Rak krtani nawet w młodym wieku - co to jest, dlaczego i jak się objawia?

Guz może mieć różne lokalizacje w krtani. Bardzo ważne jest wczesne wykrycie procesu nowotworowego, który w późniejszych stadiach masowo nacieka otaczające tkanki.

Dość często komórki nowotworowe dają przerzuty do innych części ciała, na przykład do płuc.

Nie każdy guz krtani jest złośliwy.

Łagodne (niezłośliwe) guzy rosną powoli. Ich zachowanie w stosunku do otoczenia nie jest inwazyjne, jak w przypadku nowotworów złośliwych. Łagodne guzy nie dają przerzutów.

Nowotwory łagodne obejmują guzek głosowy (nodulus vocalis). Jest to guzek, który tworzy się na strunach głosowych. Najczęściej występuje u śpiewaków. Polip strun głosowych może tworzyć się, gdy struny głosowe są zatkane. Choroby niezłośliwe obejmują również brodawczaka płaskonabłonkowego krtani.

Nowotwory złośliwe wrastają w otaczający obszar, uszkadzając sąsiednie tkanki i mają tendencję do przerzutów. Rosną szybko i rozprzestrzeniają się inwazyjnie, niszcząc otaczające tkanki. Rak krtani najczęściej powstaje z komórek nabłonka płaskiego. Jest inaczej znany jako złośliwy nowotwór nabłonka krtani.

W zależności od umiejscowienia w krtani istnieje kilka postaci tego nowotworu. Rak krtani zwykle zaczyna się od wzrostu guza na jednej strunie głosowej. Później rozprzestrzenia się na drugą i rośnie w głąb i w okolicy. Zwykle później daje przerzuty. Postać nadgłośniowa rozprzestrzenia się z przewodu krtani.

W Europie rak krtani stanowi około 5-7% wszystkich nowotworów. Najczęściej występuje u mężczyzn, zwłaszcza po 50. roku życia.

Jest inwazyjny dla języka i pobliskich części gardła. Rozprzestrzenia się zwykle wzdłuż obu stron węzłów chłonnych. Te nadgłośniowe formy raka są obecnie dominujące. W przypadku guzów nadgłośniowych pacjenci zgłaszają się do lekarza z powiększonymi węzłami chłonnymi. Guz ten powiększa się dość znacznie, więc jego usunięcie i leczenie jest trudniejsze.

Rak podgłośniowy jest najbardziej problematyczny pod względem leczenia, ponieważ w tym przypadku przerzuty pojawiają się dość szybko. W tym samym czasie guz rośnie również w kierunku tchawicy, a także w górę w kierunku strun głosowych.

Dlatego też lokalizacja jest nazywana zgodnie z tym, gdzie znajduje się guz:

• na strunach głosowych (postać glotyczna)
• powyżej strun głosowych (postać nadgłośniowa)
• poniżej strun głosowych (postać podgłośniowa lub podgłośniowa).

Tabela przedstawia przybliżony rozkład postaci guza

Rak krtani jest bardzo częstą chorobą u palaczy, najczęściej u mężczyzn. W wyniku rosnącej liczby palących kobiet, zachorowalność wzrasta również u płci żeńskiej. Rak krtani i wiek są również ze sobą powiązane. Występuje bardzo rzadko u dzieci. Jego występowanie rozpoczyna się najczęściej po 40 roku życia, osiągając szczyt w wieku 50-60 lat.

U palaczy śmiertelność z powodu raka krtani jest 20 razy wyższa niż u osób niepalących.

Rak krtani może być również spowodowany czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi. Na przykład rak nadgłośni jest dość często związany z alkoholizmem. Rzadziej powstaje w wyniku narażenia na różne formy promieniowania. Infekcja wirusowa jest również czynnikiem ryzyka dla tego typu raka. Różne tłuste potrawy lub konserwanty są również czynnikami ryzyka.

Czynniki ryzyka raka krtani obejmują:

• palenie tytoniu
• alkohol, zwłaszcza skoncentrowany
• połączenie alkoholizmu i palenia jest najgorsze
• zanieczyszczenie metalami ciężkimi, takimi jak nikiel, uran i azbest
• wirus HPV
• predyspozycje genetyczne
• niedożywienie

W przypadku osób poniżej 50 roku życia najczęstszą przyczyną raka gardła są stosunki seksualne, głównie ze względu na częstą zmianę partnerów seksualnych i uprawianie seksu oralnego. Przyczyną jest przenoszenie wirusa HPV (wirus brodawczaka ludzkiego). Dotyczy to głównie szczepów HPV 16 i 18. Typy HPV 6 i 11 powodują łagodne nowotwory.

Guz krtani objawia się w zależności od stadium i rodzaju nowotworu. Najczęściej zaczyna się od zmiany głosu, ciągłej chrypki i uczucia obecności ciała obcego w gardle. Później, gdy guz się powiększa, pojawiają się problemy z przełykaniem, a czasem nawet ból.

Guzy nowotworowe objawiają się również utratą masy ciała i podwyższoną temperaturą ciała bez wyraźnej przyczyny. Ponieważ krtań służy do oddychania, a także do jedzenia, czasami typowe jest uczucie duszenia się, kaszel krwią lub krwawienie z jamy ustnej.

Czasami występuje również nadmierne pocenie się. Ból może strzelać w górę, na przykład do ucha. Niebezpieczeństwo polega na tym, że rak jest cichy przez długi czas, tj. nie objawia się. Dopiero w późniejszym stadium może powodować niedrożność, a tym samym uczucie obcego ciała w gardle lub dławienie się.

Postać niema klinicznie występuje głównie podgłośniowo, postać nadgłośniowa guza również przez dłuższy czas przebiega bezobjawowo.

Główne objawy raka krtani obejmują:

• chrypkę (wczesny objaw, gdy dotknięte są struny głosowe)
• uczucie ciała obcego w gardle
• ból w gardle
• skrócenie oddechu lub duszność
• zaburzenia połykania, tj. dysfagia
• kaszel
• odkrztuszanie krwi
• utrata masy ciała

Badanie laryngologiczne jest konieczne w przypadku chrypki trwającej dłużej niż 21 dni, ponieważ chrypka jest najczęstszym wczesnym objawem guza strun głosowych.

Tabela przedstawia przybliżony odsetek występowania objawów raka krtani.

Ważne jest, aby objawy te nie pozostały niezauważone, zwłaszcza jeśli występują intensywnie lub przez dłuższy czas.

Ważne jest jak najszybsze wykrycie nowotworu, dlatego osoba cierpiąca na te objawy powinna umówić się na wizytę u laryngologa. Podczas badania laryngologicznego obecność zmian nowotworowych w krtani można wykryć za pomocą badania laryngoskopowego. Obecność choroby bada się również poprzez badanie palpacyjne węzłów szyjnych (badanie palpacyjne gardła).

Za pomocą biopsji można określić rodzaj nowotworu. Stosowane są również badania obrazowe, takie jak RTG, CT i MRI. Ultradźwięki służą do badania stanu węzłów chłonnych. Niektóre przychodnie dysponują również autofluorescencją, która wykrywa obecność raka w tkankach. PET/CT to połączenie tomografii komputerowej i pozytonowej tomografii emisyjnej. Wykorzystywane jest promieniowanie z radiofarmaceutyku.

W zależności od rodzaju raka, progresja również się różni. Najwolniej rozprzestrzeniającą się postacią raka krtani jest postać glotyczna, która daje przerzuty dopiero w późniejszych stadiach. Prognostycznie ta postać jest najlepsza. Ten typ najczęściej powstaje w jednej strunie głosowej, a następnie rozprzestrzenia się na drugą. Najczęstszym i wczesnym objawem jest chrypka, która utrzymuje się.

Rak nadgłośniowy rozprzestrzenia się z nagłośni. W przeciwieństwie do postaci językowo-gardłowej, która zaczyna się na jednej strunie głosowej i stopniowo przenosi się dalej. Jednak ta postać również daje przerzuty później.

Najbardziej agresywną postacią, a zatem najtrudniejszą do leczenia, jest rak podgłośniowy. Daje on bardzo szybkie przerzuty, zarówno w górę, jak i w dół. Wadą tego typu jest to, że przez długi czas przebiega bezobjawowo. Postać podgłośniowa jest jednak najrzadsza.

W zależności od wielkości i rozległości guza towarzyszą mu również inne objawy, takie jak trudności w połykaniu, uporczywy ból gardła i nasilenie bólu podczas połykania. Niedrożność może powodować uczucie obcego ciała w gardle.

Jeśli przestrzeń do wdychania powietrza jest zwężona, naturalnie pojawia się duszność. Krwawienie z dróg oddechowych lub odkrztuszanie krwi jest mniej powszechne. Jednak ten objaw jest poważny i może być śmiertelny.

Przerzuty w raku krtani są najczęściej do regionalnych węzłów chłonnych. W postaci podgłośniowej są to również węzły zlokalizowane wokół tchawicy. Przerzuty do odległych części są głównie do płuc.