Zapalenie nosogardzieli, zapalenie gardła: objawy, ból i inne dolegliwości

Zapalenie gardła jest definiowane jako zapalenie błony śluzowej gardła. Wielu z nas myli zapalenie gardła z innymi chorobami układu oddechowego. W wielu artykułach naukowych zapalenie gardła jest określane jako zapalenie migdałków gardłowych.

Podstawowe pojęcia wyjaśniono w następujący sposób:

• zapalenie gardła - zapalenie błony śluzowej gardła
• zapalenie krtani - zapalenie krtani
• zapalenie migdałków - najczęściej dotyka migdałków
• zapalenie migdałków - zapalenie ściany gardła i migdałków.

Gardło jest ważne dla oddychania i połykania. Jest również określane jako połączenie dróg oddechowych i dróg połykania. Gardło to umięśniona rura znajdująca się pod kręgosłupem szyjnym. Ma rozmiar 13 cm.

Gardło jest podzielone na 3 części:

• nosową (nosogardło, nagłośnia)
• jama ustna (część ustna gardła, część ustna gardła)
• krtań (gardło dolne).

Częścią gardła są migdałki, które składają się z tkanki limfatycznej. Tkanka migdałków jest w dużej mierze zaangażowana w prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.

Czy wiesz, że...

Zapalenie gardła jest częstym schorzeniem. W jednym z badań naukowych 16% dorosłych i 41% dzieci doświadczyło go co najmniej raz w roku.

Zapalenie gardła rzadko występuje u niemowląt w wieku poniżej 1 roku. Rzadziej występuje u niemowląt w wieku poniżej 2 lat. Zapalenie gardła najczęściej dotyka dzieci w wieku od 4 do 7 lat.

Choroba może również wystąpić u dorosłych, ale w mniejszym stopniu niż u dzieci. Najczęściej dotyka rodziców dzieci w wieku szkolnym i osoby pracujące w grupach dziecięcych.

Zapalenie gardła występuje przez cały rok. Większość przypadków występuje w miesiącach jesiennych i zimowych. Jest przenoszone przez wydzielinę z dróg oddechowych. Okres inkubacji wynosi od 24 do 72 godzin.

Zapalenie gardła jest częstą chorobą, szczególnie w krajach, w których antybiotyki są przepisywane i nadużywane.

W praktyce wyróżnia się 2 rodzaje zapalenia gardła:

1. Ostre zapalenie gardła - czynnikami wywołującymi chorobę są wirusy (grypy, paragrypy) lub bakterie (paciorkowce, gronkowce, Haemophilus). Ostre zapalenie gardła charakteryzuje się powierzchownym stanem zapalnym błony śluzowej gardła.
   • Typowe objawy to obrzęk błony śluzowej, obrzęk błony śluzowej i upośledzenie wydzielania.
   • Często występuje jako część zapalenia górnych i dolnych dróg oddechowych.
2. Przewlekłe zapalenie gardła - Przyczynami choroby są palenie papierosów, spożywanie napojów alkoholowych czy różnego rodzaju alergie.
   • Z przyczyn mechanicznych są to głównie polipy lub naruszenia przegrody nosowej.
   • Wirusy, bakterie i grzyby (paciorkowce, hemofilus, gronkowce, E. coli, candida) łatwo opanowują i namnażają się na przewlekle zapalnej i często pobudzonej błonie śluzowej gardła.

W większości przypadków przyczyną zapalenia gardła jest infekcja wirusowa lub bakteryjna.

Wirusy są najczęstszą przyczyną ostrego zapalenia gardła. Około 6 do 20% przypadków jest wywoływanych przez rinowirusy i adenowirusy.

W 1 do 5% wszystkich przypadków wirusy te wywołują chorobę:

• wirus Epsteina-Barr (EBV).
• wirus opryszczki pospolitej
• wirus grypy
• wirus paragrypy
• koronawirus

W przypadku infekcji bakteryjnych, około 6 do 20% przypadków jest wywoływanych przez Streptococcus pyogenes. W mniejszym stopniu (1 do 5%), czynnikiem wywołującym zapalenie gardła jest mykoplazma lub Arcanobacterium haemolyticus.

Uważa się, że wiek, pora roku i środowisko odgrywają znaczącą rolę w wystąpieniu choroby. U małych dzieci najczęstszą przyczyną są wirusy. U starszych dzieci i nastolatków choroba jest w większości przypadków wywoływana przez bakterie.

Przewlekłe zapalenie błony śluzowej gardła może być spowodowane przez następujące czynniki:

• czynniki zewnętrzne, takie jak kurz, dym, gazy, palenie tytoniu, chemikalia, gorące i suche powietrze, zimno, duże zmiany temperatury, alkohol, mogą powodować długotrwałe uszkodzenie błony śluzowej gardła
• może powodować powtarzające się infekcje bakteryjne w zapaleniu zatok przynosowych lub tchawicy i oskrzeli
• wpływ różnych alergenów
• przewlekłe choroby ogólnoustrojowe (cukrzyca, choroby nerek, zmiany hormonalne)
• słaba technika mowy (szczególnie u prezenterów i śpiewaków)

Objawy zapalenia gardła są niespecyficzne.

Ogólnie rzecz biorąc, do najczęstszych objawów zapalenia gardła należą

• ból gardła
• drapanie w gardle
• trudności w połykaniu
• obrzęk węzłów chłonnych szyjnych
• temperatura ciała powyżej 38 °C
• nieświeży oddech

Nie jest łatwo odróżnić wirusowe zapalenie gardła od bakteryjnego. Infekcje wirusowe często objawiają się następującymi symptomami:

• zapalenie spojówek
• kaszel
• katar
• ból mięśni
• ból głowy

Mononukleoza zakaźna powoduje do 10% przypadków zapalenia gardła u nastolatków. Objawy obejmują powiększenie węzłów chłonnych, wydzielinę z migdałków (wysięk) i powiększenie śledziony (splenomegalia).

Poniższa tabela opisuje objawy wirusowego i paciorkowcowego zapalenia gardła

Jakie są objawy ostrego zapalenia gardła?

Ogólne objawy ostrego zapalenia gardła obejmują podwyższoną temperaturę ciała i pocenie się. Powyższe objawy występują głównie u małych dzieci. U starszych dzieci i dorosłych objawy ogólne są nieznaczne.

Spośród miejscowych objawów ostrego zapalenia gardła pojawiają się następujące:

• suchość, drapanie i pieczenie w gardle
• ból gardła (szczególnie podczas połykania)
• chęć kaszlu
• uczucie sączenia się śluzu

Podczas badania lekarz stwierdzi przekrwione, obrzęknięte, zaognione błony śluzowe. Czasami pojawiają się żółte kropki ropnych pęcherzyków. W niektórych przypadkach regionalne węzły chłonne mogą być powiększone i wyczuwalnie tkliwe.

Jakie są objawy przewlekłego zapalenia gardła?

Objawy przewlekłego zapalenia gardła obejmują:

• drapanie, suchość, pieczenie lub uczucie ciała obcego w gardle.
• zwiększona produkcja śluzu i wyciek
• ból podczas połykania
• podrażnienie podczas kaszlu

Badanie kliniczne jest ważne dla postawienia diagnozy. Celem badania klinicznego jest określenie subiektywnych i obiektywnych objawów.

Kolejnym krokiem do ustalenia prawidłowej diagnozy jest wykonanie badań laboratoryjnych, które potwierdzą czynnik wywołujący chorobę.

Poniższa tabela podsumowuje subiektywne i obiektywne objawy, które są częścią badania klinicznego

Badanie laboratoryjne obejmuje:

1) Badania laboratoryjne mające na celu bezpośrednią identyfikację czynnika wywołującego chorobę:

• posiew
• wykrywanie antygenu paciorkowcowego

2. badania laboratoryjne w celu pośredniej identyfikacji czynnika wywołującego chorobę:

• wykrycie przeciwciał paciorkowcowych

3. badanie laboratoryjne w celu wykrycia zakażenia bakteryjnego:

• specyficzny test immunochemiczny do ilościowego oznaczania białka C-reaktywnego (CRP)
• szybkość sedymentacji erytrocytów (FW)

Większość pacjentów wraca do zdrowia samoistnie w ciągu 7 do 10 dni. Większość przypadków paciorkowcowego zapalenia gardła ustępuje w ciągu 24 do 48 godzin po leczeniu. Objawy grypopodobne mogą utrzymywać się przez 5 do 10 dni.

Zarówno wirusowe, jak i bakteryjne formy zapalenia gardła są zaraźliwe. Bakterie wywołujące zapalenie gardła rezydują głównie w nosie i gardle. Dostają się do środowiska w postaci drobnych kropelek podczas kaszlu lub kichania.

Osoba może się zarazić:

• poprzez wdychanie drobnych kropelek
• kontakt z zanieczyszczonym przedmiotem
• spożywając skażoną żywność i napoje.

Śmierć jest bardzo rzadka, ale może wystąpić z powodu niedrożności górnych dróg oddechowych.

Powikłania zapalenia gardła występują u mniej niż 1% pacjentów i mogą obejmować

• zapalenie ucha środkowego
• zapalenie płuc
• zapalenie nerek
• zapalenie opon mózgowych

Jeśli zapalenie gardła jest spowodowane przez Streptococcus pyogenes, u pacjentów może wystąpić szkarlatyna i wysypka.

Szkarlatyna zwykle objawia się jako paciorkowcowe zapalenie migdałków (zapalenie gardła, zapalenie migdałków). Występuje głównie u dzieci w wieku od 3 do 10 lat. Wrotami zakażenia w większości przypadków jest nosogardło.

Objawia się zapaleniem migdałków z gorączką, a następnie wysiewem. Wysiew można sobie wyobrazić jako gęsią skórkę.