Zespół Raynauda: co jest przyczyną drętwienia palców?

Zespół Raynauda jest klasyfikowany jako vasoneurosis (choroba czynnościowa naczyń krwionośnych). Podstawą problemu jest napadowa i przemijająca niedokrwistość kończyn ciała, głównie palców rąk i nóg.

Wazoneuroza = funkcjonalna choroba naczyń krwionośnych, w której nie występuje uszkodzenie organiczne.

Zespół Raynauda jest jedną z najczęstszych wazoneuroz.

Choroba ta została po raz pierwszy opisana przez francuskiego lekarza Maurice'a Auguste'a Gabriela Raynauda w 1862 r. Z biegiem lat powiązano ją również z obciążeniem pracą związanym z używaniem narzędzi wibracyjnych.

Zespół Raynauda = zjawisko Raynauda = choroba Raynauda = zjawisko zimnych dłoni i stóp.

W problemie wymieniane są dwie formy choroby, które różnią się od siebie kilkoma cechami.

Zespół Raynauda dzieli się na dwie formy:

1. pierwotną - przyczyna nie jest dokładnie poznana
2. wtórną - będącą konsekwencją innej choroby

Naczynia krwionośne transportują krew do komórek ciała, tkanek, narządów, układów narządów. We krwi transportowany jest tlen i różne składniki odżywcze, które są niezbędne do funkcjonowania organizmu, metabolizmu. Podczas metabolizmu wytwarzane są również substancje odpadowe, które są toksyczne. Dlatego muszą zostać wyeliminowane z organizmu.

Naczynia krwionośne, które przenoszą krew, dzielą się na tętnice (arterie) i żyły. Tętnice przenoszą krew z dala od serca, żyły przenoszą krew do serca. Znamy również system maleńkich naczyń, w których zachodzi metabolizm. Są one znane jako naczynia włosowate (kapilary).

Włókniste naczynia włosowate = powierzchnia około 6000^m2.

W tym zespole dotknięte są głównie małe i drobne naczynia krwionośne, co powoduje zaburzenia mikrokrążenia.

Pierwotny zespół Raynauda

Ta postać jest bardziej powszechna. Według doniesień stanowi 60-90% przypadków (średnio 80%). Dotyka głównie kobiet w wieku od 15 do 40 lat.

Jest to łagodna (niewielka, nieszkodliwa) choroba, która ma funkcjonalną przyczynę. W tym przypadku naczynia krwionośne nie są uszkodzone i mają normalną strukturę.

Zespół charakteryzuje się nawracającymi napadami braku ukrwienia części tkanki ciała. Podstawowym mechanizmem jest skurcz małych naczyń i zaburzenie mikrokrążenia.

To wycofanie powoduje przejściowy spadek przepływu krwi, który objawia się typowym przebiegiem.

Dlaczego tak się dzieje, nie jest dokładnie wyjaśnione.

Tak więc główną różnicą w stosunku do postaci wtórnej jest to, że naczynia krwionośne mają normalną strukturę. Choroba nie spowodowała krytycznej martwicy (niedokrwienia) tkanki i jej martwicy do zgorzeli.

Wtórny zespół Raynauda

Wtórna postać choroby ma bezpośredni związek z inną chorobą. Zespół Raynauda jest w rzeczywistości manifestacją.

Występuje również organiczne uszkodzenie naczyń krwionośnych w dotkniętym obszarze.

W diagnostyce rozróżnienie między postacią pierwotną i wtórną jest bardzo ważne. Postacie wtórne wymagają innego leczenia i postępowania niż postać pierwotna.

Wczesne wykrycie i wczesne leczenie powinno zapobiec poważnym powikłaniom, martwicy i utracie dotkniętej części.

Postać wtórna występuje w około 20% przypadków i jest objawem prowadzącym do innej choroby (często reumatycznej lub autoimmunologicznej). Alternatywnie za jej wystąpieniem stoi obciążenie pracą lub choroba zawodowa.

Ogólna częstość występowania vasoneurosis w populacji wynosi 2-20%, a najczęstszym jest zespół Raynauda. W przypadku zespołu Raynauda częstość występowania wynosi 5-20%.

Częstość występowania to liczba statystyczna, wyrażająca częstość występowania danej choroby w populacji. Podawana jest w odniesieniu do określonej liczby osób, w zależności od okresu w danym miejscu. Na przykład na 100, 1000, 100 000 osób populacji.

W przypadku postaci pierwotnej odnotowuje się wyższą częstość występowania u kobiet, również w zależności od warunków klimatycznych.

Przyczyna pierwotnego zespołu Raynauda nie jest jasna. Ważne jest to, że jest to funkcjonalne zaburzenie krążenia. Nie jest to organiczne uszkodzenie naczyń krwionośnych.

Przyczyny jego powstawania upatruje się w wieloczynnikowym działaniu.

Przykładem jest złożona nierównowaga między rozszerzeniem a zwężeniem naczyń krwionośnych, a także nieprawidłowości ściany naczynia i napięcia naczyniowego z przyczyn neurologicznych, ale także hormonalnych.

Rozszerzenie naczyń krwionośnych = zdolność naczynia krwionośnego do rozszerzenia. Zwężenie naczyń krwionośnych = zdolność naczynia krwionośnego do zwężenia.

Narażenie na zimno lub stres i emocje są wymieniane jako mechanizmy wyzwalające.

Działanie hormonalne powoduje zwiększoną częstość występowania u płci żeńskiej. Według doniesień, kobiety są dotknięte nawet 7 razy częściej niż mężczyźni. Zespół może wystąpić u dziewcząt po okresie dojrzewania, zwykle po 20 roku życia.

Cofnięcie się problemów może być odnotowane po menopauzie.

Z drugiej strony, w przypadku postaci wtórnej...

Wtórna postać choroby charakteryzuje się obecnością innej choroby. Często może występować jako objaw poważniejszej choroby.

Przykładami chorób, których objawem jest zespół Raynauda są:

• choroba ogólnoustrojowa
  • choroby autoimmunologiczne
  • choroby reumatyczne
    • reumatoidalne zapalenie stawów
    • twardzina
    • toczeń rumieniowaty układowy
    • zespół Sjogrena
• choroby naczyniowe, miażdżyca, zapalenie naczyń, zespół opresyjny
• choroby endokrynologiczne, problemy z tarczycą, takie jak niedoczynność tarczycy
• urazowe uszkodzenie naczyń krwionośnych, uraz
• choroby neurologiczne, zespół cieśni nadgarstka, zespół szyjno-ramienny
• choroby hematologiczne
• choroby wątroby
• choroby onkologiczne
• długotrwałe i jednostronne przeciążenie kończyny
• przeciążenie pracą, wibracje - choroba wibracyjna
• zatrucie metalami ciężkimi - arsenem, ołowiem, ale także grzybami
• niektóre leki, takie jak beta-blokery, chemioterapia, leki na migrenę.

Jako czynniki ryzyka wystąpienia wymienia się m.in:

• płeć - częściej chorują kobiety
• wiek - od 15. do 30. roku życia aż do 40. roku życia, również ze względu na wpływ hormonów
• środowisko klimatyczne - częściej występuje w zimnych regionach
• predyspozycje genetyczne i możliwy wywiad rodzinny
• palenie tytoniu
• obciążenie pracą, powtarzające się wibracje, jednostronne przeciążenie kończyny, pianiści, praca z wiertarką, młotem pneumatycznym, piłą łańcuchową itp.
• stosowanie niektórych leków i narażenie na chemikalia (chlorek winylu)
• stres i trwałe przeciążenie psychiczne
• ciasna odzież
• wysokie ciśnienie krwi
• cukrzyca
• przewlekły stan zapalny
• wysoki poziom tłuszczu we krwi
• choroby onkologiczne

Objawy zespołu Raynauda charakteryzują się nawracającymi (powtarzającymi się) atakami. Jest to zaburzenie dopływu krwi do akralnych (końcowych) części ciała.

W pierwszej kolejności najczęściej dotknięte są palce rąk, a następnie palce stóp.

Zaburzenia przepływu krwi mogą również wystąpić w częściach takich jak nos, podbródek, uszy lub sutki.

Czynnikiem prowokującym może być zimno lub stres i zdenerwowanie emocjonalne. Alternatywnie, pojawiają się bez obecnego wyzwalacza - spontanicznie. W przypadku innej choroby pojawiają się jako jej objaw.

Typowe objawy zespołu Raynauda:

• Początkowo blada skóra na palcach - lub innych częściach
• późniejsze sinienie dotkniętej części, np. palców, opuszków palców
• zaczerwienienie na ostatnim odcinku
• obecność bólu w dotkniętym obszarze
• mrowienie, mrowienie
• uczucie kłucia, pieczenie
• drętwienie w części
• obrzęk
• przy powtarzających się atakach i innych chorobach skóra może być błyszcząca, napięta

Czas trwania ataku może się różnić, od kilku minut do godzin.

Zwykle podaje się czas trwania około 10-20 minut. Po prowokacji przez zimno, ponowne ogrzanie rąk poprawia i łagodzi dolegliwości.

Występowanie objawów występuje głównie na kończynach górnych, może dotyczyć tylko jednego palca, czubka palca, czubka, ale także kilku palców lub większej części.

W przypadku postaci wtórnej możliwy jest gorszy przebieg z obecnością powikłań, takich jak krytyczne niedokrwienie (stwardnienie). Wraz ze stwardnieniem pojawia się charakterystyczny ból niedokrwienny.

Uszkodzenia skóry z utrzymującym się zaburzeniem krwawienia występują naprzemiennie z martwicą do zgorzeli z koniecznością amputacji uszkodzonej części.

Pierwotna postać zespołu jest ważna do odróżnienia od postaci wtórnej. Postać wtórna może być również wczesnym objawem innej choroby.

Przede wszystkim ważny jest wywiad lekarski (informacje od samego pacjenta).

Informacje takie jak:

• częstotliwość naprzemiennych ataków braku zmęczenia
• czas trwania stanu w minutach do godzin
• przebieg dolegliwości i obecność objawów, trójkolorowych lub bólowych
• obecność innych chorób już zidentyfikowanych
• wywiad rodzinny
• stosowanie leków
• uraz lub narażenie na działanie substancji chemicznych itp.

Dotyczy to głównie układu krwionośnego, obecności pulsacji, ciśnienia krwi w obu kończynach.

Wykonuje się test Lewisa-Prusika, który polega na uciśnięciu łożyska paznokcia z dostosowaniem koloru w ciągu 6-10 sekund (w granicach normy). Można również wykonać test zimna (na przykład test zimna według Rejska).

W celu wykluczenia procesu miażdżycowego ważna jest również ultrasonografia dupleksowa. Kapilaroskopia jest istotna dla oceny stanu małych włókienek krwi i określenia postaci pierwotnej lub wtórnej.

Ocenia się wygląd i morfologię naczyń włosowatych, najczęściej w okolicy palca i łożyska paznokcia lub w innym miejscu, w którym występują tętniaki.

Dodatkowo.

W diagnostyce różnicowej potrzebne są również badania laboratoryjne, takie jak morfologia krwi, biochemia, CRP, IG itp. Oczywiście dodaje się badanie reumatologiczne lub neurologiczne i inne.

W zespole Raynauda odnotowuje się typowy przebieg trójfazowy - trójkolorowy - na co wskazują kolorowe zmiany skórne, które pojawiają się wraz z rozwojem zespołu.

Czasami jednak występują tylko jedna lub dwie zmiany koloru (przebieg jednofazowy/dwufazowy).

Zespół trójkolorowy opisywany jest jako

1. faza - biała - skóra staje się blada, z powodu skurczu naczyń krwionośnych, tj. zwężenia naczyń krwionośnych
2. faza - niebieska - sinica skóry, spowodowana zastojem (nagromadzeniem) krwi
3. faza - czerwona - z powodu ponownego rozciągnięcia naczyń krwionośnych i nagłego wzrostu przepływu krwi, skóra staje się czerwona (przekrwienie).

Atak trwa od kilku minut do godzin. Zmianom koloru skóry może towarzyszyć przemijający ból lub raczej niejasny dyskomfort, parestezja (mrowienie), kłucie lub drętwienie w dotkniętym obszarze.

Przedłużające się zaburzenie ukrwienia charakteryzuje się bólem niedokrwiennym, ale także ryzykiem uszkodzenia skóry i powstawania ubytków skórnych, owrzodzeń i martwicy niezagojonej części. Martwa część musi zostać usunięta chirurgicznie.

Powikłanie to występuje tylko w postaci wtórnej.

Z czasem ubytek skóry do martwiczej, nekrotycznej części końcowej o typowym czarnym zabarwieniu = wtórny zespół Raynauda.

Postaci pierwotnej nie towarzyszą te powikłania, ponieważ układ krwionośny nie jest organicznie i strukturalnie uszkodzony.