Reumatyzm szkodzi ciału w każdym wieku: dlaczego powstaje i jakie są jego objawy?

W przeszłości był błędnie określany jako choroba osób starszych, jako zapamiętany obraz wcierania maści lub żelu w staw na ból. Jednak w kręgach zawodowych wiadomo, że dotyka również dzieci i młodych dorosłych.

Na całym świecie około 350 milionów ludzi cierpi na choroby reumatyczne.
Kobiety częściej chorują na reumatyzm.
Jest to jedna z najczęstszych przyczyn niezdolności do pracy.

Choroby reumatyczne obejmują wiele różnych chorób i zespołów, których jest ponad 200. Reumatyzm nie jest zatem pojedynczą chorobą, która dotyka wyłącznie stawów.

Choroba atakuje stawy, kości, chrząstki, ścięgna, mięśnie i inne struktury miękkie, a także narządy wewnętrzne, serce, naczynia krwionośne, płuca, oczy, nerki i skórę.

Reumatyzm, w tłumaczeniu z greckiego, oznacza płynąć.
W starożytności opisywano go jako przewlekły ból.
Mówiono, że rozprzestrzenia się od głowy do całego ciała.

Dokładna przyczyna chorób reumatycznych nie jest znana i nie ma na nie lekarstwa.

Reumatyzm = długotrwała, postępująca choroba, która pogarsza się z czasem.

Leczenie koncentruje się na spowolnieniu progresji (postępu), złagodzeniu dyskomfortu i powrocie osoby do normalnego życia.

Reumatyzm negatywnie wpływa na życie osoby dotkniętej chorobą. Może prowadzić do tymczasowej lub trwałej niepełnosprawności. W takim przypadku osoba nie jest w stanie wykonywać normalnych czynności życiowych bez pomocy innych osób lub specjalnych środków pomocniczych.

Chcesz dowiedzieć się więcej o reumatyzmie?
Jakie są typowe lub ogólne objawy?
Jak wpływa na całe ciało?
Czytaj dalej z nami.

Reumatyzm ma kilka form

Reumatyzm dotyka wielu stanów chorobowych i zespołów.

Reumatyzm jest chorobą długotrwałą i postępującą = pogarsza się z czasem.

Zwykle charakteryzuje się okresami szybkiego pogarszania się problemu, kiedy ból reumatyczny i związane z nim objawy ulegają ostremu nasileniu.

Ten ostry etap jest następnie przeplatany okresami poprawy.
W niektórych przypadkach dochodzi do całkowitego zaniku objawów choroby.
Jakby wyleczony.
Jest to naprzemienne występowanie okresów pogorszenia i poprawy.

Klasyfikacja chorób reumatycznych jest obszerna i złożona, ale niezbędna z teoretycznego i praktycznego punktu widzenia. Różnice dotyczą przyczyny, przebiegu choroby, rokowania, a także leczenia.

Decker w 1983 roku stworzył klasyfikację chorób reumatycznych, które podzielił na:

1. ogólne rozlane choroby tkanki łącznej
2. zapalenie stawów związane z zapaleniem stawów kręgosłupa
3. choroba zwyrodnieniowa stawów
4. zespoły reumatyczne związane z czynnikami zakaźnymi
5. artropatie metaboliczne
6. nowotwory
7. choroby układu nerwowo-naczyniowego
8. choroby kości i chrząstki
9. reumatyzm pozastawowy
10. różne stany związane z objawami stawów

Istnieje również uproszczona klasyfikacja według Pavelki.

Klasyfikacja Pavelka chorób reumatycznych jest podana w poniższej tabeli

Powyższe stany i zespoły chorobowe są skromnym spojrzeniem na ogrom reumatyzmu. Przeciętny człowiek nie musi jednak orientować się w złożoności problemu i znać wszystkich diagnoz.

Ważne jest, aby w przypadku pojawienia się problemów udać się do lekarza, który na podstawie wywiadu zaleci badanie reumatologiczne.

Różnorodność objawów może wydłużyć drogę do odpowiedniego specjalisty.

Reumatyzm nawet w młodości i dzieciństwie

Ból stawów pojawia się nawet w młodym wieku, ale nie jest dominującą cechą osób starszych.
Dlatego wczesna diagnoza jest ważna już u osób w młodszym wieku lub u dzieci.

Reumatyzm jest chorobą długotrwałą i postępującą.

Oznacza to, że przez długi czas znacząco i negatywnie wpływa na organizm. Wczesne wykrycie i leczenie poprawia perspektywy na przyszłość.

Z drugiej strony, jeśli choroba z czasem spowoduje poważne zmiany w układzie mięśniowo-szkieletowym, korekta i leczenie będą trudniejsze, rokowanie mniej korzystne, a powikłania poważniejsze.

W szerokiej gamie chorób reumatycznych istnieją takie, które zwykle zaczynają się objawiać w starszym wieku. Druga strona składa się z tych, które są wywoływane w stosunkowo młodym wieku lub w dzieciństwie.

Choroby młodszego wieku i dzieci obejmują na przykład:

• młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (ang. juvenile idiopathic arthritis JIA)
• reumatoidalne zapalenie stawów
• zapalenie stawów kręgosłupa i osiowe zapalenie stawów kręgosłupa
• reaktywne zapalenie stawów
• gorączka reumatyczna
• układowe choroby tkanki łącznej
• młodzieńczy toczeń rumieniowaty układowy
• twardzina
• młodzieńcze zapalenie skórno-mięśniowe
• choroba Kawasaki

Choroby reumatyczne w dzieciństwie są zwykle przewlekłe. Towarzyszy im ból, obrzęk i poranna sztywność. Mogą pojawić się już w wieku 10-12 lat.

Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów jest...

Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów to grupa chorób dzieci i młodzieży. Młodzieńcze = młode, niedojrzałe. W tym przypadku jest to najczęstsza ogólnoustrojowa choroba wieku dziecięcego, a pierwsze objawy pojawiają się zwykle przed 16. rokiem życia.

Jest to rzadka choroba, występująca u około jednego lub dwóch dzieci na 1000.

Choroby reumatyczne mogą również występować u małych dzieci. Skarżą się one na niemożność chodzenia i ból stóp. Inne objawy mogą nie występować. Z czasem ich stawy mogą puchnąć.

Nawet u małych dzieci choroba może poważnie ograniczać sprawność i prowadzić do niepełnosprawności.

Dlatego należy zadbać o wczesne wykrycie objawów reumatyzmu nawet w tym okresie. Następnie należy podjąć wczesne i odpowiednie leczenie.

Co kryje się za reumatyzmem?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Przede wszystkim ważne jest, aby zrozumieć, że reumatyzm ma wieloczynnikowe podłoże. Predyspozycje genetyczne są wymieniane jako jedna z początkowych przyczyn.

Czynnikiem wyzwalającym może być zakażenie określonym patogenem ze środowiska, na przykład wirusem EBV, który jest czynnikiem wywołującym mononukleozę, ale także retrowirusem, parwowirusem, borrelią, E. Coli, gronkowcem i paciorkowcem, wirusem zapalenia wątroby i innymi.

Te czynniki zakaźne u genetycznie predysponowanych i podatnych osób uruchamiają kaskadę, która prowadzi do późniejszego reumatyzmu.

Reumatyzm + autoimmunizacja + czynnik reumatoidalny = autoprzeciwciała.

Istotne jest również pochodzenie autoimmunologiczne. W tym przypadku odporność osoby jest skierowana przeciwko własnym komórkom i tkankom. Jest to patologiczny proces, w którym odporność utraciła zdolność rozpoznawania własnych od innych.

Podaje się, że 5-7% populacji cierpi na choroby autoimmunologiczne.

Pierwszym rodzajem chorób autoimmunologicznych są choroby niespecyficzne narządowo, takie jak układowe choroby tkanki łącznej.

A...

Drugi typ to choroby narządowo specyficzne, które rozprzestrzeniają się po całym organizmie. Wpływają na układ sercowo-naczyniowy, gruczoły organizmu, układ nerwowy i oddechowy, a także wątrobę i nerki oraz resztę układu trawiennego i wydalniczego. Ponadto wpływają na skórę i błony śluzowe.

Co się za nimi kryje?

Ogólne czynniki ryzyka rozwoju reumatyzmu:

• płeć - częściej występuje u kobiet
• wiek - częściej między 30 a 60 rokiem życia
• predyspozycje genetyczne i dziedziczność - pewna historia rodzinna, nie bezpośrednie dziedziczenie
• infekcje
• zwiększona podatność na zachorowalność
• nadwaga i otyłość
• transfuzja krwi
• zmiany hormonalne i krótki okres płodności - skrócenie okresu płodnego
• uraz
• alergie
• stres
• palenie papierosów
• picie kawy
• ogólny styl życia

Jak może objawiać się reumatyzm?

Pytasz o objawy chorób reumatycznych?
Są one różne i dotyczą różnych części ludzkiego ciała.

W kręgach specjalistów określa się je jako:

1. objawy stawowe - dotyczące bezpośrednio stawów
2. pozastawowe - czyli manifestacje pozastawowe

Występowanie tych pozastawowych objawów i obecność ogólnych trudności prowadzi osobę do poszukiwania różnych badań. I dopiero na późniejszym etapie odbywają się badania reumatologiczne.

Jednak szybka diagnoza i wczesne leczenie wpływają na przyszłe zdrowie.

Z praktycznego punktu widzenia bardzo ważne jest rozpoznanie, czy problem ma charakter zapalny czy niezapalny, ponieważ komponent zapalny może spowodować nieodwracalne uszkodzenie narządów.

Wśród ogólnych objawów mogą wystąpić następujące:

• zmęczenie
• ogólne osłabienie
• złe samopoczucie
• brak apetytu
• utrata masy ciała
• wzrost temperatury ciała
• zaburzenia snu
• ból brzucha
• ból mięśni i ścięgien
• zapalenie naczyń krwionośnych
• zapalenie i podrażnienie oczu
• wysypka skórna, zaczerwienienie skóry, uszkodzenia skóry aż do owrzodzeń
• niepokój i depresja
• i inne

Problemy wpływające na stawy:

• Sztywność stawów
  • Typowa jest poranna sztywność po przebudzeniu i po braku aktywności
  • sztywne palce lub sztywny kręgosłup
  • może utrzymywać się do godziny po przebudzeniu
  • uczucie trudności w zaciskaniu dłoni w pięść
  • cięższe kroki rano
  • Rozgrzewka i aktywność przynoszą ulgę w dyskomforcie
• 3 lub więcej stawów może być dotkniętych jednocześnie, najczęściej:
  • stawy palców
  • nadgarstki
  • kolana
  • kostki
  • palce
  • barki
  • łokcie
  • stawy biodrowe
  • kręgosłup
  • stawy skroniowo-żuchwowe - stawy między kością skroniową a szczęką
• Ból stawów
  • Nasila się pod wpływem stresu, w nieodpowiedniej pozycji,
  • ustępuje w spoczynku
  • ból może być pulsujący i tępy, ale także ostry i piekący
• obrzęk stawów, w niezapalnych i zapalnych chorobach reumatycznych
• zapalenie stawów, objawiające się również ciepłą skórą nad stawem, zaczerwienieniem (np. w DNA i zapaleniu stawów)
• zmiany skórne, w niektórych przypadkach także zmiany paznokci, guzki reumatyczne
• ograniczenie ruchomości, częściowe lub całkowite w zależności od rozległości i stopnia uszkodzenia
• niestabilność stawu i ograniczenie funkcji
• deformacje stawów

Reumatyzm niezapalny i zapalny różnią się od siebie.

W postaci zapalnej często występuje poranna sztywność stawów. Sztywność trwa dłużej niż godzinę i jest związana z ogólnymi objawami wymienionymi powyżej. Przykładami są reumatoidalne zapalenie stawów lub zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.

Z kolei postać niezapalna charakteryzuje się pogorszeniem po całym dniu aktywności. Dlatego ból pojawia się zwykle wieczorem, kiedy jest również najbardziej wyraźny. Poranna sztywność stawów nie jest tak długotrwała i ustępuje po krótkim czasie i po poruszaniu się przez kilka minut, jak w chorobie zwyrodnieniowej stawów.

W przypadku chorób stawów mówi się, że dolegliwości mogą dotyczyć tylko jednego stawu, ale także kilku jednocześnie.

Przy ocenie liczby dotkniętych stawów jest on następnie używany:

1. postać jednostawowa - 1 staw - przykłady to septyczne zapalenie stawów, DNA, borelioza
2. postać oligoarticularna 2 do 4 stawów - jak w postaci monoarticularnej
3. postać wielostawowa 5 lub więcej stawów - reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń układowy.

Choroba reumatyczna może mieć różny przebieg. Możliwe jest również, że pierwszym objawem jest ogólny dyskomfort. Choroba zachowuje się nietypowo. A pierwsze typowe objawy reumatyzmu pojawiają się dopiero w kolejnej fazie.

Dzieci mogą skarżyć się na ból nóg lub być niezdolne do chodzenia. Później pojawiają się obrzęki stawów. Dodatkowo reumatyzmowi towarzyszą objawy ogólne i ogólnoustrojowe.

Dlatego pierwsze objawy reumatyzmu mogą nie być typowe dla choroby reumatycznej, co często opóźnia diagnozę i wczesne leczenie.

Uwaga na reumatyzm, atakuje on również poza stawami

Choroby reumatyczne są groźne również dlatego, że atakują struktury i tkanki poza stawem. Mają zatem objawy pozastawowe. Są to współistniejące zaburzenia, które są spowodowane procesami autoimmunologicznymi.

W wielu przypadkach dotyczy to skóry, w sensie łuszczycy, ale także różnych owrzodzeń - owrzodzeń skóry. A w reumatyzmie często wspomina się o guzkach reumatoidalnych. Podobnie może to dotyczyć błon śluzowych.

Jednak oprócz skóry i błon śluzowych możliwe jest również uszkodzenie oczu. Zapalenie oka jest jednym z najczęstszych objawów pozagałkowych. Przykłady obejmują między innymi zapalenie tęczówki lub zapalenie spojówek.

Plus wiele innych problemów...

W tabeli wymieniono niektóre pozastawowe dolegliwości związane z reumatyzmem.

Krótko o leczeniu

Wielokrotnie powtarzano, że ważna jest wczesna diagnoza, która oczywiście daje podstawę do wczesnego leczenia.

Im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym lepiej. Wyzwaniem jest przede wszystkim spowolnienie postępu choroby, a tym samym złagodzenie szkód, jakie może wyrządzić reumatyzm. A jak już wiemy, wpływa on nie tylko na stawy.

+

Reumatyzmu nie można wyleczyć, ale można go leczyć. Objawy ostrego pogorszenia - ból i inne objawy - są łagodzone. Ważnym celem jest również wczesne uczestnictwo osoby dotkniętej chorobą w normalnym życiu.

W leczeniu stosuje się kilka metod.

Co jest ważne w reumatyzmie:

• modyfikacja diety - dużo warzyw i owoców, eliminacja alergenów
  • ryby i chude mięso, drób
  • dieta, mniejsze porcje i 5-6 razy dziennie
• przestrzeganie reżimu picia
• suplementy diety w stosownych przypadkach
• • witaminy i minerały, takie jak witamina C, D, selen, cynk
  • suplementy na stawy, chondroityna i siarczan glukozaminy itp.
  • kurkuma, imbir, chili
  • niezbędne kwasy tłuszczowe
• ogólnie zdrowy styl życia
• dużo odpowiedniej i wystarczającej aktywności fizycznej
• relaks i odpoczynek
• rehabilitacja i leczenie uzdrowiskowe
• w fazie ostrej stosowanie zimna, ale także żeli, kremów czy plastrów
• zwrócenie uwagi na leki immunostymulujące, które wspierają odporność, a tym samym proces autoimmunologiczny
• dostosowanie wagi dla osób z nadwagą
• zakaz palenia i ograniczenie alkoholu

Leczenie farmakologiczne również dobiera się w zależności od dokładnej postaci. Do podstawowych leków zalicza się przede wszystkim te, które hamują proces zapalny - są to niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), niesteroidowe leki przeciwreumatyczne (NLPZ), leki przeciwbólowe, kortykosteroidy.

Jednak leki te mają jedynie działanie objawowe.

Istnieją leki, które mają udowodnione pozytywne działanie i hamują proces zapalny, a tym samym postęp choroby. Są one określane jako DMARD - co jest skrótem od Disease Modifying Antirheumatic Drugs (leki przeciwreumatyczne modyfikujące przebieg choroby).

Dostępne są również terapie biologiczne.

Przeczytaj więcej w tym artykule:
Leki biologiczne przynoszą innowacyjne terapie nawet tam, gdzie zawiodły konwencjonalne metody leczenia.