Demencja może wystąpić nawet w młodym wieku. Poznaj pierwsze oznaki i różnice

Jakie choroby powodują demencję?

Na pierwszy plan wysuwa się spadek wcześniej nabytych zdolności intelektualnych.

Nazwa pochodzi od łacińskiego "de mentio", co tłumaczy się jako odejście w duchu/umyśle.

W XVIII wieku terminem tym określano wszystkie zaburzenia psychiczne.

Dotyka głównie ludzi starszych - demencja starcza.
Jednak różne choroby mogą prowadzić do rozwoju demencji nawet w młodym wieku.

Jak objawia się demencja?

Pamięć jest zwykle pierwszym zaburzeniem.
Jest to zdolność rozumowania, dzięki której zachowujemy i odzyskujemy informacje, których już się nauczyliśmy.
Zaburzenia są widoczne zarówno na poziomie pamięci krótkotrwałej, jak i długotrwałej.

Logiczne myślenie, które normalnie zapewnia nam odzwierciedlenie rzeczywistości i powiązań między zjawiskami, zostaje utracone.
IQ jako mierzalny poziom zdolności intelektualnych spada.

Naszą ogólną perspektywę zawdzięczamy pełnej orientacji.
Osoby z demencją cierpią na dezorientację.
Mogą być zdezorientowane przez osobę. Nie rozpoznają najbliższych krewnych i znajomych. Co gorsza, czasami nie wiedzą, kim są.
Mają również tendencję do dezorientacji w miejscu i czasie.

Zdolność uczenia się, tj. zapamiętywania, jest również głęboko upośledzona.
Dla osoby z demencją problematyczne jest powtórzenie tego, co zostało powiedziane wcześniej w krótkim czasie.
Czasami mówimy o dniach, w cięższych przypadkach o minutach.
Wynika to również z jednoczesnego zmniejszenia koncentracji uwagi, ogólnej powolności, bradypsychizmu, niedokładności.

Upośledzenie zdrowego osądu w znacznym stopniu wpływa na afektywność i zachowanie.
Występuje ogólny spadek osobowości osoby jako całości.
Staje się bardziej niestabilny psychicznie i bezkrytyczny.

Wzrasta agresja, wybuchy afektywności, częste zaburzenia nastroju, zaburzenia snu. Mogą towarzyszyć urojenia i halucynacje.

Etapy demencji (MMSE - mini test stanu psychicznego)

1. Łagodna demencja - Charakteryzuje się jedynie łagodną utratą pamięci, skutkującą zmianami w dotychczasowych nawykach i minimalnymi zmianami w zachowaniu. Zwiększone zapominanie i przemijająca orientacja. Osoby te gorzej radzą sobie w pracy i w codziennych czynnościach, mają trudności z koncentracją. Powyższe problemy stają się coraz trudniejsze. Osoby te nie chcą przyznać, że cokolwiek jest z nimi nie tak. Dlatego często ulegają stanom lękowym i depresji.
2. Średniozaawansowana demencja - Upośledzenie funkcji poznawczych, znaczne zaburzenia orientacji (niezdolność do powrotu do domu). Osoby te zapominają podstawowych informacji o sobie, nawet zwykłe codzienne czynności stają się dla nich problemem. Kontakty społeczne są ograniczone. Wymagają pomocy ze strony innych osób.
3. Ciężka demencja - Ciężkie upośledzenie funkcji poznawczych, pacjent jest niezdolny do dokonywania ocen i wymaga stałej, szczególnej opieki. Przestaje postrzegać otoczenie, często występują urojenia i halucynacje, zaburzenia zachowania, a agresywność pacjenta wzrasta. Stopniowo traci funkcje motoryczne, a mocz i kał wyciekają.

Co powoduje demencję w młodym wieku?

Etiologia opiera się na uszkodzeniu mózgu i naczyń mózgowych spowodowanym przez chorobę pierwotną. Jednak w niektórych szczególnych przypadkach wykazano również wtórną dziedziczność.

Większość z nas myśli o demencji jako o starszej osobie, która z wiekiem zapomina o różnych rzeczach. W dużej mierze jest to prawda, ale młody wiek nie gwarantuje, że ominie nas ta podstępna choroba.

Demencja lub jej przyczyny są podzielone na podstawowe kategorie zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób (ICD 10).

Spośród nich dwie pierwsze kategorie odnoszą się do osób starszych. Dwie kolejne opisują stany lub choroby, które następnie powodują zespół otępienny dotykający wszystkich grup wiekowych.

Choroba Alzheimera (morbus Alzheimer) jest poważną chorobą mózgu, na którą wciąż nie ma leczenia przyczynowego.

Terapia jest głównie objawowa - leczenie objawów.

Dokładna przyczyna choroby Alzheimera nie jest do końca jasna, jednak stwierdzono pewne powiązania z dziedzicznością.

Początkowo dominują zaburzenia pamięci krótkotrwałej, czyli problemy z zapamiętywaniem nowo zdobytych informacji.

W późniejszych stadiach upośledzeniu ulega również pamięć długotrwała.

Występują również zaburzenia uczenia się i orientacji.

Częste są zaburzenia mowy.

Pacjent chce coś powiedzieć, ale nie może znaleźć odpowiednich słów, nawet jeśli rozumie. Później nie rozumie już pytań, więc nie może na nie odpowiedzieć.

Otępienie naczyniowe

Demencja naczyniowa (otępienie naczyniowe) występuje w wyniku zaburzenia naczyń krwionośnych w mózgu.

Zagrożone są osoby leczone z powodu cukrzycy, wysokiego ciśnienia krwi lub miażdżycy naczyń mózgowych.

Są to choroby, które powodują osłabienie, a następnie uszkodzenie lub pęknięcie ściany naczynia krwionośnego.

U nieleczonych pacjentów ryzyko związane z chorobami podstawowymi oczywiście wzrasta i istnieje większe prawdopodobieństwo udaru (apopleksji, ictus).

Z każdym zawałem mózgu wzrasta prawdopodobieństwo rozwoju demencji.

Demencja w innych chorobach

Otępienie w innych chorobach to otępienie, które powstaje na innej podstawie niż m. Alzheimera i nie jest otępieniem naczyniowym.

Może pojawić się w średnim wieku u osób cierpiących na różne choroby.

• Jest to na przykład choroba taka jak stwardnienie rozsiane. Jest to zapalna, immunologiczna choroba demielinizacyjna i aksonalna ośrodkowego układu nerwowego, dotykająca ludzi już w wieku około 30 lat. Wystąpienie choroby w młodszym wieku i po 50 roku życia jest mniej prawdopodobne.
  Rokowanie choroby jest niekorzystne.
  Ostatecznie objawia się między innymi różnymi stopniami demencji.
• Inną taką chorobą jest choroba Parkinsona.
  Przyczyna nie jest jeszcze znana, ale jest ona klasyfikowana jako choroba zwyrodnieniowa ze stopniową śmiercią neuronów.
  Występuje głównie w wieku około 55 lat.
  Ryzyko wzrasta wraz z wiekiem.
  Upośledzenie pamięci jest jednym z psychologicznych objawów tej choroby.
• Mniej znaną chorobą jest choroba Huntingtona.
  Jest to niezbyt częsta dziedziczna choroba ośrodkowego układu nerwowego.
  Zaczyna się pojawiać około 35-50 roku życia.
  Objawy postępują w ciągu następnych 10-20 lat.
  We wczesnych stadiach są to tylko zmiany nastroju, zmiany zachowania, depresja, spowolnione myślenie, upośledzona zdolność rozumienia i uczenia się, przechodząca w demencję.
  Upośledzenie funkcji motorycznych (ruchowych) powoduje mimowolne, przyspieszone lub nieskoordynowane ruchy, którym towarzyszą drgania mięśni twarzy (grymasy).
• Creutzfeldtova-Jakobova choroba je sporadické neurodegenerativní onemocnění mozku.
  Poprvé bylo popsáno v roce 1920 německým neuropatologem H. G. Creutzfeldtem. O něco dříve ji rozpoznal německý neurolog A. M. Jakob.
  Přenos je dědičný z matky na dítě s 50% pravděpodobností. Sporadická forma je zapříčiněna samovolnými změnami v mozkové tkáni, infekční forma se přenáší z nemocného zvířete požitím infikovaného masa (BSE). Případně je možný i iatrogenní přenos například při transplantaci.
  Průběh je charakteristický poruchami paměti (zastřená mysl), porucha koordinace s následnými častými pády, závratě, halucinace, záchvaty strachu.
  Onemocnění progreduje až do těžkého stavu demence. Nemocný je postupně zcela nehybný – upoutaný na lůžko s úplným vymizením osobnosti.
• Nieman-Pickovu chorobu řadíme mezi onemocnění metabolická. Konkrétně se jedná o poruchu metabolismu tuků.
  Ty se ukládají převážně v játrech, slezině a kostní dřeni.
  Rozděluje se na tři základní typy. Typ A postihuje již novorozence.
  Potíže se začínají objevovat již v prvních týdnech života a končí smrtí kolem 1. až 3. roku.
  Projevuje se neprospíváním novorozence, zvracením, průjmy, svalovou slabostí až úplnou psychomotorickou poruchou.
  Typ B může vzniknout v dětském věku i v dospělosti. U tohoto typu však intelekt nebývá postižen.
  Typ C postihuje různé věkové skupiny od narození až do dospělosti. Projevy jsou jak motorické, tak i na psychické úrovni s prohlubující se mentální retardací.
  Léčba neexistuje, existují jen pokusy o transplantaci kostní dře
• Onemocnění vyskytující se i u mladých lidí způsobující postupné poruchy i kognitivních funkcí je epilepsie.
  Každému z nás se může stát, že dostane během života epileptický záchvat buď po úrazu hlavy, nebo nadměrným požitím alkoholických nápojů. To ovšem neznamená, že je epileptik a rozvine se u něj předčasná demence.
  Epilepsii jako onemocnění diagnostikuje výhradně lékař na základě anamnesticky potvrzených opakovaných záchvatů a dalších vyšetření, například elektroencefalografie (EEG) s přítomností patologických elektrických vzruchů v mozku a následně vyšetření potřebných k odhalení její příčiny.
  U pacientů s dlouholetou epilepsií se postupně může začít projevovat předčasná demence.
  Málokdy však dochází k úplné degradaci osobnosti.

Jest to spowodowane nie tylko chorobami wymienionymi powyżej, z którymi nawet współczesna medycyna nie może sobie poradzić. Czasami jest to wina samego człowieka.

• Najczęstszymi przyczynami demencji niezwiązanej z chorobą w naszym kraju są alkoholizm lub nadmierne używanie różnych narkotyków.
  Substancje te również pozostawiają ślad w mózgu, a nie tylko w wątrobie, jak wielu ludzi myśli. Ich regularne stosowanie prowadzi do atrofii mózgu, a następnie rozwoju demencji.

Pseudodemencja nie jest prawdziwym spadkiem zdolności intelektualnych, ale przejściowym stanem ze spadkiem zdolności intelektualnych.
Powstaje jako reakcja pourazowa (po stresującym, traumatycznym doświadczeniu) i znika po usunięciu tego czynnika.
Pseudodemencja charakteryzuje się utratą najbardziej elementarnych zdolności, podczas gdy bardziej złożone są zachowane.
Absurdalne odpowiedzi (mam 200 lat) lub wyobrażeniowe odwrócenie kierunku jazdy (pisanie przeciwnym końcem pióra) są na czele, jak na przykład w przejściowym ponurym stanie zespołu Ganzersa.
W przypadku pseudodemencji nie jest to symulacja.
Ten przejściowy stan nie jest uświadamiany przez osobę cierpiącą.

Diagnoza i leczenie

Nie ma specyficznego leczenia ze względu na różnorodność przyczyn rozwoju demencji.

Każda osoba, która zaczyna wykazywać objawy opisane w łagodnym stadium, powinna zostać w pełni zbadana przez lekarza. Choroby, które mogą powodować ten stan, są stopniowo eliminowane.

Większość chorób można wykluczyć lub potwierdzić za pomocą metod badania morfologicznego, a mianowicie tomografii komputerowej (CT) lub rezonansu magnetycznego (MRI), w których lekarz może ocenić zmiany w tkance mózgowej.

Dotyczy to głównie atrofii mózgu - zmniejszania się objętości tkanki mózgowej.

Nie można jej wyleczyć, ale można spowolnić jej postęp, głównie za pomocą leków poprawiających metabolizm i przepływ krwi przez tkankę mózgową.
Przeciwutleniacze i witaminy są również przydatne w spowalnianiu zmian zwyrodnieniowych.
W chorobach genetycznych przeprowadza się testy DNA.
Jeśli wszystkie testy są negatywne, należy zacząć myśleć o psychiatrycznym leczeniu choroby.
Leczenie jest głównie objawowe w odniesieniu do dominującego problemu.