Leczenie odleżyn: leki, antybiotyki i leczenie miejscowe

W przypadku podejrzenia odleżyny należy szybko wdrożyć odpowiednie środki zaradcze. Mają one na celu usunięcie zwiększonego nacisku na dany obszar. Pomoże w tym regularne pozycjonowanie, ale przede wszystkim pomoce przeciwodleżynowe, łóżko z możliwością pozycjonowania i, jeśli to możliwe, mobilizacja pacjenta.

Ważne jest również odpowiednie łóżko i pościel. Podczas pozycjonowania, przenoszenia osoby, ważna jest również prawidłowa technika podnoszenia. W przeciwnym razie istnieje ryzyko wystąpienia odleżyn ciernych lub ścinających.

Pomoce w walce z odleżynami obejmują:

• poduszki piankowe (wałki, kółka)
• materace przeciwodleżynowe, które mogą być wypełnione powietrzem lub innymi materiałami
• materac powietrzny z kompresorem
• podkładka, prześcieradło, koc polarowy, aby zapewnić oddychalność, odprowadzanie wilgoci
• podkładka z polaru syntetycznego
• poduszki, które również mogą być powietrzne, ale także żelatynowe, z granulatem
• trapez

Odpowiednia higiena i czystość są ważne dla skóry. Szczególnym zagrożeniem jest nietrzymanie moczu i kału. Mocz i kał są agresywne dla skóry i przyspieszają rozwój odleżyn. Skóra nie może być zbyt mokra, ale też nie za sucha. Należy ją pielęgnować i masować.

Leczenie koncentruje się na gojeniu ran. Faza gojenia składa się z trzech części, a mianowicie:

1. faza oczyszczania (wysięku), w której może występować martwiczy nalot, powłoka jest biało-szara lub zielonkawo-brązowa i ma nieprzyjemny zapach
2. faza ziarninowania, w której podstawa jest głęboko czerwona, a wrzód wypełnia się ziarniną
3. faza epitelializacji, w której nowy nabłonek wyrasta z brzegów ubytku i pokrywa ziarninę.

Bardzo ważne w leczeniu jest również odpowiednie odżywianie człowieka. Odleżyny mogą być spowodowane niedoborem białka. Uzupełnia się więc białko, ale także witaminy i minerały. Najważniejsze z nich to witamina C i cynk.

Co pomoże na odleżyny?

Leczenie farmakologiczne w postaci antybiotyków stosuje się, gdy istnieją dowody na zakażenie rany drobnoustrojami i ich wrażliwość na odpowiednie antybiotyki. Podaje się antybiotyki o działaniu totalnym.

Oczywiście ważne jest również leczenie miejscowe. Stosuje się roztwory płuczące (sól fizjologiczna, jod, roztwór Ringera, roztwór nadmanganianu). Agresywne roztwory są nieodpowiednie, ponieważ mogą uszkodzić skórę i proces gojenia się rany.

Pielęgnacja rany musi być przeprowadzana ostrożnie i zgodnie z zasadami aseptyki (środki ostrożności zapobiegające zakażeniu rany). Po przepłukaniu rany i jej dezynfekcji stosuje się różne preparaty w celu zagwarantowania gojenia się rany. Przykładami są miejscowe środki antyseptyczne, różne opatrunki i folie.

Istnieje wiele preparatów do leczenia ran odleżynowych. Najlepiej skonsultować się z lekarzem w sprawie ich przydatności oraz odpowiedniego rodzaju i kombinacji, na przykład z chirurgiem. Leczenie chirurgiczne (usunięcie tkanki martwiczej) jest konieczne w przypadku etapów 3 i 4. Przykładami są opatrunki antyseptyczne, opatrunki nieprzylegające, bandaże i węgiel aktywowany, hydrożel, hydrokoloid, osłona srebrna, osłona piankowa, folia, siatka silikonowa, opatrunki alginianowe.

Gwarancją sukcesu w walce z odleżynami jest terminowe i odpowiednie leczenie. Najlepszym sposobem jest oczywiście ocena ryzyka i zapobieganie ich wystąpieniu. W trakcie leczenia oceniany jest stan ogólny pacjenta (skala Nortona). Ważny jest prawidłowy schemat pielęgnacji rany (nie codziennie, ustalany przez specjalistę), a także rehabilitacja.