Rzeżączka: co to jest, dlaczego występuje i jak jest przenoszona? + Objawy

Rzeżączka (gonorrhea, gonorrhea) jest wysoce zakaźną chorobą weneryczną.

Czynnikiem wywołującym chorobę jest Neisseria gonorrhoeae, Gram-ujemny diplokok. Bakteria została odkryta w 1879 roku przez Alberta Neissera, urodzonego w Niemczech dermatologa.

Choroby przenoszone drogą płciową (STD).

Zagrożone są osoby, które

• częsta zmiana partnerów seksualnych
• seks bez zabezpieczenia

Rzeżączka jest najczęściej przenoszona bezpośrednio przez stosunek płciowy lub choroba może zostać przeniesiona między kobietą a jej dzieckiem podczas porodu. Czasami infekcja oka może być powikłaniem, ale zdarza się to tylko w bardzo rzadkich przypadkach.

Przeniesienie choroby przez zanieczyszczone mokre ręczniki lub pranie jest rzadkie, ale możliwe.

Pierwsze objawy pojawiają się zwykle bardzo szybko, po 2-5 dniach.

Okres inkubacji wynosi od 2 do 10 dni.

Poniższa tabela zawiera przegląd chorób przenoszonych drogą płciową i ich czynników sprawczych

Choroba jest przenoszona nie tylko drogą konwencjonalną, ale także poprzez seks oralny, atakując na przykład nosogardło lub wyściółkę odbytu, a także może występować w gardle i jamie ustnej.

Podatność jest ogólna, choroba nie pozostawia odporności.

Choroba jest szeroko rozpowszechniona na całym świecie, dotyka obu płci bez względu na wiek, z większą częstością u aktywnej seksualnie części populacji.

Zakażenie gonokokami zwykle dotyka mężczyzn i osoby młodsze.

W perspektywie długoterminowej najwyższa zachorowalność występuje w grupach wiekowych 25-34 lata i 15-24 lata.

Czasami można zaobserwować bezobjawowy przebieg, ale zdarza się to w mniejszej liczbie przypadków.

Chociaż rzeżączka ma bardzo małą tendencję do rozprzestrzeniania się po całym organizmie, zwykle szybko obniża jakość życia danej osoby. Dzieje się tak głównie dlatego, że jest to stan zapalny z ropną wydzieliną, zwłaszcza z dróg moczowych.

Bardzo często wiąże się z innymi chorobami wenerycznymi.

U mężczyzn dotyka głównie cewki moczowej, czasami infekcja rozprzestrzenia się na prostatę.

Objawia się ropną wydzieliną z cewki moczowej (penisa), kłuciem lub pieczeniem podczas oddawania moczu, częstym oddawaniem moczu lub trudnościami z utrzymaniem moczu, napięciem lub bólem jąder. Na główce penisa pojawia się wysypka. Około 10% mężczyzn nie ma żadnych objawów.

U kobiet objawy rzeżączki są mniej wyraźne i objawiają się wydzieliną z pochwy, bólem podczas stosunku, bólem w podbrzuszu, a w niektórych przypadkach krwawieniem o różnym nasileniu.

Może również występować na szyjce macicy lub innych częściach żeńskich narządów płciowych. Może również prowadzić do zrostów wewnątrzbrzusznych, a następnie bezpłodności i przewlekłego bólu miednicy. Nawet połowa zakażonych kobiet nie ma żadnych objawów.

Najczęstsze objawy rzeżączki

• Pieczenie narządów płciowych
• Ropna wydzielina z cewki moczowej
• Swędzenie cewki moczowej
• Zaczerwieniony penis
• Zaburzenia erekcji
• Bolesne polucje
• Biała wydzielina z pochwy
• Śmierdząca wydzielina z pochwy - ropna
• Swędzenie pochwy
• Krwawienie poza cyklem miesiączkowym
• Częste parcie na mocz
• Częste oddawanie moczu
• Ból podczas oddawania moczu
• Ból w cewce moczowej
• Podwyższona temperatura ciała do gorączki
• Ból podczas stosunku
• Krwawienie po stosunku
• Ból w odbytnicy
• Swędzenie odbytu
• Ból przy oddawaniu stolca
• Obrzęk jąder
• Ból jąder
• Nudności do wymiotów
• Ból brzucha
• Ból w dolnej części brzucha
• Niepłodność
• Obrzęk migdałków
• Ropna wydzielina z oka
• Zaczerwienienie spojówek

Rzeżączka w czasie ciąży może prowadzić do przedwczesnego porodu.

Nieleczona rzeżączka u dziecka po urodzeniu może skutkować ciężką infekcją oka, a w skrajnych przypadkach trwałą ślepotą.

Infekcje gonokokowe, jeśli są skomplikowane i nieleczone, mogą być przenoszone (przez krwiobieg) do stawów, serca i mózgu.

Jeśli zaobserwujesz u siebie opisane objawy (nawet jeśli tylko w łagodnej, niepozornej formie) i odbyłeś ryzykowny stosunek seksualny, powinieneś udać się do lekarza.

On lub ona powie ci (po zbadaniu), czy jest to niegroźna infekcja, taka jak łagodna infekcja drożdżakowa u kobiet, czy też podejrzewa się rzeżączkę.

Choroby tej nie należy lekceważyć, ponieważ nieleczona rzeżączka może się skomplikować i rozprzestrzenić na pobliskie narządy układu rozrodczego.

Potwierdzi on diagnozę:

• zebranie wywiadu epidemiologicznego
• obraz kliniczny, tj. jak się objawia
• badanie mikroskopowe i hodowlane ropy z cewki moczowej u mężczyzny
• badanie mikroskopowe i hodowlane ropy z szyjki macicy i cewki moczowej u kobiet
• inne specjalistyczne metody wykazujące obecność bakterii, takie jak PRC lub bezpośrednia immunofluorescencja
• typowy wymaz (z migdałków) nie jest wystarczający do zdiagnozowania gonokoków w jamie ustnej, więc infekcja może pozostać niezauważona (przez pewien czas)
• jeśli podejrzewa się większe rozprzestrzenienie, do badania pobierana jest również krew.

O co zapyta mnie lekarz (ginekolog, urolog), gdy się do niego zgłoszę?

Lekarz zapyta o:

• problemy, z powodu których się do niego zgłosiłeś
• przyjmowane leki
• czy masz jakieś alergie (na niektóre antybiotyki)
• w przypadku kobiet, o datę ostatniej miesiączki i jej regularność
• Twoje życie seksualne, np:

• jaka jest Twoja orientacja seksualna
• czy byłeś leczony na jakąkolwiek chorobę weneryczną, a jeśli tak, to na jaką i w jaki sposób
• czy zmieniałaś partnerów
• jakich problemów obecnie doświadczasz i jak długo one trwają.

Zebrane informacje muszą być tak szczegółowe, jak to tylko możliwe; nie warto zatajać informacji lub wstydzić się odpowiedzi!

Pobranie próbki do badania

Oprócz wywiadu, lekarz będzie musiał pobrać próbkę wydzieliny (mężczyźni mogą również pobrać próbkę moczu), którą prześle do analizy.

W przypadku mężczyzn i kobiet próbkę pobiera się z cewki moczowej, a w przypadku kobiet z szyjki macicy.

Czasami próbka pobierana jest również z odbytu i gardła.

Dobrym pomysłem jest nie oddawanie moczu przez co najmniej 4 godziny przed pobraniem. Najlepiej jest pobrać próbkę przed pierwszym porannym oddaniem moczu.

Ponadto nie należy przyjmować żadnych antybiotyków przez kilka dni przed pobraniem, aby wyniki nie były zniekształcone. Jeśli musisz je przyjmować, poinformuj o tym lekarza, który zdecyduje o dalszym postępowaniu.

Jak chronić się przed rzeżączką i na czym polega profilaktyka?

Zapobieganie rzeżączce polega na znalezieniu, zbadaniu i leczeniu kontaktów seksualnych pacjentów.

Środki zapobiegawcze obejmują również ograniczenie dawania i otrzymywania usług seksualnych bez nadzoru, stosowanie prezerwatyw i preferowanie stałych związków partnerskich.

Nie ma konkretnej metody zapobiegania rzeżączce poprzez szczepienia.

Aby uchronić się przed zakażeniem, należy przestrzegać podstawowych zasad bezpiecznego życia seksualnego:

• nie zmieniać często partnerów seksualnych
• znać stan zdrowia swojego partnera
• używaj prezerwatywy, jeśli masz najmniejsze wątpliwości.

Rzeżączka i ciąża

Kobieta w ciąży, która zaraziła się rzeżączką, jest leczona tymi samymi antybiotykami, co w przypadku niepowikłanej rzeżączki.

Jeśli nie może ich przyjmować z różnych powodów (alergia, oporność), lekarz przepisze inne.

Jeśli zakażona matka obawia się, że dziecko również może zostać zakażone (i cierpieć na gonokokowe zapalenie spojówek), noworodkowi podaje się krople do oczu z antybiotykiem po urodzeniu, aby zapobiec zakażeniu.