Drenaż limfatyczny: jak wspomagać układ limfatyczny? Do czego służy?

Układ limfatyczny człowieka

Układ limfatyczny człowieka odgrywa ważną rolę jako tarcza obronna. Od urodzenia buduje i poprawia obronę i odporność układu odpornościowego.

Przez całe życie w narządach limfatycznych powstają przeciwciała przeciwko niebezpiecznym i szkodliwym substancjom. W przeszłości układ limfatyczny nazywano "białymi naczyniami krwionośnymi".

Układ limfatyczny składa się z

• Limfa (chłonka)
• Węzłów chłonnych
• Naczynia limfatyczne
• Narządy limfatyczne

Limfa

Limfa jest bezbarwnym, klarownym płynem, który powstaje z płynu tkankowego i poprzez filtrowanie osocza krwi. Białka, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, hormony steroidowe i niektóre rodzaje metali są do niej filtrowane.

Główną funkcją limfy jest gromadzenie, transport i usuwanie substancji odpadowych. Ważną funkcją jest jej filtracja i oczyszczanie w węzłach chłonnych.

Ruch limfy zapewniają ruchy mięśni gładkich naczyń krwionośnych, skurcze otaczających mięśni, ruchy oddechowe, perystaltyka naczyń krwionośnych i ciśnienie ssania prawego przedsionka.

Każdego dnia w krążeniu człowieka wymieniane są 2 litry płynu limfatycznego.

Węzły chłonne

Węzły chłonne są zlokalizowane w gruczole limfatycznym. Znajdują się głównie w punktach, w których limfa wypływa z określonej części ciała. Do węzłów chłonnych wchodzą naczynia limfatyczne zasilające, a naczynia limfatyczne wychodzą z węzłów chłonnych.

Główną funkcją węzłów chłonnych jest filtrowanie i oczyszczanie limfy. Są one nazywane filtrami biologicznymi. Odfiltrowują bakterie, wirusy, grzyby i inne szkodliwe substancje odpadowe. W ten sposób limfa przepływająca przez węzły chłonne jest oczyszczana.

Naczynia limfatyczne

Naczynia limfatyczne łączą się ze sobą, tworząc naczynia krwionośne. Zawierają one specjalne zastawki, które zapobiegają cofaniu się limfy w organizmie. Ich funkcją jest pośredniczenie w przepływie limfy do węzłów chłonnych i narządów. Są one rozmieszczone prawie w całym ludzkim ciele i przypominają koryto rzeki.

Narządy limfatyczne

Narządy limfatyczne dzielą się na pierwotne i wtórne w zależności od ich funkcji. Narządem pierwotnym jest czerwony szpik kostny i grasica.

Czerwony szpik kostny jest odpowiedzialny za produkcję limfocytów T i limfocytów B, których funkcją jest obrona organizmu (komórki odpornościowe).

Grasica odgrywa rolę szczególnie od urodzenia do końca okresu dojrzewania. Limfocyty dojrzewają i różnicują się w specyficzne limfocyty T. Pomaga ona rozpoznawać szkodliwe i obce substancje. Po okresie dojrzewania zmienia się w specyficzną strukturę tkanki łącznej.

Narządem wtórnym jest śledziona i węzły chłonne.

Podstawowe funkcje śledziony obejmują filtrowanie i oczyszczanie krwi. Traci ona stare erytrocyty (czerwone krwinki). Inną funkcją jest produkcja białych krwinek. Wytwarza limfocyty, które są podzielone na różne typy.

Funkcje układu limfatycznego:

• Produkcja limfocytów (komórek odpornościowych)
• Zwiększanie odporności organizmu
• Rozpoznawanie szkodliwych substancji
• Filtracja substancji szkodliwych i odpadowych
• Filtracja i oczyszczanie krwi

Obrzęk limfatyczny

Obrzęk limfatyczny lub obrzęk limfatyczny występuje, gdy produkty przemiany materii nie są odpowiednio odprowadzane przez układ limfatyczny.

Jest to zjawisko patologiczne spowodowane niewydolnością układu limfatycznego. Limfa gromadzi się i nie jest wystarczająco odprowadzana.

Obrzęk może wystąpić w dowolnym segmencie ciała, jednak najczęściej dotyka kończyn górnych i dolnych.

W wyniku nadmiernego gromadzenia się białek lub limfy w organizmie dochodzi do procesu zapalnego. Włókna kolagenowe ulegają proliferacji. Prowadzi to do zwłóknienia skóry i tkanki podskórnej, zmniejszając tym samym ruchomość wklęsłości.

Najczęstsze objawy obrzęku limfatycznego obejmują widoczny obrzęk, uczucie ciężkości w nogach, ucisk pod skórą, drętwienie dotkniętego obszaru i trudności w zginaniu kończyn w stawach.

Obrzęk limfatyczny dzieli się na pierwotny i wtórny w zależności od etiologii.

Pierwotny obrzęk limfatyczny powstaje w wyniku choroby wrodzonej (aplazja, hipoplazja naczyń krwionośnych itp.) Początkowo objawia się w kończynach dolnych i rozprzestrzenia się w kierunku serca.

Może również wystąpić podczas ciąży, infekcji lub urazu, gdy układ limfatyczny nie jest w stanie poradzić sobie ze zwiększonym ciśnieniem.

Wtórny obrzęk limfatyczny może powstać w wyniku uszkodzenia układu limfatycznego. Występuje w każdym wieku. Przyczynami uszkodzenia są głównie urazy, nowotwory, operacje, otyłość, stany zapalne, unieruchomienie kończyn i inne.

W ramach diagnostyki i terapii problemów z układem limfatycznym konieczna jest konsultacja z lekarzem w celu ustalenia przyczyny i wyboru leczenia.

Wskazany jest szczegółowy wywiad, badanie aspiracyjne i palpacyjne oraz wyniki badań naczyniowo-sercowych i limfoscyntygrafii.

Celem leczenia jest poprawa jakości życia pacjenta, złagodzenie bólu, zmniejszenie obrzęku, promowanie aktywacji układu limfatycznego i zapobieganie możliwym powikłaniom.

Drenaż limfatyczny

Drenaż limfatyczny to specjalna technika leczenia mająca na celu wsparcie układu limfatycznego i naczyniowego.

Jest to specyficzny masaż miękkich struktur ciała, który zwiększa transport i odpływ limfy.

W przeszłości metoda ta była stosowana głównie w przypadku zaburzeń odporności i leczenia powiększonych węzłów chłonnych. Była to ewolucja metody polegającej na rytmicznych, delikatnych ruchach stymulujących odpływ limfy.

Efekty drenażu limfatycznego:

• Promowanie metabolizmu
• Zwiększa krążenie krwi
• Wspomaga drenaż substancji odpadowych
• Zwiększa odporność
• Zwiększa regenerację tkanek

Wskazania do drenażu limfatycznego

• Zakrzepowe zapalenie żył
• Żylaki w dolnej części ciała
• Różne rodzaje obrzęków
• Niezapalne choroby skóry
• Zaburzenia krążenia
• Zapalenie tkanki łącznej
• Bóle głowy i migrena
• Otyłość
• Redukcja masy ciała (utrata masy ciała)
• Choroby stawów - zapalenie stawów
• Zaparcia
• Problemy ginekologiczne (bolesne miesiączkowanie, bezpłodność)
• Osłabienie układu odpornościowego
• Zapalenie stawów (podagra)
• Blizny po zabiegach chirurgicznych
• Stany pourazowe
• Stany pooperacyjne w ortopedii
• Regeneracja organizmu
• Pomaga w szybszej regeneracji organizmu

Przeciwwskazania do drenażu limfatycznego

• Choroby onkologiczne
• Choroby zapalne skóry
• Poważne choroby serca
• Choroby płuc (astma, zapalenie oskrzeli)
• Choroby wątroby, serca, nerek
• Wysokie ciśnienie krwi
• Obecność infekcji i stanów zapalnych w organizmie
• Zaburzenia metaboliczne
• Zwiększona aktywność tarczycy
• Choroby neurologiczne (udar, padaczka)

Ręczny drenaż limfatyczny

Manualny (ręczny) drenaż limfatyczny to technika manualna polegająca na wykonywaniu specjalnych ruchów o określonym nacisku i kierunku, które powodują przepływ limfy.

Poszczególne pociągnięcia wykorzystują anatomiczne rozmieszczenie węzłów chłonnych układu limfatycznego. Nacisk masujących palców nie powinien przekraczać 40 mmHg. Pacjent odbiera tę technikę jako delikatny, bezbolesny masaż.

Zaleca się, aby nie wstawać zbyt gwałtownie po masażu, aby zapobiec zawrotom głowy. Możliwy jest lekki ból głowy, który po pewnym czasie ustępuje.

Silny, uporczywy ból głowy po zabiegu może być sygnałem nieprawidłowo wykonanego drenażu limfatycznego, ale także sygnałem możliwego problemu w organizmie. W takim przypadku konieczna jest konsultacja ze specjalistą.

W danym dniu konieczne jest przestrzeganie reżimu odpoczynku i zapewnienie wystarczającej ilości czystej wody.

Drenaż limfatyczny ma działanie oczyszczające energię i uwalnia organizm od szkodliwych substancji i nadmiaru wody. Niektóre osoby mogą czuć się zmęczone po masażu, a inne pełne energii. Efekt terapii jest indywidualny.

Do zastosowania manualnego drenażu limfatycznego wymagany jest obszerny kurs terapeutyczny i późniejsza praktyka w tej dziedzinie. Technika ta jest jednym z najbardziej poszukiwanych masaży dla kobiet ze względu na jej działanie antycellulitowe.

Instrumentalny drenaż limfatyczny

Instrumentalny drenaż limfatyczny jest również znany jako terapia ciśnieniowa.

Znany jest również jako spodnie limfatyczne.

Jest to zabieg medyczny, który naśladuje ręczny drenaż limfatyczny poprzez masaż w specjalnym nadmuchiwanym rękawie. Rękawy zawierają kilka komór powietrznych, które nadmuchują się i opróżniają względem siebie.

W ten sposób powstają fale powietrza (ciśnienia). Najczęściej stosuje się ciśnienie w zakresie 20-40 mmHg. Podczas terapii stymulowany jest transport i odpływ limfy pacjenta.

Najczęściej stosowane są spodnie limfatyczne na kończyny dolne i rękawy na kończyny górne.

Przyrządowy drenaż limfatyczny nadaje się również do zapobiegania zapaleniu żył, przyspiesza regenerację po wysiłku fizycznym, jest stosowany w rehabilitacji po urazach i operacjach, poprawia przepływ krwi do tkanek, pomaga wyeliminować napięcie kończyn i uczucie zmęczenia.

Zaletą jest precyzyjne dostosowanie ciśnienia i programu, który odpowiada pacjentowi. Wadą jest brak możliwości miejscowego ukierunkowania na bardziej problematyczną część ciała.

Przyrządowy drenaż limfatyczny trwa od 20 do 45 minut i zaleca się wykonanie około 10 powtórzeń.

5 wskazówek, aby poznać dobry drenaż limfatyczny:

• Terapeuta zapozna się z Twoim stanem zdrowia
• Pierwszym krokiem jest rozluźnienie węzłów chłonnych.
• Nie używa się oleju ani emulsji
• Drenaż limfatyczny nie boli ani nie powoduje dyskomfortu.
• Instrukcje dotyczące dalszego postępowania po zabiegu

Kinesiotaping limfatyczny

Kinesiotaping to metoda terapeutyczna wykorzystująca lecznicze działanie specjalnych taśm naklejanych na skórę pacjenta. Efekt opiera się na działaniu na miękkie struktury ciała w oparciu o napięcie i kierunek kinesiotapingu.

Kinesiotaping limfatyczny to rodzaj tapingu, który ma korzystny wpływ na układ limfatyczny i naczyniowy. Naczynia limfatyczne otwierają się, a przepływ limfy jest ułatwiony dzięki tapingowi limfatycznemu. Ułożenie taśmy przypomina kształt koryta rzeki.

Technika ta jest stosowana miejscowo na problematycznych, opuchniętych obszarach ciała, szczególnie po urazach i operacjach lub w leczeniu blizn i żylaków.

Taping limfatyczny jest często łączony ze złożonymi technikami drenażu limfatycznego, takimi jak manualny lub instrumentalny drenaż limfatyczny lub ruchowa terapia naczyniowa.

Bandaże uciskowe

Bandaże uciskowe są najbardziej przystępną cenowo i nieodzowną częścią terapii limfatycznej i naczyniowej. Zewnętrzna kompresja tworzy barierę dla rozprzestrzeniania się obrzęku, jednocześnie promując drenaż limfatyczny.

Dzięki odpowiednio dobranemu bandażowi poprawia się metabolizm i wypłukiwanie mediatorów stanu zapalnego.

Jest to rodzaj terapii wykorzystującej bandaże elastyczne, pończochy uciskowe lub ucisk przyrządowy, który kompensuje niewystarczającą pompę mięśniową, zmniejsza przekrwienie żył powierzchownych i przyspiesza przepływ żylny.

Bandaże uciskowe są stosowane głównie w krótkim okresie po operacji.

W przypadku długotrwałego noszenia profilaktycznego stosuje się specjalną bieliznę uciskową, którą można nosić pod normalną odzieżą - pończochy uciskowe, pończochy, rękawy na kończyny górne itp.

Kinezyterapia naczyniowa

Podstawą wspomagania układu naczyniowego i limfatycznego jest terapia ruchem. Stosowaną metodą jest gimnastyka naczyniowa, która polega na wykonywaniu prostych, powtarzalnych ćwiczeń. Wykonuje się wielokrotne skurcze i rozkurcze mięśni.

Celem jest pobudzenie pomp mięśniowych oraz przepływu krwi i limfy z konkrecji. Gimnastyka naczyniowa połączona jest ze świadomym oddychaniem i ruchami oddechowymi.

Stosuje się również hydrokinezyterapię - aktywne ćwiczenia w środowisku wodnym wykorzystujące ciśnienie hydrostatyczne i wyporność wody, która działa jak bandaż.

Ćwiczenia w wodzie powodują lepsze ujędrnienie układu naczyniowego, zmniejszając wpływ grawitacji i zwiększając pracę mięśni przeciwko oporowi wody, co sprzyja powrotowi krwi z obwodowych obszarów ciała do serca.

Ćwiczenia należy wykonywać powoli i bez kołysania. Ruch w wodzie daje pacjentowi przyjemne uczucie ulgi i wolności, zarówno fizycznej, jak i psychicznej.

Domowe sposoby na rozbudowę układu limfatycznego

Pierwszym rodzajem jest regularne chodzenie, które aktywuje cały układ mięśniowo-szkieletowy i stymuluje węzły chłonne w stawach kolanowych i łokciowych.

Bieganie jest zalecane tylko w dobrej jakości miękkich butach i na miękkiej powierzchni do biegania. Twarde uderzenia mogą niekorzystnie wpływać na układ naczyniowy.

Regularne ćwiczenia są niezbędne do utrzymania układu limfatycznego w dobrej kondycji.

Wolniejsze ćwiczenia rozciągające z większą liczbą powtórzeń lub skurczów i rozluźnieniem są odpowiednie do pobudzenia przepływu limfy. Odpowiednie są również pozycje, w których kończyny dolne znajdują się wyżej niż reszta ciała.

Domowa metoda szczotkowania skóry na sucho jest przyjemną metodą samodzielnego masażu, która rozszerza limfę, jednocześnie usuwając martwe komórki naskórka.

Aby jednak uzyskać pozytywny wpływ na układ limfatyczny, konieczna jest znajomość zasad, odpowiednich ruchów i kierunku szczotkowania na sucho (podstawą jest delikatny nacisk od obwodu do środka ciała).

Domową metodą jest również naprzemienne polewanie się ciepłą i zimną wodą pod prysznicem. Działanie ciepłej wody rozszerza naczynia krwionośne, a działanie zimnej wody je zwęża.

Wzmacnia to mięśnie gładkie ścian naczyń krwionośnych i stymuluje przepływ limfy. Metoda ta nie jest zalecana w przypadku chorób układu krążenia.

Maderoterapia to obecnie stosowana metoda manualna pochodząca z Kolumbii. Jest to nowoczesna technika masażu wykorzystująca naturalne drewniane rolki, które rozluźniają głównie mięśnie i inne miękkie struktury ciała.

Przesuwając rolki w kierunku środka ciała, stymuluje się przepływ układu limfatycznego i żylnego. Aby stosować maderoterapię u pacjentów, konieczne jest odbycie profesjonalnego kursu masażu.