Leczenie raka podstawnokomórkowego: Jak leczy się raka podstawnokomórkowego?

Celem leczenia jest całkowite usunięcie guza bez nawrotu (wznowy).

Ryzyko to jest jednak zwiększone przez pewne cechy histologiczne (charakter naciekania, stwardnienie, wieloogniskowość), lokalizację centralno-twarzową, lokalizację na małżowinie usznej i w kapilicie, wielkość guza powyżej 6 mm i historię wcześniejszego bazalioma.

Aby prawidłowo leczyć bazalioma, należy wziąć pod uwagę jego:

typ histologiczny
wielkość
lokalizację
wcześniejsze leczenie
oczekiwany efekt kosmetyczny.

Pacjent zależy od:

wieku
fototypu skóry
ogólny stan zdrowia

Leczenie można podzielić na:

chirurgiczne (wycięcie, łyżeczkowanie, kauteryzacja, laser_CO2 )
niechirurgiczne (leczenie miejscowe imikwimodem, 5-fluorouracylem, krioterapia, terapia fotodynamiczna i radioterapia).

Leczenie chirurgiczne jest preferowane w przypadku obwodowych, nienaciekających bazaliomów. Jego zaletą jest uzyskanie próbki do badania histopatologicznego.

Niekompletne wycięcie występuje u 5-17% operowanych.

Wady to:

utrata tkanki
ból
bliznowacenie
czas gojenia 3-6 tygodni
ryzyko infekcji.

Większość pierwotnych BCC można łatwo leczyć chirurgicznie. Wskaźnik nawrotów po całkowitym wycięciu (usunięciu) wynosi mniej niż 2% do 8% po 5 latach od zabiegu i pozwala na zbadanie tkanki histopatologicznie lub metodami niechirurgicznymi (krioterapia, elektrokoagulacja, PDT, leczenie imikwimodem) w zależności od:

typu
wielkość
lokalizacji guza

BCC o wysokim ryzyku nawrotu (wznowy) należy leczyć bardziej agresywnie.

Ryzyko nawrotu (wznowy) wzrasta wraz z:

wielkości guza
słabo zdefiniowane marginesy
agresywny podtyp histologiczny
możliwym wcześniejszym nawrotem nowotworu

Celem leczenia chirurgicznego jest usunięcie klinicznie widocznego guza, a także jego możliwego mikroskopowego rozprzestrzeniania się na otaczający obszar. Konieczne jest zatem wycięcie (zeskrobanie) guza z marginesem bezpieczeństwa.

Następnie wykonywane jest badanie histopatologiczne utrwalonej w formalinie tkanki zatopionej w parafinie.

Obecne zalecenia to 3-4 mm marginesu bezpieczeństwa dla guzów niskiego ryzyka (wolno rosnących, mniej przerzutowych) i 5-15 mm marginesu bezpieczeństwa dla bazalioma wysokiego ryzyka (bardziej agresywnych, szybciej rosnących).

Mniejsze marginesy 2-3 mm można rozważyć w obszarach, w których możliwości rekonstrukcji są ograniczone - środkowa część twarzy, okolice okołooczodołowe, nos, wargi, podbródek, szczęka, okolice przeduszne i zauszne.

Ze względu na lokalizację bazalioma, w 80% przypadków konieczne jest przeprowadzenie operacji plastycznej.

Niektóre duże zmiany wymagają rozległych zabiegów, w takim przypadku konieczne jest uciekanie się do zabiegów okaleczających (zabiegi powodujące okaleczenie). Przykładem jest wytrzeszcz oczodołu (usunięcie oczodołu).

W zaawansowanych, mutujących stadiach, stosujemy również radioterapię adjuwantową (leczenie, które wzmacnia efekt wcześniejszego leczenia), aby zapobiec rozprzestrzenianiu się guza na otaczający obszar.

Łyżeczkowanie, elektrokoagulacja, krioterapia i laser to metody odpowiednie dla małych, niskiego ryzyka bazalioma, które nie są zlokalizowane na twarzy i nie mają charakteru wieloogniskowego.

Stanowią one zasadniczo alternatywną metodę leczenia małych, nieobarczonych ryzykiem bazaliomów na tułowiu i kończynach.

Umożliwiają również badanie histologiczne tkanki.

Czy istnieje niechirurgiczne leczenie bazalioma? Tak, miejscowe leczenie niechirurgiczne

Krioterapia jest zalecana tylko w przypadku małych bazaliomów, których ryzyko nawrotu wynosi od 7,5 do 16%.

Polega ona na zastosowaniu technik zamrażania, na przykład przy użyciu ciekłego azotu w celu zniszczenia tkanki w temperaturze od -70°C do -196°C.

Czas stosowania ma wpływ na końcowy efekt terapii.

Wadami są:

brak możliwości oceny histologicznej
ryzyko powstawania blizn
przebarwienia

U pacjentów w podeszłym wieku krioterapia jest dobrą alternatywą dla zabiegu chirurgicznego.

Radioterapia (promieniowanie jonizujące) jest wskazana tylko w przypadku nieoperacyjnych (niemożliwych do usunięcia chirurgicznego) i rozległych BCC, na przykład:

miejscowo zaawansowana choroba
choroby współistniejące (obecność jednej lub więcej chorób współistniejących z chorobą podstawową)
odmowa leczenia chirurgicznego
w przypadkach, w których leczenie chirurgiczne nie jest możliwe lub może być szpecące lub obarczone słabym efektem estetycznym (powieka, nos, wargi, duże zmiany na uchu, czole lub skórze głowy).

Wady to:

ryzyko radiodermatozy (zapalenie skóry wywołane promieniowaniem jonizującym).
łysienie (utrata włosów)
wtórne nowotwory złośliwe skóry (drugie nowotwory skóry).

Terapia fotodynamiczna (PDT) wykorzystuje miejscowe zastosowanie fotouczulacza, najczęściej kwasu aminolewulinowego lub metyloaminolewulinowego.

Fotouczulacz wytwarza rodniki tlenowe, które uszkadzają tkankę nowotworową.

Zaletą tej metody jest jej selektywność w stosunku do tkanki nowotworowej. Przydatna jest również fotodynamiczna terapia światłem dziennym.

Imikwimod ma podwójny (dualny) mechanizm działania, który polega na immunostymulacji zarówno wrodzonej, jak i nabytej odporności oraz indukcji apoptozy (inicjacji zaprogramowanej śmierci) komórek nowotworowych.

Krótkotrwały efekt tłumaczy się apoptozą, a długotrwały efekt mechanizmami immunomodulacyjnymi. Korzystny efekt terapeutyczny imikwimodu wynosi od 82% do 93% pacjentów.

Połączenie opcji leczenia BCC powinno opierać się na zasadzie uzupełniających się lub synergistycznych (jednoczesnych) mechanizmów działania poszczególnych metod leczenia.

Połączenie różnych metod leczenia jest wybierane u pacjentów, u których leczenie chirurgiczne miałoby mutacyjne konsekwencje lub oczekiwany wynik terapeutyczny byłby niezadowalający.

Pacjenci mogą być kierowani przez