Skąd bierze się cellulit, jak wygląda i czy można go usunąć?

Cellulit, znany również jako pomarańczowa skórka, to nazwa nadana nieestetycznie wyglądającej skórze, która jest wyboista, z licznymi wgłębieniami i guzkami. Najczęściej występuje u kobiet, ale może również dotyczyć mężczyzn.

Pomarańczowa skórka jest głównie problemem estetycznym, który jest zakorzeniony w głębszych warstwach skóry. Niektóre statystyki sugerują, że cierpi na nią ponad 90% kobiet. Ten głównie kobiecy problem jest rozwiązywany przez specjalistów z kilku dziedzin.

Najczęściej cellulitem zajmują się ośrodki kosmetyczne, a w przypadku cięższych postaci limfolodzy, ginekolodzy, chirurdzy naczyniowi lub plastyczni.

Nie jest to problem nowoczesny, cellulit istnieje od dawna, zajmowali się nim już Francuzi w latach 20-tych XX wieku, jednak w pełni zajęto się nim w latach 70-tych, kiedy to wzrosło zainteresowanie pięknym i szczupłym ciałem.

Historia cellulitu jest pełna kontrowersji, nie tylko ze względu na jego nazwę. Dzieje się tak głównie dlatego, że przyrostek ITIS oznacza w medycynie stan zapalny. Cellulit nie ma jednak charakteru zapalnego, dlatego jego nazwa została zmodyfikowana na cellulit. Niemniej jednak nazwa cellulit jest szeroko rozpowszechniona i znana na całym świecie.

Lekarze i inni eksperci nie mogą się nawet zgodzić co do tego, czy jest to choroba, czy objaw. Problemem estetycznym dla kobiet jest wygląd, który jest rozwiązywany za pomocą kosmetyków. Oczywiście przyczyną są zmiany w głębszych partiach skóry. Ale problem może być multidyscyplinarny.

Czym więc jest pomarańczowa skórka?

Genezy cellulitu należy szukać w tkance podskórnej. Składa się ona z oddzielonych od siebie zrazików tłuszczu, które są zaopatrywane przez naczynia krwionośne i limfatyczne. Tkanka podskórna kobiety ma nieco inne właściwości i możliwości niż tkanka mężczyzny.

U obu płci komórki tłuszczowe naturalnie izolują ciepło ciała i pełnią funkcję ochronną. Kobieta ma dwa razy więcej komórek tłuszczowych i mogą one zwiększyć swoją objętość nawet dwieście razy. Pomagają w tym pionowo ułożone włókna tkanki łącznej.

U mężczyzn włókna te ułożone są w siatkę, co sprawia, że skóra kobiety jest bardziej elastyczna i ma lepszą zdolność do rozciągania się. Ta właściwość skóry jest szczególnie ważna dla kobiet w okresie ciąży.

Upośledzone krążenie krwi i limfy przyczynia się do pomarańczowej skóry. Jest to wynik nadmiernego wypełnienia komórek tłuszczowych tłuszczem, co skutkuje obrzękiem, zmniejszonym dotlenieniem i trwałym uszkodzeniem tkanki podskórnej.

Objawia się to wyboistą skórą, szczególnie w obszarach predylekcyjnych (podatnych):

• pośladki
• biodra
• uda
• brzuch
• ramiona

Przyczyna cellulitu jest związana z poziomem hormonów, zwłaszcza żeńskiego hormonu estrogenu, który zakłóca działanie i wchłanianie witaminy E i witaminy B6. Pierwsza z nich wspomaga krążenie krwi, a druga eliminuje zatrzymywanie płynów w tkankach. To właśnie podczas zmian w produkcji i wydzielaniu hormonów cellulit pojawia się najczęściej.

Przyczyną cellulitu są zmiany w tkance podskórnej, gromadzenie się tłuszczu w komórkach tłuszczowych (adipocytach), a także zaburzenie mikrokrążenia krwi i limfy. W konsekwencji dochodzi do obrzęku, zatrzymania wody i upośledzenia dotlenienia. Konsekwencją jest przewlekły proces, który skutkuje pomarańczowym wyglądem skóry.

W rozwój cellulitu zaangażowane są różne czynniki zewnętrzne i wewnętrzne.

Czynniki ryzyka związane z rozwojem cellulitu wymieniono w poniższej tabeli.

Jak pokazuje tabela, nie tylko nadwaga lub otyłość powodują cellulit. Nawet szczupłe kobiety mogą mieć pomarańczową skórę. U mężczyzn może on występować głównie w obszarach, w których skóra jest narażona na długotrwały stres.

Głównymi czynnikami przyczyniającymi się do powstawania cellulitu u kobiet jest niska jakość tkanki łącznej w tkance podskórnej, jej właściwości kolagenowe oraz niewystarczające krążenie krwi i limfy. Drugim największym czynnikiem przyczyniającym się do powstawania cellulitu jest działanie hormonów. Estrogeny przyczyniają się do odkładania tłuszczu w tkance podskórnej, ale także do zatrzymywania wody w organizmie.

W konsekwencji wpływają również na jakość skóry ze względu na ich negatywny wpływ na kolagen. Zmniejszają jego produkcję, a tym samym jego odnowę. Leczenie hormonalne, antykoncepcja, a także etap życia kobiety, taki jak dojrzewanie lub ciąża, przyczyniają się do zwiększonego poziomu estrogenów.

Dużą rolę w produkcji odgrywa sama tkanka tłuszczowa, która produkuje, a także w pewnym stopniu wychwytuje estrogeny, na przykład z preparatów hormonalnych. Zasada jest taka, że im więcej tłuszczu, tym więcej estrogenów. Dotyczy to również płci męskiej.

Podwyższony poziom hormonów, a konkretnie tak zwanych egzogennych estrogenów (ksenoestrogenów), występuje w postaci syntetycznych substancji w różnych produktach. Pośrednio mogą na niego wpływać również niektóre narkotyki i leki (kofeina, alkohol, heroina, marihuana).

Objawy cellulitu są głównie estetyczne. Kobiety postrzegają go jako nieestetyczną skórę i wpływa on na nie w indywidualnym stopniu. Dla niektórych jest łagodny, wręcz znikomy, dla innych jest już zauważalny na pierwszy rzut oka, nawet z daleka.

Oprócz widocznych zmian, skóra może być chłodniejsza i bledsza na powierzchni.

Skóra jest nierówna, wyboista, z zagłębieniami i pofałdowaniami. Może być wrażliwa, ale także bolesna w dotyku. Cellulit jest najczęściej widoczny na takich obszarach ciała jak:

• pośladki
• uda
• ramiona
• brzuch
• biodra

Cellulitis dzieli się na cztery stopnie, w zależności od wyglądu skóry. Na podstawie tej klasyfikacji przeprowadza się jego diagnozę. Skórę uciska się obiema rękami, tworzy się fałd skórny. Metoda ta nazywana jest testem szczypania. Przeprowadza się ją na skórze przedniej części uda.

Tabela klasyfikacji zapalenia tkanki łącznej

W niektórych przypadkach cellulit jest łagodny i mało widoczny. W innych przypadkach można go dostrzec z daleka. Głównym testem stosowanym do oceny cellulitu jest tzw. test szczypania. Test ten jest wykonywany na przedniej części uda.

Oprócz wzrostu i wagi ocenia się również szerokość talii i bioder oraz ich łączny wskaźnik WHR. Wskaźnik ten ocenia przybliżone rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w odniesieniu do nadwagi i otyłości. Mierzony jest również obwód ud i łydek.

Innym ważnym badaniem jest impedancja bioelektryczna (BIA), która określa skład ciała. Wykorzystuje ona różnicową propagację prądu elektrycznego o niskim natężeniu (około 800 μA przy częstotliwości 50 kHz). Inną metodą, która pokazuje różnicę temperatur na powierzchni skóry, jest termografia. Skóra dotknięta cellulitem jest powierzchownie chłodniejsza.

Początek zmian hormonalnych u młodych dziewcząt w okresie dojrzewania jest uważany za główny czynnik wywołujący zmiany. Ciąża jest kolejnym ważnym okresem, w którym poziom hormonów znacznie się zmienia. Każda kolejna ciąża przyczynia się do pojawienia się cellulitu.

Przebieg cellulitisu można podzielić zgodnie z jego klasyfikacją. Pierwszy stopień wykazałaby niemal każda kobieta. Nie oznacza on zmian patologicznych w skórze i nie wymaga leczenia. Inaczej jest w przypadku drugiego stopnia.

W drugim stopniu pojawiają się zmiany w skórze, które uwydatniają się w teście szczypania. Widoczne są nierówności skóry, pogłębiające się. Podobnie skóra jest bezpośrednio oświetlona i z napiętymi mięśniami. W tym czasie cellulit jest odwracalny, to znaczy odwracalny.

Ten etap można dobrze leczyć. W większości przypadków wystarczą modyfikacje stylu życia i środki reżimowe, takie jak zwiększona aktywność fizyczna. Jeśli cellulit rozwija się dalej i jeśli zmiany są zauważalne nawet w pozycji stojącej, leżącej, stan ten wymaga leczenia.

Ostatni etap charakteryzuje się wyraźnymi zmianami na skórze. Charakteryzuje się grubymi nierównościami, zagłębieniami i liniami. Skóra jest chłodniejsza i jaśniejsza. Charakteryzuje się trudnym leczeniem ze względu na nieodwracalne zmiany.

Występuje głównie u osób z gruszkowatym typem sylwetki. Występuje nadwaga lub otyłość. Leczenie wymaga interwencji kilku specjalistów. Zmiany hormonalne w okresie menopauzy nie mają takiego wpływu na cellulitis, ponieważ poziom estrogenu jest obniżony.