Cukier w moczu: co sygnalizuje podwyższony poziom cukru i jakie wartości są prawidłowe?

Glukoza jest cukrem prostym zawartym we krwi. W nerkach krew jest filtrowana. Cukier i inne substancje zawarte w moczu pierwotnym są ponownie wchłaniane do krwi. Dlatego glukoza zwykle nie występuje w moczu ostatecznym.

Podwyższony poziom cukru w moczu

Glukoza również zwykle znajduje się w moczu.

Jednak jej wartość w moczu nie może być wyższa niż 0,72 mmol/l. Jeśli jej wartość jest wyższa, mówimy o stwierdzeniu patologicznym.

Stan ten jest fachowo określany jako glikozuria.

Glikozurię ocenia się, gdy straty są wyższe niż 0,72 mmol na dobę. Zjawisko to występuje, gdy poziom cukru we krwi jest podwyższony, tj. w hiperglikemii. Nerki zaczynają wydalać glukozę z moczem, gdy poziom glukozy wynosi około 10 mmol na litr.

W jakich chorobach w moczu znajduje się cukier?

Sama glukoza jest cukrem prostym występującym we krwi. Nerki filtrują krew z glukozą do moczu. Oddzielają substancje toksyczne i odpadowe, które trafiają do dróg moczowych i stamtąd wydalane.

Substancje potrzebne organizmowi (tj. cukry) są ponownie wchłaniane. W ten sposób utrzymywany jest optymalny poziom cukrów w organizmie.

Glikozuria dzieli się na dwie grupy, a mianowicie glikozurię normoglikemiczną i glikozurię hiperglikemiczną.

Glikozuria normoglikemiczna występuje, gdy poziomy glikemii są prawidłowe. Drugi typ występuje, gdy poziomy glikemii są podwyższone.

Glikozuria normoglikemiczna występuje, gdy nerki nie są w stanie ponownie wchłonąć cukru, na przykład w przypadku chorób autosomalnych recesywnych, zapalenia nerek lub toksycznego uszkodzenia nerek.

Hiperglikemiczna glikozuria jest typowa dla cukrzycy, ale nie jest głównym wskaźnikiem diagnostycznym. Nerki podnoszą próg dla cukru we krwi w długotrwałej chorobie, w wyniku czego glikozuria może zniknąć.

Tak więc cukier w moczu występuje głównie w cukrzycy. W tym przypadku jest to zaburzenie metabolizmu cukru, a podwyższony poziom cukrów jest widoczny nie tylko w moczu, ale także we krwi.

Cukrzyca może być spowodowana niewystarczającą produkcją hormonu insuliny lub, przeciwnie, zmniejszoną wrażliwością komórek w organizmie na ten hormon. W cukrzycy objawy obejmują zmęczenie, zwiększone pragnienie i częste oddawanie moczu. Czasami pojawiają się również wymioty.

Jeśli jednak nerki nie działają prawidłowo, nie są w stanie zwrócić tych cukrów z powrotem do krwi. Dzieje się tak na przykład w przypadku dysfunkcji nerek spowodowanej stanem zapalnym (w ostrej martwicy kanalików).

Glikozuria jest również konsekwencją niektórych chorób endokrynologicznych, takich jak choroby tarczycy. Nadczynność tarczycy powoduje zwiększoną produkcję hormonów tarczycy.

Przykładem innej choroby, w której można stwierdzić obecność cukru w moczu, jest zespół Cushinga. W tym przypadku występuje nadmierne oddawanie moczu, kortyzol jest wydalany z moczem, a pacjent czuje, że musi częściej oddawać mocz.

Nadmierne spożycie alkoholu i niektórych leków jest odpowiedzialne za obecność cukru w moczu.

Szczególną sytuacją, w której występuje zwiększony poziom cukru w moczu, jest stres.

Pod tym terminem należy rozumieć stres dla organizmu, taki jak w sepsie, w oparzeniach o dużym zasięgu, w procesach złośliwych.

Cukier w moczu może pochodzić z kilku przyczyn, wśród których są:

• diabetes mellitus, tj. cukrzyca
• dysfunkcja nerek, choroby metaboliczne (w stanach zapalnych lub w chorobach takich jak niezbędna fruktozuria, pentozuria)
• predyspozycje genetyczne
• choroby wątroby
• leki
• alkohol
• choroby gruczołów dokrewnych
• stres, uraz, sepsa
• procesy złośliwe
• ciąża

Glikozuria w ciąży

W ciąży próg nerkowy dla glukozy jest obniżony. Wtedy też do moczu dostaje się znacznie więcej cukru niż miałoby to miejsce w innym przypadku.

Stan ten jest jednak tylko tymczasowy i nie jest chorobą przewlekłą.