Jak powstaje paluch koślawy: haluksy - wpływ obuwia + leczenie i szyny

Każdy chce mieć piękne stopy, ale piękne znaczy zdrowe. Koślawość to jedna z deformacji stóp, których liczba rośnie w globalnej populacji. Stają się one coraz bardziej powszechne, zwłaszcza u kobiet.

W większości przypadków temu patologicznemu procesowi można zapobiec.

"Ludzka stopa jest mistrzowsko zaprojektowaną maszyną i dziełem sztuki" (Leonardo Da Vinci).

Anatomiczne proporcje stopy

Stopa(łac. pes) jest anatomicznie zbudowana z dużej liczby kości, w sumie do 26. Składa się również ze stawów, mięśni, ścięgien, naczyń krwionośnych i nerwów. Stawy są wzmocnione sztywniejszymi więzadłami, szczególnie w obszarach, w których stopa jest najbardziej obciążona. Ograniczają one również niepożądane ruchy.

Wszystkie te połączone ze sobą struktury umożliwiają ciału utrzymanie stabilności, postawy i samego chodu.

Podstawowe przedziały stopy:

1. Stopa tylna (regio tarsalis) składa się z siedmiu kości (talus, calcaneus, os naviculare, os cuboideum, os cuneiforme laterale, os cuneiforme intermedium, os cuneiforme mediale), których połączenie jest mało ruchome. Ta część jest ważna dla przenoszenia ciężaru ciała.
2. Po przodostopiu stan zapalny jest kontynuowany do podbicia, które składa się z pięciu kości śródstopia (po jednej wydłużonej kości na każdy palec). Podbicie (regio metatarsalis) jest elastyczną częścią stopy, która odgrywa ważną rolę w amortyzacji wstrząsów podczas chodu.
3. Palce (digiti pedis) utrzymują ogólną stabilność stopy podczas chodu. Ich ogniwa są połączone ze śródstopiami. Każdy palec ma 3 ogniwa, z wyjątkiem dużego palca, który ma tylko dwa. Pomimo braku jednego ogniwa, duży palec ma kluczowe znaczenie dla odsuwania stopy od stabilnej podstawy.

Ciekawostka:
Stopa pierwotnie wyewoluowała z płetw, jednak w trakcie ewolucji zaszły w niej znaczące zmiany. U naszych przodków była ona początkowo przystosowana do wspinaczki, a duży palec do chwytania przedmiotów. Do obecnego kształtu ukształtowała ją potrzeba pokonywania coraz większych odległości w poszukiwaniu pożywienia.

Łuk stopy - rozwój od dzieciństwa do dorosłości

Kształt i połączenie kości stopy jest zdeterminowane anatomicznie. Razem tworzą one tak zwane sklepienie stopy, które musi być zachowane.

Jednak usztywnienie i łuk kształtują się stopniowo wraz z wiekiem, wraz z obciążeniem stopy.

Łuk składa się z systemu kości, stawów, mięśni i wytrzymałych więzadeł.

Mięśnie zaangażowane w utrzymanie łuku podłużnego to m. zginacz palców długi, m. zginacz palucha długi i m. piszczelowy tylny.

Za sklepienie poprzeczne odpowiadają m. tibialis anterior, m. peroneus longus i przede wszystkim więzadła.

Pierwszym aspektem w kształtowaniu i utrzymaniu łuku nogi jest obciążanie go, gdy dziecko uczy się stać prosto na dwóch nogach. Chodzenie stopniowo go wzmacnia. Chodzenie zapobiega również osłabieniu mięśni i więzadeł w tym obszarze.

Być może nie wiesz.

Co powoduje zniekształcenie łuku poprzecznego stopy?

Zaburzenie fizjologicznego wysklepienia stopy w kierunku plusowym (wysoki łuk) lub minusowym (płaskostopie, pes planovalgus) zawsze ma swoje konsekwencje.

Jeśli chodzi o haluksy, łuk podeszwowy ma ogromne znaczenie.

Na podstawie naruszenia sklepienia poprzecznego i podłużnego może powstać paluch koślawy. Zdarza się też odwrotnie - w paluchu koślawym dochodzi do jego obniżenia.

Metodą badania zajmującą się łukiem stopy jest tzw. plantografia. Plantogram to wynik, który uzyskuje się za pomocą mat uciskowych, poduszek uciskowych i specjalnych platform.

Oceny można jednak dokonać również na podstawie kolorowego odcisku stopy na papierze. Nowsze metody wykorzystują bardziej nowoczesny sprzęt cyfrowy, który można wykorzystać do określenia rozkładu ciężaru na stopie.

Ciekawostka: Odciski stóp są bardzo podobne do odcisków palców. Nie ma dwóch takich samych stóp na świecie. Nawet w obrębie tej samej osoby, ich stopy nie są identyczne. To często utrudnia zakup butów. Jeden pasuje jak ulał, a drugi ściska.

Kategorie łuków stopy - wskaźnik płaskości, w tabeli

Paluch koślawy - haluks

Paluch koślawy, czyli tzw. haluks, jest najczęstszą trójwymiarową deformacją przodostopia. Polega na bocznym odchyleniu dużego palca od jego centralnej osi (podwichnięcie), z pronacją (ruch do wewnątrz).

Łuk stopy jest zniekształcony w sensie jego opadania i rozciągania, w wyniku przedłużających się zmian w stawie śródstopno-paliczkowym lub w pozycji wachlarzowej pierwszego i drugiego śródstopia.

Deformacja kciuka może być tak wyraźna, że powoduje zachodzenie na siebie drugiego palca lub wsuwanie się kciuka pod drugi palec. Taka pozycja kciuka nazywana jest również pozycją koślawą.

Powoduje ona sztywność stawu kciuka i powstawanie narośli kostnej (egzostozy).

W obszarze egzostozy występuje znaczny nacisk mechaniczny lub tarcie o but. Powoduje to miejscowe bolesne zaczerwienienie skóry (zapalenie kaletki maziowej).

Jak powstaje haluks boczny?

Boczne haluksy powstają z powodu różnych przyczyn. Nie wszystkie z nich są jasne i pewne. Ponadto w ich występowanie zaangażowana jest kombinacja kilku mechanizmów jednocześnie.

Przyczyną jest również anatomia i fizjologia samego dużego palca, którego deformacja wynika z jego wytrzymałości i dużej elastyczności w porównaniu z innymi częściami stopy.

Ogólnie wiadomo, że kobiety cierpią na tę przypadłość 3 razy częściej niż mężczyźni. Noszenie nieodpowiedniego obuwia jako częsta przyczyna (głównie u kobiet) jest tylko jedną z wielu.

Powinniśmy jednak również zwracać uwagę na pewne przewlekłe schorzenia.

Tabela zawiera listę możliwych przyczyn

Z jakimi problemami można się spotkać?

Pierwsze zmiany w stawie nie objawiają się w żaden sposób na zewnątrz. Jak to zwykle bywa, dopiero ból uniemożliwiający wykonywanie codziennych czynności zmusza pacjentów do szukania pomocy lekarskiej.

Jednak do tego czasu jest on już utrwalony w patologicznej pozycji, więc leczenie zachowawcze może nie być możliwe.

We wczesnych stadiach choroby występuje ból w stawie śródręczno-paliczkowym.

Ból pojawia się zwykle podczas obciążania chorej kończyny, a później podczas normalnego chodzenia. Ból nasila się, gdy stopa jest w obuwiu.

Staw śródręczno-paliczkowy może stać się opuchnięty i obrzęknięty. Obrzęknięty obszar jest czerwony i bolesny w dotyku.

Później deformacja jest bardziej wyraźna, duży palec jest wyraźnie poza osią, a czasami pod drugim palcem. Rozwija się zapalenie kaletki. Podłużne i poprzeczne łuki stopy są znacznie zniekształcone.

Jaki jest najlepszy sposób zapobiegania haluksom?

Nie na wszystkie przyczyny palucha koślawego można wpływać. Jedną z nich jest na przykład genetyka lub choroby, które ostatecznie powodują różne deformacje stawów, a tym samym dużego palca.

Noś tylko wysokiej jakości i anatomicznie ukształtowane buty

Obuwie musi spełniać określone kryteria dotyczące anatomicznych i fizjologicznych potrzeb stóp. Jeśli nie spełnia tych kryteriów, istnieje ryzyko nie tylko haluksów, ale także innych deformacji, płaskostopia, bólu stóp lub pęcherzy.

Tylna część pięty musi być sztywna, a przednia elastyczna.

Wnętrze buta powinno być anatomicznie ukształtowane, aby utrzymać łuk stopy. But powinien być lekki i wygodny podczas noszenia. Nie może uciskać ani przecinać miękkich części stopy.

Tanie buty zazwyczaj nie spełniają tych kryteriów.

Dlatego, jeśli chcesz zachować piękne stopy, lepiej jest kupić jeden drogi, ale dobrej jakości but niż dziesięć słabej jakości i tanich.

Regularne obciążanie stopy utrzymuje fizjologiczny łuk stopy

Lenistwo i brak ruchu z czasem wpływa na całe ludzkie ciało. Długotrwała bezczynność wpływa przede wszystkim na układ mięśniowo-szkieletowy. Cierpią nie tylko stopy, ale także kręgosłup, kolana oraz inne stawy i kości.

Mięśnie słabną i zanikają (utrata masy mięśniowej), więzadła słabną, stawy ulegają zniszczeniu, pojawiają się różne deformacje i narośla kostne. Ruch jest ograniczony i pojawia się ból.

Ten sam proces zachodzi również w stawach stopy i palców kończyny dolnej.

Więzadła słabną, mięśnie słabną, łuk stopy opada i rozszerza się. Jeśli łuk nie jest wzmacniany przez regularną aktywność, dochodzi do bocznego wyboczenia dużego palca.

Regularny ruch sprawia, że kości, stawy i mięśnie są w dobrej formie, silne i bardziej wytrzymałe. Zmniejsza to ryzyko deformacji kości. Oczywiście chodzenie powinno odbywać się w pozycji neutralnej.

Supinacja lub pronacja stopy, na przykład podczas biegania, może powodować deformację stawu skokowego, nieprawidłowe ustawienie łuku, a także haluksy. Obciążenie podczas stania i chodzenia jest ukierunkowane na mięsień odwodziciel palucha. Jest również stosowany w fizjoterapii jako część leczenia palucha koślawego.

Masaż stóp skupiający się na mięśniach kontrolujących funkcjonalność stopy

Staw śródstopno-paliczkowy i jeden z mięśni dużego palca, musculus abductor hallucis, odgrywają najważniejszą rolę w haluksach.

Osłabienie tego mięśnia poprzez brak aktywności może mieć poważne konsekwencje, takie jak rozwój palucha koślawego.

Aby zapobiec osłabieniu mięśnia odwodziciela palucha, ważne są regularne ćwiczenia. Przydatne są również ćwiczenia fizjoterapeutyczne i masaże skupiające się na tym mięśniu.

Czy masz haluksa i jakie są opcje leczenia?

W leczeniu palucha koślawego coraz częściej preferowana jest terapia zachowawcza, a nie operacja. Pierwszym krokiem jest zminimalizowanie negatywnych czynników i zakup obuwia ortopedycznego.

Niemniej jednak zaleca się chodzenie boso w środowisku domowym.

Ćwiczenia fizjoterapeutyczne i masaże powinny stać się regularnym elementem. Oprócz obuwia ortopedycznego, pomoce ortopedyczne w postaci szyn na palce lub korektorów są niezbędne do zapewnienia prawidłowej pozycji kciuka.

W celu złagodzenia bólu można stosować różne preparaty przeciwbólowe. Nowszą metodą walki z bólem jest tzw. taping. Polega on na naklejaniu utrwalających, taśm tapingowych na uszkodzony obszar.

Te opcje powrotu kciuka do pozycji fizjologicznej, podobnie jak rozwiązania chirurgiczne, w niektórych przypadkach są nieskuteczne. W pozostałych często spotykamy się z nawrotami. Deformacja ustępuje, ale przyczyna pozostaje.

Kinesiotaping - nowa, aktywna metoda w leczeniu palucha koślawego

Lekarze preferują leczenie za pomocą kinesiotapingu. Jest to stosunkowo nowsza metoda leczenia wykorzystująca prąd elektryczny przy jednoczesnym odciąganiu kciuka za pomocą taśmy kinesiotape. Celem terapii jest aktywna stymulacja mięśni stopy do udziału w utrzymaniu kciuka w płaszczyźnie.