Zespół policystycznych jajników: problem z zajściem w ciążę, niepłodność?

Zespół policystycznych jajników (PCOS) występuje u 5-10% kobiet i jest jednym z najczęstszych zaburzeń endokrynologicznych u kobiet w wieku rozrodczym (około 15-40 lat).

Zespół policystycznych jajników (PCOS) nie jest jasno zdefiniowaną chorobą.

Obecnie choroba ta jest nadal przedmiotem szczególnej uwagi, ponieważ jej przyczyna i późniejsze leczenie nie są dokładnie poznane.

Żyjemy w gorączkowych czasach, w których wywierana jest na nas duża presja, a skutki stresu i presji związanej z pracą odbijają się na naszym zdrowiu. W ostatnich latach liczba przypadków niepłodności u kobiet wzrosła bardziej niż u mężczyzn.

Zespół policystycznych jajników jest jedną z najczęstszych przyczyn niepłodności.

Słowo polycystic składa się z następujących części: Poly = wiele Cyst = jama wypełniona płynem lub luźną zawartością

Duża liczba małych torbieli tworzy się w jajnikach. Torbiele są w rzeczywistości pęcherzykami wypełnionymi płynem, które zawierają niedojrzałe jajeczka.

Jednak jajeczka w nich nigdy nie dojrzewają na tyle, aby wywołać owulację.

Jajnik (ovarium) jest powiększony, zwykle do rozmiaru kurzego jaja, a pod jego skorupą znajduje się 10 lub więcej torbieli o wielkości 2-8 mm.

PCOS wpływa na narządy rozrodcze kobiety i jajniki, które produkują hormon estrogen i progesteron. Regulują one cykl menstruacyjny.

Jajniki wytwarzają również niewielkie ilości androgenów - męskich hormonów.

Zespół policystycznych jajników (PCOS lub zespół hiperandrogenny) charakteryzuje się zwiększoną produkcją androgenów niż normalnie. Jest to związane z nieregularnymi cyklami miesiączkowymi lub brakiem owulacji.

Normalny poziom hormonów u kobiet w wieku rozrodczym (tabela)

Objawy mogą być pochodzenia ginekologicznego, a także zakłócać aktywność gruczołów dokrewnych. Chorobą zajmuje się endokrynologia, ale także medycyna wewnętrzna.

Leczenie należy rozpocząć zgodnie z objawami, co jest indywidualne dla każdej kobiety.

Podstawą leczenia powinno być rozwiązanie trudności, z którymi borykają się kobiety z PCOS, a następnie pozbycie się objawów zwiększonej produkcji androgenów w celu pomyślnego i udanego zajścia w ciążę i późniejszego porodu.

PCOS i ciąża

PCOS zaburza cykl menstruacyjny, utrudniając zajście w ciążę.

70-80% kobiet z zespołem policystycznych jajników ma problemy z płodnością.

Dzięki leczeniu niepłodności i poprawie owulacji kobiety mogą zajść w ciążę. PCOS zwiększa ryzyko i komplikacje podczas ciąży.

Istnieje ryzyko poronienia, dwukrotnie większe ryzyko przedwczesnego porodu, wysokie ciśnienie krwi i cukrzyca ciążowa.

Utrata masy ciała, zdrowa dieta i niskie spożycie cukru zwiększają szanse na zdrową ciążę.

Historycznie, pierwszy opis PCOS pojawił się w 1935 roku przez parę ginekologów, Irvinga F. Steina i Michaela L. Leventhala, którzy opisali związek między objawami choroby.

Historycznie, aby potwierdzić chorobę, wykonywano nacięcie chirurgiczne w jamie brzusznej, a następnie biopsję - pobranie próbki tkanki z jajnika.

W latach trzydziestych XX wieku PCOS otrzymał nazwę zespołu Steina-Leventhala.

Obecnie używa się nazwy zespół policystycznych jajników, zwany również zespołem hiperandrogennym.

PCOS to złożona choroba, której przyczyna nie jest jednoznacznie określona.

Lekarze wciąż nie potrafią powiedzieć, co powoduje jego występowanie.

Zespół policystycznych jajników wpływa na poziom żeńskich hormonów. Obejmuje szeroki zakres pacjentów. PCOS to choroba z objawami, które wpływają na jajniki i owulację.

Główną przyczyną jest rozbieżność między hormonami żeńskimi i męskimi. Wysoki poziom hormonów męskich uniemożliwia jajnikom produkcję hormonów, a następnie dojrzewanie komórek jajowych.

Nadprodukcja męskich hormonów sprawia, że miesiączka jest zaburzona i pojawia się w rzadszych odstępach czasu.

Powoduje to pominięcie miesiączki, a tym samym utrudnia zajście w ciążę.

Do choroby przyczynia się wiele genów - nie tylko jeden. Nie tylko wpływy genetyczne, ale także środowiskowe odgrywają rolę. Dieta, otyłość i zwiększone spożycie tłuszczów nasyconych również odgrywają dużą rolę.

W zespole PCO 40-60% kobiet jest otyłych.

Otyłość występuje częściej niż u zdrowych kobiet i nasila wszystkie objawy. Otyłość wiąże się z insulinoopornością, która sama w sobie jest czynnikiem sprawczym PCOS.

Insulinooporność występuje nawet u 70% kobiet z PCOS.

Insulina to hormon wytwarzany przez wysepki Langerhansa w trzustce, który pomaga organizmowi przekształcać cukier z pożywienia w energię. Jeśli organizm nie wykorzystuje insuliny prawidłowo, jej zapotrzebowanie wzrasta. Przy większym wydzielaniu insuliny w organizmie kobiety produkowanych jest więcej męskich hormonów.

Otyłość jest poważną przyczyną insulinooporności i razem zwiększają ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2.

Geny, insulinooporność, a także stany zapalne są związane z nadmierną produkcją androgenów.

W jajniku znajdują się komórki jajowe, a gdy jajnik uwolni komórkę jajową, następuje owulacja, która jest kontrolowana przez hormony FSH folitropinę i LH hormon luteinizujący. FSH zachęca jajnik do utworzenia pęcherzyka - woreczka zawierającego komórkę jajową, a LH zachęca jajnik do uwolnienia komórki jajowej.

Kobiety z PCOS często mają podwyższony poziom stanu zapalnego w organizmie.

Nadwaga również przyczynia się do stanu zapalnego.

Przyjmowanie walproinianów lub sterydów anabolicznych może powodować PCOS.

Pierwsze objawy zaczynają pojawiać się u niektórych kobiet w czasie pierwszej miesiączki, w okresie dojrzewania.

Niektóre kobiety nawet nie wiedzą, że mają PCOS, dopóki nie przytyją lub nie będą miały problemów z zajściem w ciążę.

Kiedy należy udać się do lekarza?

• W przypadku problemów z cyklem miesiączkowym, braku miesiączki i braku ciąży
• zauważyłaś porost włosów na twarzy lub ciele, których wcześniej nie miałaś
• starasz się zajść w ciążę i próbujesz zajść w ciążę od ponad 12 miesięcy
• Masz objawy cukrzycy, takie jak pragnienie lub głód, utrata masy ciała, niewyraźne widzenie.

Główne objawy to:

• Cysty w jajnikach, policystyczne jajniki
• Hiperandrogenizm Wysoki poziom męskich hormonów
• Wyższy poziom androgenów wpływający na płodność
• Zaburzenia cyklu miesiączkowego do bezpłodności

Najczęstsze objawy zaburzeń cyklu miesiączkowego to:

• Oligomenorrhea występuje najczęściej w PCOS u nawet 80% kobiet. Rzadkie miesiączkowanie, wydłużenie cyklu miesiączkowego w odstępach dłuższych niż 35 dni, przy czym miesiączka występuje tylko 4-9 razy w ciągu roku.
• Hypermenorrhea - obfite krwawienie. Z powodu nieregularnych miesiączek wyściółka macicy nie jest regularnie czyszczona, a jej wyściółka gromadzi się przez dłuższy czas, co powoduje obfite krwawienie po rozpoczęciu miesiączki.
• Brak miesiączki - brak krwawienia miesiączkowego.
• Oligoowulacja - nieregularna owulacja.
• Brak owulacji - brak owulacji, stąd bezpłodność.

Bezpłodność występuje u 90-95% kobiet z PCOS.

Objawy skórne:

• Hirsutyzm - do 70% przypadków. Nadmierne owłosienie ciała, porost włosów w miejscach typowych dla mężczyzn. Na twarzy i ciele - plecy, brzuch i klatka piersiowa.
• Trądzik - z powodu zmian hormonalnych dochodzi do nadmiernej produkcji sebum. Skóra staje się bardziej tłusta, co powoduje wysypki na twarzy, klatce piersiowej i górnej części pleców.
• Łojotok - czerwone, swędzące wysypki głównie na skórze głowy, twarzy, ale także w innych częściach ciała.
• Łysienie androgenowe - włosy na głowie wypadają i pogarsza się ich jakość.
• Ciemnienie skóry, ciemne plamy na skórze, które mogą tworzyć się w fałdach ciała, na przykład na szyi, w pachwinach i pod piersiami.

Inne objawy:

• Zmiany morfologiczne na jajnikach
• Przyrost masy ciała
• Otyłość
• Bóle głowy spowodowane zmianami hormonalnymi.
• Mlekotok - produkcja mleka w gruczołach mlecznych u kobiet, które nie karmią piersią.
• Bezdech senny - powtarzające się przerwy w oddychaniu w nocy, które przerywają sen. Występuje częściej u kobiet z nadwagą - zwłaszcza jeśli mają one również PCOS. Ryzyko wystąpienia bezdechu sennego jest od 5 do 10 razy wyższe u otyłych kobiet z PCOS.
• Depresja - zmiany hormonalne i niepożądane objawy, takie jak porost włosów, mogą negatywnie wpływać na emocje. Brak równowagi hormonalnej wpływa na zdrowie kobiety na wiele sposobów.
• Insulinooporność - Zmniejszona skuteczność insuliny. Jest to bardzo często choroba towarzysząca PCOS i razem odgrywają rolę w rozwoju cukrzycy typu 2 i upośledzonej tolerancji glukozy. Układ hormonalny jest zaburzony przez nadmierne wydzielanie androgenów, a większość kobiet ma również nieprawidłową aktywność insuliny.
• Zaburzenia snu

Długoterminowe ryzyko obejmuje

• Upośledzona tolerancja glukozy
• Rozwój cukrzycy w stadium 2
• Choroba wieńcowa - ryzyko wystąpienia PCOS jest dwukrotnie większe.
• Zespół metaboliczny - połączenie wielu problemów zdrowotnych, które zagrażają zdrowiu i życiu danej osoby.
• Rak endometrium - podczas miesiączki wydzielana jest błona śluzowa macicy. Jeśli miesiączka nie jest regularna, błona śluzowa macicy nie jest prawidłowo oczyszczana. Powoduje to jej pogrubienie i może zwiększać ryzyko zachorowania na raka endometrium.

Interakcja wszystkich objawów i manifestacji jest bardzo zmienna i może zmieniać się na przestrzeni lat u każdej kobiety.

Diagnoza zespołu policystycznych jajników jest dość trudna. Objawy mogą być bardzo podobne do objawów innych chorób, które należy najpierw wykluczyć, aby uzyskać ostateczną diagnozę i leczenie.

Diagnoza opiera się na wywiadzie, objawach, badaniu palpacyjnym, wynikach USG, poziomach hormonów we krwi i markerach nowotworowych.

Lekarz sprawdzi cykl menstruacyjny na podstawie zapisu miesiączki, zapyta, czy zauważyłaś objawy, takie jak trądzik, przyrost masy ciała, porost włosów na twarzy lub ciele.

Wykona badania krwi w celu sprawdzenia poziomu męskich hormonów we krwi kobiety. Wykażą one albo ich normalny poziom, albo dowody na wysoki poziom androgenów we krwi.

Badania krwi sprawdzają również poziom innych hormonów, cholesterolu, insuliny i trójglicerydów. Pozwala to ocenić ryzyko wystąpienia powiązanych chorób, takich jak choroby serca i cukrzyca.

Przeprowadzane jest badanie ginekologiczne. Badanie miednicy może wykryć różne problemy z jajnikami i narządami rozrodczymi kobiety.

Nieprawidłowe pęcherzyki i inne choroby związane z jajnikami i macicą można wykryć za pomocą ultrasonografii (USG).

Jajniki w PCOS są powiększone, błyszczące, białe.

Aby określić chorobę, eksperci uzgodnili w 2003 r. 3 objawy, na podstawie których można postawić diagnozę PCOS:

• Dowody na policystyczne jajniki
• Objawy hiperandrogenizmu lub potwierdzona laboratoryjnie hiperandrogenemia
• Brak jajeczkowania.

W 2006 r. eksperci stwierdzili, że wprowadzono nową korektę w diagnozowaniu PCOS, która opiera się na obecności dwóch lub trzech objawów:

• Hiperandrogenizm - wysoki poziom androgenów
• Dysfunkcja jajników (przewlekły brak owulacji) - nieregularne miesiączki i torbiele w jajnikach.
• Wykluczenie innych przyczyn, które mogły wywołać tę kombinację objawów.

Chorobą wywołującą stan hiperandrogenizmu może być hiperprolaktynemia, zespół Cushinga, niedoczynność tarczycy, akromegalia, przedwczesna niewydolność jajników, otyłość, guzy jajników lub działanie leków.

Badanie miednicy, badania krwi i USG mogą potwierdzić diagnozę.

Diagnoza na podstawie samych policystycznych jajników i zmian morfologicznych musiała zostać porzucona.

Jeden objaw to za mało.

Wielotorbielowatość jajników występuje nawet przy niedoczynności tarczycy lub hiperprolaktynemii, ale także przy regularnym cyklu miesiączkowym u zdrowej kobiety i prawidłowym poziomie androgenów.

Diagnoza PCOS wymaga ścisłej współpracy lekarzy, w tym ginekologa, internisty, diabetologa, endokrynologa, a także kardiologa.

Wiele kobiet nawet nie wie, że cierpi na zespół policystycznych jajników. Nie wykazują one znaczących objawów choroby, które wskazywałyby, że coś jest nie tak.

Przebieg choroby objawia się szerokim zakresem objawów. U każdej pacjentki objawia się inaczej, dlatego do leczenia podchodzi się indywidualnie.

Brak lub brak owulacji zmienia poziom hormonów estrogenu, progesteronu, FSH i LH. Poziomy estrogenu i progesteronu są niższe, a poziomy androgenów wyższe niż normalnie.

W wyniku zwiększonej produkcji męskich hormonów, cykl menstruacyjny jest zaburzony. Miesiączka nie pojawia się regularnie, ale z opóźnieniem. Może nawet być całkowicie nieobecna. Utrudnia to zajście w ciążę.

Jeśli kobieta z tą diagnozą zdecyduje się zajść w ciążę, rozpoczyna się leczenie niepłodności w celu wsparcia i poprawy owulacji. Gdy ciąża zakończy się sukcesem, ważne jest monitorowanie całego przebiegu ciąży, aby uniknąć ryzyka poronienia lub przedwczesnego porodu.

Zdrowy styl życia, zmiana diety, ćwiczenia, utrata wagi i obniżenie poziomu cukru we krwi zwiększają szanse na zdrową ciążę.

Pomôržu babské rady?

Užívanie výluhov z liečivých bylín sa využíval od pradávna.

Naše staré mamy bylinkám kládli veľký dôraz a skoro všetko sa snažili nimi vyliečiť.Nie vždy to však malo úspech ale aspoň podporilo liečbu ochorení.Na ženské problémy zbierali bylinky a robili z nich rôzne odvary.

Známe bylinky pri ženských ochoreniach sú:

Alchemilka žltozelená (Alchemilla xantochlora)

Sa považuje za všeliek pri ženských ochoreniach. Svojim účinkom prispieva k zmierneniu hormonálnych výkyvov a k uvoľneniu vajíčka. Preventívne pôsobí proti neplodnosti.

Vitex jahňací (Vitex agnus castus)

Upravuje a podporuje pravidelnosť ovulácie, činnosť žltého telieska pri hormonálnych poruchách. 

Maca (Lepidium meyenii)

Korene rastliny vplývajú pozitívne na hormonálnu rovnováhu.  

Palina obyčajná (Artemisia vulgaris)

Prispieva k uvoľňovaniu vajíčka, upravuje pravidelný cyklu žien.  

Púpalka dvojročná (Oenothera biennis)

Olej z tejto rastliny má blahodárne účinky na menštruačný cyklus a plodnosť.  

Myší chvost (Achillea millefolium)

Pôsobí protizápalovo a pomáha pri cystických ochoreniach ako aj pri syndróme polycystických vaječníkov. Osvedčil sa aj pri liečbe amenorhei – vynechaní menštruácie. 

Šalvia lekárska (salvia officinalis)

Má silné protizápalové účinky. 

Nechtík lekársky (calendula officinalis)

Má široký účinok pri zápalových ochoreniach, nepravidelnej menštruácii, cystách a gynekologických zápaloch. 

Praslička roľná (Equisetum arvense)

Sa používa tiež pri ženských chorobách.