozostaje niewykryta, brak objawów = cichy złodziej wzroku.

Fachowo określana jako jaskra pierwotna z otwartym kątem przesączania. Jest to postać postępująca. Jest długotrwała. Wynikiem jest uszkodzenie (neuropatia) nerwu wzrokowego.

2) Jaskra z zamkniętym kątem przesączania

Określana również jako jaskra ostra, jaskra kątowa (angulus = kąt), PACG (jaskra pierwotna zamykającego się kąta).

Odpływ płynu jest uniemożliwiony przez zwężoną lub zamkniętą przestrzeń między rogówką a tęczówką. Płyn nie może wystarczająco odpłynąć. Gromadzi się, powodując nagły wzrost ciśnienia w oku i ostry dyskomfort.

Często powstaje z powodu anatomicznych różnic w oku.

Przykłady obejmują mniejszą długość przednio-tylną oka, większy promień przedniej i tylnej powierzchni rogówki, mniejszy promień przedniej powierzchni soczewki, większą soczewkę i jej przemieszczenie lub zbyt luźny zawias soczewki.

W ten sposób nagromadzony płyn spycha soczewkę na tęczówkę (tylny blok źreniczny) lub korzeń tęczówki na kąt komory (blok przedni).

Ciśnienie w oku może wzrosnąć do 50-70 mm Hg. Objawia się to atakiem jaskry.

Występuje z objawami i różnymi dolegliwościami, takimi jak ból oka, ból głowy, nudności itp. Ostry atak jaskry również występuje w tej postaci.

Występuje częściej u kobiet, głównie po 40. roku życia i u osób dalekowzrocznych.

Oprócz tych dwóch głównych postaci jaskry, w literaturze opisano inne, wtórne formy. Przykłady obejmują jaskrę pseudoeksfoliacyjną, jaskrę barwnikową, jaskrę soczewkową, po urazie oka, w zapaleniu oka, w guzach wewnątrz oka, w krwotokach w oku, po operacji oka, jaskrę steroidową, aniridię, anomalie tęczówkowo-rogówkowe i inne.

+ Może Cię również zainteresować: Czy przemęczenie oczu, czytanie, oglądanie telewizji i praca przy komputerze mogą powodować jaskrę? Nie, żadne z powyższych nie powoduje ani nie pogarsza jaskry.

Objawy występują w zależności od postaci choroby. Postać z otwartym kątem przesączania nie ma typowych problemów. Postać z zamkniętym kątem przesączania jest jednak ostra i jest klasyfikowana jako stan ostry w medycynie.

Skąd mam wiedzieć, czy mam jaskrę?

Objawy pierwotnej postaci z otwartym kątem przesączania:

• Przewlekły przebieg bez bólu
• długi okres czasu bez trudności
• często wykrywana przypadkowo podczas badania wzroku
• częste zmiany w korekcji ostrości wzroku
• z postępem choroby i zaawansowanym uszkodzeniem nerwu wzrokowego
  • niejasne zaburzenia widzenia
  • zaburzenia pola widzenia
  • pogorszenie ostrości wzroku
  • problemy z widzeniem o zmierzchu
  • niewyraźne widzenie - może prowadzić do błędnej diagnozy zaćmy (katarakty)
  • bóle głowy w okolicy oczu

Objawy w ostrej jaskrze (ostry atak jaskry):

• stan ostry
• może być wywołany przez
  • zwiększony stres psychiczny
  • rozszerzenie źrenic po podaniu leków, w ciemności
  • pochylanie się przez dłuższy czas
  • czytanie na brzuchu i leżenie na brzuchu
• intensywny ból w oku, czasami silny, który prowadzi osobę do okulisty
• ból wokół głowy
• nudności, mdłości lub wymioty
• ból brzucha (dlatego często mylony jest z niestrawnością)
• pocenie się
• bradykardia (spowolnienie akcji serca)
• niewyraźne widzenie
• zwiększona wrażliwość na światło (światłowstręt)
• zaburzenia widzenia
• widzenie tęczowych kolorów wokół świateł (iryzacja)
• utrata pola widzenia i utrata wzroku (ślepota)
• zaczerwienienie oka, spojówki oka
• różne rozszerzenie źrenic oczu
• biaława i opuchnięta rogówka.

Atak jaskry może być poprzedzony objawami podprogowymi, nawet przez kilka miesięcy. Są to nieistotne subiektywne dolegliwości.

W tabeli wymieniono 10 cech ataku jaskry

Zastanawiasz się, czy możesz oślepnąć z powodu jaskry?

Tak.

Nieleczona choroba prowadzi do poważnego uszkodzenia nerwu wzrokowego, a w konsekwencji do upośledzenia wzroku, a nawet ślepoty.

U większości osób występuje powoli postępująca i klinicznie cicha (niema) postać bezobjawowa. W tym przypadku diagnoza jest często stawiana przypadkowo podczas badania wzroku. Z tego powodu profilaktyczne badania wzroku mają również ogromne znaczenie, zwłaszcza po 40. roku życia.

W przeciwnym razie szuka się lekarza podczas ataku jaskry, który jest subiektywnie bardzo nieprzyjemny.

Okulista bada oczy oprócz wywiadu lekarskiego. Stosuje takie metody jak:

• badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego
• badanie pola widzenia - perymetria
• badanie w lampie szczelinowej i badanie przedniego odcinka oka
• gonioskopia - badanie kąta tęczówkowo-rogówkowego
• pachymetria - pomiar grubości rogówki
• badanie nerwu wzrokowego - cele nerwu wzrokowego
  • HRT - tomografia tarczy nerwu wzrokowego za pomocą tomografu siatkówki Heidelberg
  • OCT - optyczna koherentna tomografia, badanie okołogałkowej warstwy włókien nerwowych

Alternatywą jest poszukiwanie przyczyn wtórnych i diagnostyka różnicowa. Przykładem mogą być choroby ogólnoustrojowe, takie jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze i inne czynniki ryzyka.

Zaćma może również przebiegać z jaskrą.

Pamiętaj: Im wcześniej choroba zostanie zdiagnozowana i rozpocznie się leczenie, tym większe są szanse na zminimalizowanie jej skutków i uszkodzeń wzroku.

Przebieg choroby zależy od jej postaci. Postać z otwartym kątem przesączania ma przedłużony i pełzający przebieg z późnym początkiem trudności, dlatego nazywana jest również cichym złodziejem oczu.

W jej przypadku osoba odczuwa objawy tylko w przypadku zaawansowanego uszkodzenia nerwu wzrokowego.

Inaczej jest w przypadku jaskry ostrej.

W jej przypadku osoba odczuwa subiektywny dyskomfort, na który wskazują objawy. Przykładem jest występowanie prodromów. Termin ten obejmuje łagodny subiektywny dyskomfort spowodowany niewielkim wzrostem ciśnienia w oku.

Bólowi oka towarzyszy ból głowy, nagłe zaburzenia widzenia, zaburzenia widzenia i ślepota.

Całkowita utrata wzroku = jaskra absolutna.

Ponadto możliwe jest odczuwanie ciężkości w żołądku, nudności do wymiotów i bólu brzucha. Trudności te są spowodowane podrażnieniem przywspółczulnego układu nerwowego.