Wstrząs kardiogenny: jakie są jego przyczyny i objawy + leczenie

Wstrząs kardiogenny jest poważnym powikłaniem niektórych chorób układu sercowo-naczyniowego. Dzięki współczesnym czasom i skutecznemu leczeniu nie występuje tak często. Jeśli jednak leczenie zostanie zaniedbane lub opóźnione, może prowadzić do śmierci.

Czym jest wstrząs kardiogenny i co właściwie oznacza słowo wstrząs?

Co oznacza słowo wstrząs w terminologii medycznej?

Wstrząs.

W większości przypadków używamy tego słowa do opisania różnych reakcji psychologicznych, na przykład stresujących lub zaskakujących.

Z medycznego punktu widzenia ma ono zupełnie inne znaczenie.

Definicje wstrząsu są różne:

Wstrząs to stan zagrażający życiu, w którym dochodzi do zaburzenia dopływu krwi do tkanek i narządów. Jeśli nie jest leczony na czas, narządy (ich funkcje) i układy narządów stopniowo zawodzą. Wpływa na ważne narządy, takie jak mózg, serce, płuca lub nerki.

Lub...

Wstrząs to rozbieżność między zapotrzebowaniem organizmu a podażą tlenu lub składników odżywczych.

Ale także...

Wstrząs to ostra (nagła) lub nawet podostra zmiana w mikrokrążeniu i makrokrążeniu, która powoduje zmniejszenie dopływu krwi do tkanek i narządów. W komórkach nie ma wystarczającej ilości tlenu (stan ten określa się jako niedotlenienie) i gromadzą się toksyczne produkty przemiany materii.

Prowadzi to do upośledzenia funkcji komórek, narządów i całych układów narządów. Jeśli nie zostanie podjęte leczenie na czas, dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia narządów, takich jak mózg, serce, płuca lub nerki i wątroba.

Przyczyny wstrząsu mogą być różne, np. poważne krwawienie zewnętrzne, krwawienie wewnętrzne, złamania, choroby przewodu pokarmowego, długotrwała biegunka, wymioty i odwodnienie, a także zawał serca i reakcje alergiczne.

Wstrząs jest dalej dzielony w zależności od przyczyny wyzwalającej.

Tabela przedstawia podział wstrząsu w zależności od przyczyny

Etapy wstrząsu

Wstrząs ma kilka faz. Nie występuje od razu w postaci śmiertelnej. Jednak szybkie i skuteczne leczenie zapobiegnie jego postępowi do nieodwracalnej części. Znamy fazę kompensacji, fazę dekompensacji i fazę nieodwracalną.

Fazy wstrząsu w tabeli

Jakie są objawy wstrząsu?

Wstrząs objawia się w kilku częściach ludzkiego ciała. Zmiany następują stopniowo. Nieleczony wstrząs prowadzi do tzw. niewydolności wielonarządowej (znanej również jako zespół dysfunkcji wielonarządowej). Ostatecznie osoba dotknięta wstrząsem może umrzeć.

Co możemy zaobserwować we wstrząsie:

• oddychanie i płuca
  • przyspieszenie oddechu (tachypnea)
  • zmniejszony przepływ krwi do płuc prowadzący do uszkodzenia płuc, wstrząśnięte płuca do niewydolności oddechowej
• serce i układ krążenia
  • przyspieszenie akcji serca (tachykardia)
  • szybki puls, który jest płytki
  • nitkowaty puls, puls jest trudny do wyczucia i słaby, gdy jest wyczuwalny palpacyjnie
  • do pulsu niewyczuwalnego palpacyjnie
  • rozwój arytmii z powodu braku dopływu krwi do serca
  • niskie ciśnienie krwi
  • następnie niemierzalne ciśnienie krwi
• zmiany skórne
  • bladość
  • do sinicy (niebieskie przebarwienie skóry palców, warg, nosa, uszu, błon śluzowych jamy ustnej)
  • zwiększona potliwość
  • zimny pot
  • zimne kończyny
  • zimna skóra
• zmiany neuropsychiatryczne i mózg
  • niepokój
  • dezorientacja
  • strach przed śmiercią
  • apatia
  • senność (ospałość)
  • zaburzenia świadomości, utrata przytomności - śpiączka
  • zawał mózgu, tj. udar, może rozwinąć się z powodu niedokrwistości
• nerki - z powodu zmniejszonego dopływu krwi występuje:
  • zmniejszonej produkcji moczu (oliguria)
  • do zaprzestania oddawania moczu, produkcji moczu (bezmocz)
  • jeśli niedokrwienie nerek trwa dłużej niż 90 minut, dochodzi do niewydolności nerek (nerka wstrząsowa)
• wątroba - zmniejszenie przepływu krwi i funkcji
  • wyciek substancji toksycznych do krwi
  • może wystąpić żółtaczka (żółte przebarwienie skóry i żółte białka oczu).

Ze słyszenia możemy znać takie określenia jak środki przeciwwstrząsowe czy pozycja przeciwwstrząsowa (w pozycji leżącej na plecach - uniesienie kończyn dolnych ponad płaszczyznę, do około 30 cm ponad matę). Leczenie wstrząsu jest jednak złożone, kompleksowe i zależy od przyczyny wyzwalającej.

Istotne i bardzo ważne jest, aby terapia została zastosowana w odpowiednim czasie i bez opóźnień. W przeciwnym razie wstrząs przechodzi w fazę nieodwracalną i następuje śmierć.

Wstrząs kardiogenny to...

Wstrząs kardiogenny definiuje się jako:

Stan krytycznie zmniejszonego dopływu krwi do tkanek, narządów i układów narządów w oparciu o zmniejszony rzut serca.

Nie występuje zmniejszenie objętości krążącej krwi, takie jak w przypadku krwotoku.

Serce zawodzi jako pompa.

W ocenie wstrząsu kardiogennego stosowane są następujące kryteria:

1. skurczowe ciśnienie krwi jest niższe niż 90 mmHg przez co najmniej 30 minut
   • lub użycie środków zwężających naczynia krwionośne (wazopresorów) jest wymagane do uzyskania wartości większej niż 90 mmHg.
2. zastój krwi za lewą komorą jest powiązany
   • wzrost ciśnienia krwi w płucach
   • ryzyko obrzęku płuc
3. zmniejszony dopływ krwi do tkanek i narządów, gdy występuje co najmniej jeden z poniższych objawów:
   • zimna i spocona skóra
   • skąpomocz, zmniejszenie produkcji moczu
   • zmiana w psychice
   • zwiększone stężenie mleczanu - produktu przemiany materii

Występuje w około 4-9% przypadków ostrego zawału serca. Śmiertelność w ciągu pierwszych 4 godzin wynosi 20-35%. Następnie ryzyko wzrasta do 40-60%. Gdy arytmia przekracza 80%. Niepowodzenie leczenia oznacza 100% śmiertelność.

Ryzyko zgonu zwiększa zaawansowany wiek, uszkodzenie mózgu z powodu braku zakrzepu, ciężka dysfunkcja skurczowa lewej komory, niewydolność nerek lub wysoki poziom mleczanów.

Wstrząs kardiogenny występuje z różnych przyczyn. Jest to sytuacja, w której serce przestaje funkcjonować jako pompa. Serce nie jest w stanie dostarczyć (wypompować) wystarczającej ilości krwi do krążenia organizmu.

Krew jest nośnikiem tlenu i składników odżywczych. Aby dostarczyć ją do organizmu, serce musi ją przepompować.

Komórki, tkanki, narządy i całe układy narządów są niedotlenione, niedokrwione. Nie mają składników odżywczych do pracy i gromadzą produkty odpadowe, toksyczne substancje metaboliczne.

Najczęstszymi przyczynami wstrząsu kardiogennego są:

1. najczęściej w zawale mięśnia sercowego.
   • 80% wszystkich w ostrym zawale lewej komory serca
   • duży zawał - obejmujący 40 procent lub więcej lewej komory serca
   • zawał prawej komory
2. niewydolność serca
   • ostra dekompensacja przewlekłej niewydolności serca
   • lub ostra niewydolność serca wynikająca z innej przyczyny
3. powikłanie mechaniczne, np:
   • niedomykalności mitralnej - wada zastawkowa, niedomykalność aortalna
   • uszkodzenie przegrody międzyprzedsionkowej
   • pęknięcie ściany serca
4. ciężka nieregularność pracy serca (złośliwa arytmia)
5. zapalenie mięśnia sercowego
6. zapalenie wsierdzia (zapalenie wsierdzia - wewnętrznej wyściółki serca)
7. kardiomiopatia
8. stłuczenia serca - w wyniku urazów
9. niedrożność w chorobie nowotworowej
10. masywna zatorowość płucna
11. rozwarstwienie aorty
12. tamponada serca
13. zatrucie lekami (beta-blokery, blokery kanału wapniowego)

Wstrząs ogólnie ma swoje objawy, które wymieniamy w pierwszej części artykułu.

Objawy wstrząsu kardiogennego w skrócie:

• skóra jest blada do marmurkowej.
• sinica, tj. niebieskie zabarwienie palców, warg
• zimna skóra
• zimny pot
• szybkie bicie serca
• do arytmii
• szybki oddech
• nadciśnienie płucne (zwiększone ciśnienie w krwiobiegu płucnym)
  • późniejszy obrzęk płuc
  • świszczący oddech i bulgotanie słyszalne przez fonendoskop
  • Później, nawet na odległość.
  • suchy kaszel, później odkrztuszanie różowej piany
  • przekrwienie prawej komory i obustronna niewydolność serca
• duszność, uczucie duszenia się
• niskie ciśnienie krwi
• ból w klatce piersiowej, w atakach serca
• zwiększone wypełnienie żył szyjnych w niewydolności serca
• zmiany psychiczne i aktywność mózgu
  • zmęczenie
  • niepokój
  • dezorientacja
  • niepokój
  • strach przed śmiercią
  • zaburzenia świadomości, utrata przytomności, śpiączka
• zmniejszenie produkcji moczu (skąpomocz).

Czynniki takie jak wiek powyżej 70 lat, cukrzyca, choroba wieńcowa (serca) również zwiększają ryzyko i progresję problemu.

Diagnoza jest bardzo ważna. Musi być wczesna i szybka. Ważne jest, aby znaleźć przyczynę źródłową. Następnie następuje specjalnie ukierunkowane leczenie.

W początkowej fazie oceniany jest ogólny stan osoby, zbierany jest podstawowy wywiad medyczny. Oceniane są funkcje fizjologiczne, takie jak ciśnienie krwi, puls i jego regularność oraz jakość lub nasycenie krwi tlenem. Słuchane są oddech i czynność serca.

Oceniany jest również stan skóry, jej kolor i obecność nadmiernej potliwości.

EKG jest również ważne w celu wykrycia ataku serca, złośliwej arytmii.

Faza przedszpitalna musi być szybka z wczesnym rozpoczęciem leczenia.

W szpitalu wykonywane są badania laboratoryjne krwi, biochemia, a także ECHO.

Następnie, po ustabilizowaniu stanu pacjenta, przeprowadza się diagnostykę różnicową w celu znalezienia przyczyny trudności. W tym przypadku dodaje się również RTG, SONO, CT lub MRI.

W przypadku bólu w klatce piersiowej i pozytywnych wyników EKG wskazana jest koronarografia i terapia reperfuzyjna.

Przebieg choroby zależy od przyczyny, która ją wywołała, a także od stopnia upośledzenia czynności serca. Im wcześniej rozpocznie się leczenie początkowego problemu, tym mniejsze ryzyko powikłań, w tym wstrząsu kardiogennego.

Przebieg choroby może być łagodniejszy. Dekompensacja następuje po dłuższym okresie bez leczenia. Gdy jest wystarczająco dużo czasu na leczenie szpitalne, można zapobiec wstrząsowi.

Zdarza się jednak również nagła dekompensacja i gwałtowny przebieg o horyzoncie czasowym kilku minut.

Podaje się, że wstrząs kardiogenny jest najcięższym ze wszystkich wstrząsów o wysokiej śmiertelności.

W związku z tym trudno jest komentować jego przebieg w sposób ogólny. Konieczna jest indywidualna ocena każdego przypadku, aby ocenić konkretną przyczynę, która może prowadzić do dekompensacji ogólnego stanu zdrowia i skutkować wstrząsem kardiogennym.

W przypadku wystąpienia trudności, wczesne specjalistyczne badanie jest zawsze lepsze niż późne i nieskuteczne leczenie, które w przypadku każdego wstrząsu może oznaczać śmierć.

Prevencia - vždy najlepšia

Akékoľvek srdcovo - cievne ochorenie znižuje kvalitu života. Aj v tomto prípade je najlepšia prevencia. Myslite na zmenu životného štýlu, dostatočný pohyb, nefajčite, obmedzte príjem alkoholu, znížte príjem soli a tukov.

Potreba oddychu, relaxu a vyhýbanie sa stresu.

Dôležité je udržiavať normálny tlak krvi a dostatočná liečba hypertenzie alebo cukrovky.

Nezabúdajte, že pri výskyte ťažkostí je vždy najlepšou voľbou odborné vyšetrenie a včasná liečba. Avšak, nie vždy je to možné, nakoľko masívny infarkt môže byť prvou ťažkosťou z plného zdravia.

Ako na prevenciu kardiovaskulárnych ochorení?