Tabletki odchudzające: jak działają i jakie są zagrożenia? + Substancje objęte ograniczeniami

Jak działają tabletki odchudzające, ich znaczenie, działanie i ważne ostrzeżenia o substancjach zakazanych.

Prawdopodobnie każdy z nas próbował kiedyś zrzucić zbędne kilogramy. Celem jest dobre samopoczucie fizyczne, ale przede wszystkim psychiczne.

Być może jest to tylko sezonowa mania, podczas której wkładamy wszystkie nasze wysiłki w osiągnięcie chwilowego celu, jakim jest posiadanie wymarzonej masy ciała.

W niektórych przypadkach jest to długotrwały, a nawet dożywotni wysiłek z wykorzystaniem różnych metod. Mniej i bardziej dostępnych metod.

Utrzymanie rozsądnej masy ciała jest jednym z ważnych aspektów wpływających na zdrowie i ogólną jakość życia każdego człowieka.

W związku z tym niezwykle istotne jest prowadzenie odpowiedniego trybu życia i podejmowanie w miarę możliwości wystarczającej aktywności fizycznej.

Obecnie dostępne są dziesiątki, a nawet setki różnych wytycznych, które obiecują przynajmniej utrzymanie stabilnej masy ciała, a w najlepszym przypadku jej zmniejszenie.

Ogólnie rzecz biorąc, zaleca się jednak przyjęcie kilku zasad i uczynienie ich częścią codziennej rutyny.

Powinny to być na przykład następujące kroki:

• Jedz odpowiednie porcje jedzenia w regularnych odstępach czasu.
• Spożywanie dużej ilości warzyw i owoców.
• Wybieraj zdrowsze alternatywy żywności i unikaj fast foodów.
• Pij dużo wody, preferując niesłodzone napoje.
• Bądź aktywny, angażuj się w aktywność fizyczną i dużo ćwicz.

Prawdopodobnie nie jest zaskoczeniem, że liczba osób z nadwagą, a nawet otyłością, niepokojąco wzrasta każdego dnia. Spośród całej populacji dorosłych w wieku powyżej 18 lat, aż 39% ma nadwagę, a 13% jest otyłych.

Dotyczy to nie tylko krajów rozwiniętych o stosunkowo wysokich dochodach, ale także krajów, które wciąż uważane są za rozwijające się.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) mamy nadwagę, jeśli nasz wskaźnik masy ciała (BMI) wynosi ≥ 25, a otyłość, jeśli nasz BMI wynosi ≥ 30.

Największym zagrożeniem związanym z nadwagą i otyłością dla ludzi jest ich negatywny wpływ na zdrowie.

Zwiększają one ryzyko wystąpienia chorób zagrażających życiu, takich jak choroby układu krążenia, cukrzyca, choroby układu mięśniowo-szkieletowego, wątroby i nerek. Są one również związane z wyższą śmiertelnością.

Droga do skutecznej utraty wagi nie jest krótkoterminowa i często nie jest łatwa.

Interwencje w ustalony styl życia, w tym zmiany w diecie lub zwiększenie częstotliwości aktywności fizycznej, mogą być sporym wyzwaniem. Pożądane rezultaty pojawiają się powoli, a osoba traci motywację.

Prowadzi to do stosunkowo szybkiego powrotu do normalnego trybu życia lub poszukiwania szybszego i łatwiejszego sposobu na utratę wagi.

Dlatego w nadziei na sukces bardzo często sięgamy po wspomagacze takie jak suplementy diety czy bezpośrednio leki.

Przydatne kalkulatory i artykuły:

• Kalkulator wskaźnika BMI.
• Kalkulator wskaźnika talia-biodra.
• Kalkulator: BMI dla dzieci - Czy dziecko ma nadwagę, idealną wagę czy niedowagę?
• Nadwaga i otyłość u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych - co z tym zrobić?

Suplementy diety a leki odchudzające

Suplementy diety to dodatki do naszej normalnej, zbilansowanej diety. Mogą to być witaminy, minerały, pierwiastki śladowe, aminokwasy, błonnik lub ekstrakty roślinne, które dostarczają naszemu organizmowi składników odżywczych.

Nie są one przeznaczone do leczenia lub zapobiegania chorobom i nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety.

Wprowadzanie na rynek suplementów diety nie podlega (w przeciwieństwie do leków) tak rygorystycznemu zatwierdzeniu przez krajowe organy regulacyjne. Za ich bezpieczeństwo odpowiada przede wszystkim producent.

Przy próbach odchudzania odpowiednie suplementy diety mogą pomóc nam osiągnąć pożądany efekt, ale zawsze w połączeniu z innymi zmianami stylu życia.

Drugą kategorią są leki odchudzające, zwane anorektykami.

W przeciwieństwie do suplementów diety, leki te są ściśle kontrolowane pod względem bezpieczeństwa (mają opracowane i zatwierdzone badania kliniczne dotyczące bezpieczeństwa).

Leki te mają działanie biologiczne w organizmie, a także mogą zmniejszać wagę poprzez różne mechanizmy.

Ze względu na swój charakter, leki odchudzające są prawie zawsze wydawane wyłącznie na receptę.

Są one stosowane wyłącznie u pacjentów ze zdiagnozowaną nadwagą lub otyłością, u których zmiana stylu życia, w tym modyfikacja diety i aktywność fizyczna, nie są wystarczające lub którzy nie mogą poddać się leczeniu chirurgicznemu.

Modyfikacja diety i zwiększona aktywność fizyczna są nadal leczeniem pierwszego wyboru zarówno dla pacjentów otyłych, jak i z nadwagą.

Ważnym faktem jest to, że skuteczność leków odchudzających jest ograniczona i bardzo indywidualna. U niektórych osób mogą mieć bardzo dobry efekt, u innych są nieskuteczne. W najgorszych przypadkach powodują nawet skutki uboczne.

W oparciu o powyższe aspekty istnieją różnice w dostępności tych leków na rynkach w różnych krajach. Podczas gdy w Europie niektóre leki mogą być zatwierdzone przez odpowiedni organ, w innych krajach ich nie znajdziesz. Oczywiście odwrotna sytuacja jest również prawdą.

Jak działają produkty odchudzające?

Produkty odchudzające, niezależnie od tego, czy mówimy o lekach, suplementach diety czy niektórych produktach spożywczych, zwykle działają w następujący sposób.

Mogą działać na centralny układ nerwowy (mózg) lub mogą działać w innym miejscu w organizmie.

W mózgu substancje te mogą wywoływać uczucie sytości lub tłumić apetyt.

Niektóre są w stanie poprawić i przyspieszyć funkcjonowanie procesów metabolicznych, umożliwiając w ten sposób zwiększenie wydatku energetycznego.

Inne działają bezpośrednio w przewodzie pokarmowym, gdzie zapobiegają wchłanianiu niektórych składników żywności, takich jak tłuszcze. Działają poprzez wiązanie się z niektórymi składnikami żywności lub poprzez wpływ na aktywność enzymów trawiennych.

Jakie ryzyko wiąże się z ich przyjmowaniem?

Ważne jest, aby pamiętać, że nierozsądne przyjmowanie leków lub suplementów diety w celu zmniejszenia masy ciała może wiązać się z pewnym ryzykiem.

Chociaż suplementy diety są bardziej przystępne cenowo w porównaniu z lekami na receptę, nie oznacza to, że ich stosowanie nie wiąże się z żadnym ryzykiem dla zdrowia.

Przed rozpoczęciem przyjmowania jakiegokolwiek produktu należy rozważyć jego korzyści, możliwe wystąpienie skutków ubocznych lub rozwój uzależnienia.

Nie można też polegać na tym, że jeśli produkt jest naturalny, na przykład pochodzenia roślinnego, to nie może być niebezpieczny.

Dlatego najlepszym sposobem jest skonsultowanie się z lekarzem przed przyjęciem tych produktów, najlepiej przed rozpoczęciem ich stosowania.

Dotyczy to nie tylko leków, ale także suplementów diety, w przypadku których często brakuje interwencji lekarza lub farmaceuty.

W takich przypadkach lekarz pomaga pacjentowi ocenić jego ogólny stan zdrowia.

Ocenia, czy pacjent ma nadwagę lub otyłość. Dowiaduje się o możliwych przyczynach zwiększonej lub nadmiernej masy ciała.

Zaleca dalsze postępowanie, tj. wybiera najbardziej odpowiedni schemat lub przepisuje leczenie. Zawsze bierze pod uwagę wiek pacjenta, płeć, stopień zaawansowania choroby, ogólny stan zdrowia, możliwe powikłania, czynniki psychospołeczne i uwzględnia preferencje pacjenta.

Ocenia również obecność innych chorób, co jest kluczowym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji o właściwym leczeniu.

Jeśli lekarz zdecyduje się na leczenie lekami lub innymi produktami, musi dokładnie rozważyć korzyści i ryzyko związane z tym leczeniem.

Istnieją pewne grupy pacjentów, którzy nie mogą przyjmować żadnych leków ani suplementów diety mających na celu zmniejszenie masy ciała.

Przykłady obejmują:

• Kobiety w ciąży i karmiące piersią
• Kobiety starające się zajść w ciążę
• osoby uczulone na niektóre składniki leków lub suplementów diety
• Pacjenci z jaskrą, chorobami układu krążenia, nadczynnością tarczycy lub problemami z wątrobą.
• Osoby zagrożone uzależnieniem.

Najczęstsze skutki uboczne leków odchudzających i suplementów diety obejmują:

• dyskomfort w jamie brzusznej
• nudności i wymioty
• zaparcia
• kaszel
• zawroty głowy
• zmęczenie
• ból głowy
• suchość w ustach, zmiany smaku
• problemy ze snem aż do bezsenności

Poważne i niebezpieczne skutki uboczne obejmują wzrost ciśnienia krwi, przyspieszenie akcji serca, uszkodzenie wątroby i nerek.

Mogą one również powodować uzależnienie.

Występowanie skutków ubocznych, w tym poważnych, jest również w dużej mierze spowodowane tym, że dana osoba przyjmuje te produkty w niewłaściwej dawce. Często dochodzi do przedawkowania.

Wynika to również z faktu, że sposób i zasadność przyjmowania tych preparatów nie jest wcześniej konsultowana z lekarzem lub farmaceutą.

Niewłaściwe dawkowanie lub nadużywanie preparatów prowadzi do skutków ubocznych, takich jak bezsenność, halucynacje, zawroty głowy, wymioty, wysypki skórne, swędzenie, obrzęki kończyn dolnych, zażółcenie skóry i białek oczu czy odbarwienie moczu lub stolca.

Rozwój i pojawienie się uzależnienia jest głównie związane z faktem, że produkty te wywołują uczucie euforii i energii. Zwiększa to prawdopodobieństwo rozwoju uzależnienia od tych uczuć i od produktu, który je wywołuje.

Jednak czynniki biologiczne, środowiskowe, rodzinne itp. są również zaangażowane w rozwój uzależnienia.

Inne zagrożenia związane z przyjmowaniem suplementów diety w celu utraty wagi obejmują ich potencjał interakcji.

Mogą one wchodzić w interakcje z innymi lekami, które dana osoba obecnie przyjmuje. Może to prowadzić do zmiany efektu leczenia. Mogą one również wchodzić w interakcje z niektórymi składnikami żywności lub innymi suplementami diety.

W przypadku ziołowych suplementów diety istnieje ryzyko, że efekt i sposób działania składników aktywnych nie jest dobrze opisany i znany.

W ostatnich dziesięcioleciach w leczeniu nadwagi i otyłości stosowano wiele leków, z których obecnie na rynku dostępnych jest tylko kilka.

Wynika to głównie z faktu, że leki zatwierdzone i stosowane w praktyce medycznej w przeszłości okazały się mieć poważne skutki uboczne.

Były to głównie znaczące uszkodzenia serca i mięśnia sercowego, uszkodzenia wątroby lub zaburzenia psychiczne (bezsenność, depresja, lęk, tendencje samobójcze).

Ze względów bezpieczeństwa leki te zostały wycofane z rynku i obecnie nie są już dostępne.

Które substancje są skuteczne w odchudzaniu?

Kilka substancji czynnych jest obecnie zatwierdzonych i stosowanych w Unii Europejskiej w celu zmniejszenia masy ciała.

Orlistat, liraglutyd, semaglutyd, setmelanotyd oraz połączenie naltreksonu i bupropionu są zatwierdzone jako substancje czynne w lekach.

Orlistat

Orlistat to substancja działająca w przewodzie pokarmowym, która blokuje enzymy odpowiedzialne za trawienie tłuszczów w pożywieniu.

W szczególności lipazy żołądkowe i trzustkowe, których funkcja jest w ten sposób hamowana. Zablokowanie lipaz prowadzi do niemożności trawienia niektórych tłuszczów. Tłuszcze nie są wchłaniane z przewodu pokarmowego, ale są wydalane z organizmu niestrawione z kałem.

Wspomaga to utratę wagi.

Orlistat nie wpływa na apetyt i jest zwykle dostępny w postaci doustnej.

Stosowanie orlistatu wiąże się z możliwością wystąpienia dolegliwości żołądkowych, takich jak bóle brzucha, wzdęcia, biegunka, parcie na stolec, nietrzymanie stolca, obecność tłuszczów w stolcu.

Dolegliwości te są zwykle łagodzone, jeśli nie spożywa się pokarmów o wysokiej zawartości tłuszczu.

Poważne ryzyko obejmuje uszkodzenie wątroby objawiające się zażółceniem skóry i białek oczu, swędzeniem, ciemnym zabarwieniem moczu, bólem brzucha lub utratą apetytu.

Orlistat może również zaburzać wchłanianie innych leków lub witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.

Liraglutyd

Liraglutyd został pierwotnie zatwierdzony i stosowany jako lek w leczeniu cukrzycy typu 2, ponieważ zwiększa produkcję hormonu insuliny w trzustce.

Później zidentyfikowano również jego inne efekty - obwodowe i centralne tłumienie apetytu oraz wydłużenie czasu opróżniania żołądka.

Jest on obecnie stosowany w wyższych dawkach w celu promowania utraty wagi jako dodatek do modyfikacji stylu życia. Jest podawany we wstrzyknięciach.

Podczas przyjmowania liraglutydu mogą wystąpić problemy trawienne, takie jak ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka i zaparcia, a także przyspieszenie akcji serca, brak apetytu, zmęczenie lub zawroty głowy.

Semaglutyd

Semaglutyd działa w oparciu o ten sam mechanizm, co liraglutyd. Wywołuje uczucie sytości, opóźniając w ten sposób głód i zmniejszając ilość przyjmowanego pokarmu. Jest podawany we wstrzyknięciach.

Podczas przyjmowania semaglutydu mogą wystąpić bóle głowy, nudności, wymioty, biegunka, zaparcia lub bóle brzucha.

Połączenie naltreksonu i bupropionu

Stałe połączenie leków naltrekson (antagonista receptora opioidowego) i bupropion (lek przeciwdepresyjny) działa na części mózgu, które kontrolują przyjmowanie pokarmu i regulują uczucie przyjemności i przyjemności związane z przyjmowaniem pokarmu.

Działa zatem jako środek hamujący apetyt, zmniejszając ilość spożywanego pokarmu i zwiększając wydatek energetyczny.

Najczęstsze skutki uboczne połączenia tych leków to nudności, wymioty, ból głowy, zawroty głowy, zaparcia, suchość w ustach.

Produkt nie powinien być stosowany przez pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby i nerek, pacjentów z nieleczonym nadciśnieniem tętniczym oraz pacjentów z niektórymi zaburzeniami psychicznymi.

Setmelanotyd

Setmelanotyd jest lekiem stosowanym do kontrolowania uczucia głodu u pacjentów z zaburzeniem genetycznym, w którym ich mózg nie może regulować uczucia głodu. Zapobiega przejadaniu się, ponieważ pacjenci ci nie mają uczucia pełności w żołądku po jedzeniu.

Preparaty ziołowe i suplementy diety

Skuteczność leków odchudzających jest wysoce indywidualna, wiąże się z występowaniem skutków ubocznych, a w wielu przypadkach z oczywistych względów ograniczona jest również ich dostępność. W związku z tym zaczęto poszukiwać innych sposobów odchudzania.

Ludzie zaczęli szukać alternatyw, zwłaszcza w naturze. Jednak nie każdy naturalny produkt jest bezpieczny.

Nawet w przypadku naturalnych preparatów czy różnego rodzaju suplementów diety nadal istnieje ryzyko ich niepożądanego lub nawet szkodliwego wpływu na organizm człowieka. Dlatego też zawsze należy podchodzić do nich ze zdrowym rozsądkiem.

Przykładami naturalnych składników, które wykazują działanie wspomagające odchudzanie są chitozan, karnityna, kapsaicyna, glukomannan, sprzężony kwas linolowy czy synefryna.

Wśród roślin są to m.in. zielona kawa, zielona herbata, Garcinia cambogia, stewia cukrowa czy Hoodia gordonii.

Chitosan

Chitosan to polisacharyd, który powstaje w wyniku reakcji chemicznej deacetylacji chityny. Chityna stanowi część zewnętrznego szkieletu owadów lub skorupiaków.

Jego działanie polega na zmniejszeniu wchłaniania tłuszczów i cholesterolu z diety do organizmu, przy jednoczesnym zwiększeniu szybkości wydalania tłuszczów. Ponadto opisano jego korzystny wpływ na ciśnienie krwi i zawartość tłuszczu we krwi.

Chitosan może powodować działania niepożądane, takie jak wzdęcia, niestrawność, nudności i zgaga. U niektórych użytkowników mogą wystąpić alergie.

Jego potencjał interakcji jest uważany za negatywny, na przykład wchodzi w interakcje z warfaryną lub wpływa na wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.

Karnityna

Karnityna jest substancją biorącą udział w naturalnym metabolizmie człowieka. Jej funkcją jest transport kwasów tłuszczowych do mitochondriów, gdzie są one wykorzystywane do produkcji energii. Bierze również udział w wydalaniu odpadów metabolicznych z komórek.

Pomaga to w utracie wagi.

Ma tylko bardzo łagodne skutki uboczne - biegunkę, nudności lub bóle brzucha.

Kapsaicyna

Kapsaicyna jest alkaloidem odpowiedzialnym za ostry smak papryki. Jednym z jej wielu efektów jest promowanie spalania tłuszczu i zwiększenie wydatku energetycznego organizmu.

W rezultacie znajduje zastosowanie w kontroli wagi i zapobieganiu otyłości.

Jego stosowanie może być związane z łagodną niestrawnością, poceniem się, uderzeniami gorąca i nieżytem nosa. Może wchodzić w interakcje z lekami stosowanymi w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi.

Glukomannan

Glukomannan jest polisacharydem otrzymywanym przez ekstrakcję z bulw rośliny Amorphophallus konjac. Jest uważany za rozpuszczalną formę błonnika pokarmowego.

Przyczynia się do utraty wagi na kilka sposobów. Zwiększa lepkość treści jelitowej, przyspieszając czas przejścia strawionego pokarmu przez jelito cienkie. Wchłanianie przez ściany jelit jest zatem ograniczone w czasie.

Ponadto glukomannan spowalnia opróżnianie żołądka, a także zwiększa utratę energii.

Podczas jego przyjmowania mogą wystąpić problemy trawienne, takie jak wzdęcia lub biegunka.

Sprzężony kwas linolowy

Kwas linolowy i jego izomery są w pewnym stopniu zaangażowane w geny odpowiedzialne za metabolizm tłuszczów w organizmie.

Kwas ten występuje naturalnie w wołowinie i produktach mlecznych.

Skuteczność i bezpieczeństwo jego stosowania u ludzi nie zostały jeszcze wystarczająco ocenione i opisane. U zwierząt jego stosowanie wiązało się ze zmianami czynności wątroby i insulinoopornością.

Synefryna

Synefryna jest alkaloidem występującym w owocach cytrusowych, w szczególności w gorzkiej pomarańczy (Citrus aurantium).

Bierze udział w zmniejszaniu apetytu i zwiększaniu spalania tłuszczu w organizmie.

Ryzyko jej stosowania polega głównie na niekorzystnym wpływie na serce, powodując wzrost ciśnienia krwi i tętna.

Zielona kawa

Zielona kawa odnosi się do niepalonych ziaren kawy arabskiej (Coffea arabica). Palenie ziaren kawy powoduje utratę dużej liczby substancji czynnych, z których jedną jest niestabilny termicznie kwas chlorogenowy.

Kwas chlorogenowy w szczególności ma korzystny wpływ na utratę wagi, obniża ilość lipidów i glukozy we krwi, obniża ciśnienie krwi, a także zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.

Zielona herbata

Nazwa zielonej herbaty odnosi się do niesfermentowanych liści chińskiej rośliny herbacianej (Camellia sinensis). Najważniejszymi substancjami, które odgrywają rolę w odchudzaniu, są polifenole. Najobficiej występującym i jednocześnie najskuteczniejszym z nich jest 3-galusan epigallokatechiny.

W połączeniu z inną substancją zawartą w zielonej herbacie - kofeiną, przyczyniają się one do kontroli masy ciała, szczególnie u osób, które normalnie spożywają tylko niewielkie dawki kofeiny dziennie. Efektem jest zwiększenie produkcji ciepła i metabolizmu tłuszczów.

Wysokie dawki zielonej herbaty mogą mieć niekorzystny wpływ na wątrobę.

Garcinia cambogia

Główną zawartością tego tropikalnego owocu cytrusowego jest kwas hydroksycytrynowy, który zmniejsza produkcję kwasów tłuszczowych, lipidów, a także zmniejsza apetyt.

Jednak pomimo stosunkowo obiecującego działania, badania wykazują występowanie niekorzystnego wpływu na wątrobę, prowadząc w niektórych przypadkach do stanu zapalnego i niewydolności wątroby.

Słodka stewia (Stevia rebaudiana)

Roślina ta, pochodząca z Ameryki Południowej, od dawna stosowana jest nie tylko do słodzenia, ale także na przykład do łagodzenia zgagi.

Obecnie stewia jest stosowana jako niskokaloryczna alternatywa dla konwencjonalnych substancji słodzących.

Hoodia gordonii

Jest to afrykański sukulent podobny do kaktusa, który był spożywany przez rdzennych mieszkańców w celu tłumienia apetytu.

Badania wykazały skutki związane z jego stosowaniem, takie jak nudności, wymioty, zaburzenia wrażliwości skóry, podwyższone ciśnienie krwi i szybkie tętno.

Substancje, których stosowanie zostało ograniczone

W przeszłości dostępnych i stosowanych było wiele innych substancji, jednak ze względu na poważne skutki uboczne nie są one już stosowane, przynajmniej w Unii Europejskiej.

Amfetaminy

Amfetamina i jej pochodne zostały po raz pierwszy użyte do celów redukcji masy ciała już w 1930 roku.

Ich działanie polega na stymulowaniu uwalniania neuroprzekaźników noradrenaliny i dopaminy, zwiększając w ten sposób ich poziom w mózgu. W ten sposób mogą tłumić apetyt.

Stosowane przykłady obejmują fenylopropanolaminę, fenfluraminę, deksfenfluraminę lub amfepramon.

Największym zagrożeniem związanym z tymi substancjami jest szybki rozwój uzależnienia (w ciągu kilku tygodni) i, co nie mniej ważne, poważne powikłania kardiologiczne.

Ich stosowanie jest obecnie ograniczone.

Phentermine

Phentermine powoduje uwalnianie neuroprzekaźnika noradrenaliny w części mózgu odpowiedzialnej za regulację uczucia głodu, co hamuje apetyt.

Jest również stosowana w połączeniu z innym lekiem, topiramatem, który zmniejsza apetyt i zwiększa wydatek energetyczny organizmu.

Obecnie nie jest już stosowany z powodu poważnych sercowo-naczyniowych i psychiatrycznych skutków ubocznych (lęk, depresja, problemy z uwagą i pamięcią).

Lorkaseryna

Lorkaseryna jest substancją, która działa jako agonista receptora serotoniny. Naśladuje funkcję neuroprzekaźnika serotoniny, a tym samym aktywuje receptory, które są normalnie aktywowane przez serotoninę.

Jego działanie wywołuje uczucie sytości po jedzeniu i zmniejsza uczucie głodu przed jedzeniem.

Ze względu na poważne skutki uboczne, takie jak ryzyko depresji, nowotworów i uszkodzenia zastawek serca, jej stosowanie nie jest obecnie dozwolone.

Sibutramina

Sibutramina jest substancją, która blokuje wychwyt neuroprzekaźników serotoniny i noradrenaliny przez komórki nerwowe. Zwiększa to ich poziom w mózgu. Oprócz działania przeciwdepresyjnego, przez długi czas stosowano również jej działanie odchudzające.

Wywoływała uczucie sytości po jedzeniu, co pomagało pacjentom zmniejszyć ilość przyjmowanego pokarmu.

Stwierdzono, że sybutramina powoduje poważne skutki uboczne ze strony układu sercowo-naczyniowego, a mianowicie wzrost ciśnienia krwi, przyspieszenie akcji serca, a nawet udar mózgu. Z tego powodu jej stosowanie jest obecnie całkowicie ograniczone.

Rymonabant

Rymonabant działa jako antagonista receptorów kannabinoidowych, które znajdują się w układzie nerwowym, ale także w komórkach tłuszczowych. Ma znaczący wpływ na utratę wagi.

Jednak powodował również znaczące psychiatryczne skutki uboczne, takie jak depresja, lęk i myśli samobójcze, i dlatego nie jest już stosowany.

Podobny scenariusz miał miejsce w przypadku taranabantu, który działa w oparciu o ten sam mechanizm co rimonabant.

Stosowanie substancji odchudzających poza wskazaniami

Istnieje wiele innych leków i substancji czynnych, o których wiadomo, że mają korzystny wpływ na utratę wagi, ale nigdy nie zostały zatwierdzone do tego zastosowania.

O stosowaniu poza wskazaniami mówimy, gdy

• lek lub inna substancja jest stosowana do celów innych niż te, dla których została pierwotnie zatwierdzona i dopuszczona do obrotu
• lek lub inna substancja jest stosowana w innej (zwykle wyższej) dawce lub przez inny czas niż ten, dla którego została pierwotnie zatwierdzona i dopuszczona do obrotu.

Leki najczęściej związane ze stosowaniem poza wskazaniami w celu utraty wagi obejmują leki przeciwdepresyjne, zwane selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).

Ponadto niektóre leki stosowane w leczeniu cukrzycy, takie jak metformina, pramlintyd, eksenatyd lub dulaglutyd.

Największym ryzykiem związanym ze stosowaniem leków lub innych substancji poza wskazaniami jest wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia skutków ubocznych, których użytkownik może nawet nie być świadomy. Konsekwencje takiego stosowania mogą zagrażać życiu.