Jakie są korzyści zdrowotne gryki, jak ją prawidłowo uprawiać i jakie odmiany są znane?

Należy do rodziny porostowatych (łac. Polygonaceae).

Jaki jest jej wpływ na nasze zdrowie, jak prawidłowo ją uprawiać i jakie znamy odmiany gryki? Na te i inne pytania odpowiemy w naszym artykule.

Łodyga jest wyprostowana lub słabo rozgałęziona, często w kolorze czerwonym. Liście są petiolate, ale siedzące na górze, z ostrzem w kształcie serca lub lancy.

Szerokość liścia gryki jest w przybliżeniu taka sama jak jego długość.

Kwiatostan składa się z małych, białych do różowawych kwiatów, które tworzą nieregularne grona o długich szypułkach.

Gryka kwitnie od czerwca do lipca.

Jej owocami są brązowe, trójkątne niełupki.

Występowanie gryki

Pochodzi z Chin i lasów chmurnych południowej Syberii.

Jej uprawa dotarła do wielu części świata, w tym Azji, Europy i Ameryki Północnej.

W umiarkowanych szerokościach geograficznych występuje głównie na pogórzu, gdzie jest uprawiana od średniowiecza. Najszerzej była uprawiana w XVIII wieku.

Do dziś można ją zobaczyć rosnącą na polach.

Często można ją również znaleźć na polach rumowych, wysypiskach śmieci, wzdłuż torów kolejowych i poboczy dróg.

Wykorzystywana jest głównie jako pasza dla bydła lub jako pożywna i zdrowa żywność.

Gryka nie zawiera zbyt wielu składników odżywczych.

W okresach suszy gryka powinna być częściej podlewana.

Ponieważ ma krótki cykl rozwojowy (około 90 dni), jest uprawiana jako roślina następcza, na przykład po zbożach.

Siew odbywa się od drugiej połowy maja do początku lipca.

Uwaga dla hodowców: gryka jest bardzo wrażliwa na mróz!

Nasiona należy wysiewać na głębokość od 1 do 2 cm w rzędach oddalonych od siebie o około 10-15 cm.

Uprawa powinna być wolna od chwastów.

Jeśli to możliwe, zaleca się umieszczenie w pobliżu uli, które będą bardzo pomocne w zapylaniu.

Ponieważ jest to bardzo dobra pszczoła miodna, obecność pszczół zapewni zapylenie i dobre zbiory nasion.

Podczas zbiorów należy zbierać gałązki, które są suszone w temperaturze około 50 ℃.

Wewnętrzny skład gryki

Głównymi składnikami gryki są białka, węglowodany, tłuszcze i minerały.

Zarodki gryki zawierają około 58-70% skrobi, 12% białka i 2-3% tłuszczu.

Najważniejszymi składnikami gryki są cholina i kilka rodzajów flawonoidów, z których najważniejszym jest rutyna.

Owoce zawierają witaminy B, C i E.

Gryka zawiera szereg minerałów, takich jak

• potas
• fosfor
• wapń
• magnez
• selen
• żelazo
• miedź
• cynk
• mangan

Zawartość przeciwutleniaczy w gryce

Zioło to jest uważane za cenne źródło przeciwutleniaczy, takich jak tokoferole, kwasy fenolowe i flawonoidy.

Związki te są szczególnie przeciwzapalne, a także korzystne w przypadku nadciśnienia tętniczego, ponieważ mają działanie hipotensyjne.

Doskonale sprawdzają się w profilaktyce niektórych chorób wieńcowych.

Przeciwutleniacze zawarte w kaszy gryczanej są bardzo korzystne dla naszego zdrowia. Witamina E, witamina C i polifenole są uważane za najważniejsze.

Witamina E spowalnia proces starzenia się komórek.

Starzenie się komórek jest spowodowane utlenianiem.

Witamina E zapobiega utlenianiu. Utlenianie jest w stanie przekształcić cholesterol LDL w formy, które mogą zatykać nasze naczynia krwionośne.

Cechą charakterystyczną witaminy C jest to, że jest ona głównym przeciwutleniaczem.

W naszym organizmie neutralizuje niszczące wolne rodniki, takie jak rodniki hydroksylowe i wodoronadtlenkowe.

Związki polifenolowe są uważane za naturalne substancje obecne w każdej roślinie wyższej.

Związki te wspomagają organizm człowieka w walce z chorobami cywilizacyjnymi, a także biorą udział w oczyszczaniu organizmu.

Flawonoidy zawarte w kaszy gryczanej

Flawonoidy to ważne substancje, które charakteryzują się dużą liczbą pozytywnych efektów fizjologicznych i biologicznych.

Są one klasyfikowane jako naturalne przeciwutleniacze.

Mają działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne, kardioprewencyjne, przeciwwirusowe i przeciwcukrzycowe.

Zawarta w ziołach rutyna chroni naczynia włosowate roślin przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, co zapewnia sprawny transport wody w organizmie roślinnym.

Rutyna wraz ze swoimi pochodnymi ma swoje zastosowanie w przemyśle farmakologicznym jako inhibitor.

Spożywanie gryki spowalnia rozwój raka jelita grubego i raka piersi.

Najważniejszym działaniem rutyny jest wzmacnianie ścian naczyń włosowatych.

Jej zdolność polega na stymulowaniu wpływu witaminy C i adrenaliny na naczynia włosowate.

Zwiększoną wytrzymałość i elastyczność ścian naczyń krwionośnych zapewnia napar z gryki.

Gryka jest przydatna w obniżaniu poziomu cholesterolu i oczyszczaniu organizmu.

Ma również korzystny wpływ na układ odpornościowy.

Jest również odpowiednia dla kobiet w ciąży, diabetyków i osób cierpiących na choroby serca.

Jest bardzo skuteczna w obniżaniu poziomu cholesterolu LDL, a z kolei podnosi poziom cholesterolu HDL.

10 korzystnych efektów gryki na nasze zdrowie

Gryka i utrata masy ciała

Pełnoziarnista kasza gryczana może być bardzo pomocna w odchudzaniu.

Gryka jest mniej kaloryczna niż pszenica czy jęczmień.

Jest wolna od tłuszczów nasyconych i cholesterolu. Jest bogata w błonnik i białko.

Ta kombinacja jest ważna dla tłumienia apetytu, regulowania poziomu glukozy we krwi, wspomagania prawidłowego trawienia i budowania masy mięśniowej.

Gryka dla diabetyków

Ponieważ gryka nie zawiera wielu kalorii i nie zawiera tłuszczu, jest jednym z idealnych pokarmów dla diabetyków.

Zawiera substancję leczniczą, która zapewnia wzmocnienie ścian naczyń włosowatych i zmniejsza ryzyko krwawienia.

Zmniejsza to ryzyko udaru mózgu i zawału mięśnia sercowego, szczególnie u osób z wysokim ciśnieniem krwi i cukrzycą.

Wspomaga integralność mikronaczyniową i krążenie krwi u diabetyków, co zapobiega uszkodzeniom nerwów, komórek mięśniowych i utracie funkcji nerek.

D-chiro-inozytol to związek, którego niedobór występuje u pacjentów z cukrzycą typu II.

Związek ten jest niezbędny do zarządzania insuliną w celu kontrolowania i leczenia pacjentów ze zdiagnozowaną cukrzycą typu II.

Gryka i ciśnienie krwi

Gryka jest doskonałym źródłem magnezu, który jest niezbędny do poprawy ciśnienia krwi poprzez rozluźnienie naczyń krwionośnych.

Powoduje to naturalne obniżenie ciśnienia krwi bez szkodliwych substancji chemicznych.

Gryka i zdrowe serce

Gryka jest szczególnie korzystna dla układu sercowo-naczyniowego ze względu na zawartość witaminy B, niacyny, kwasu foliowego i witaminy B6.

Witaminy te biorą udział w obniżaniu stężenia cholesterolu we krwi.

Niacyna zwiększa poziom lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL), co dodatkowo zwiększa wytrzymałość naczyń krwionośnych i usuwanie cholesterolu.

Minerały takie jak żelazo, fosfor, magnez, miedź i mangan obniżają ciśnienie krwi i poprawiają natlenienie krwi.

Gryka może być uważana za bardzo korzystną dla osób, które mają problemy z chorobami układu sercowo-naczyniowego.

Gryka przeciw nowotworom

Na podstawie badań wykazano, że spożywanie diety bogatej w błonnik pochodzący z pełnych ziaren, takich jak gryka, zmniejsza ryzyko zachorowania na raka piersi.

Kobiety w okresie menopauzy mają niższe ryzyko zachorowania na raka piersi, gdy spożywają błonnik pełnoziarnisty.

Przeciwutleniacze i lignany pełnią ważną funkcję we wchłanianiu estrogenów, dlatego są korzystne dla kobiet zarówno w okresie menopauzy, jak i po niej.

Gryka i ochrona przed astmą dziecięcą

Badania wykazały, że spożywanie pełnoziarnistych zbóż, takich jak gryka, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia astmy u dzieci nawet o 50%.

Ponieważ zawiera wysoki poziom magnezu i witaminy E, może pomóc zmniejszyć częstość występowania astmy dziecięcej.

Gryka dla naczyń krwionośnych

Rutyna i witamina C, które są bogate w to zioło, wzmacniają naczynia krwionośne, zatrzymują krwawienie (np. w żylakach lub hemoroidach) i działają zapobiegawczo.

W tkance łącznej rutyna wzmacnia i usztywnia nawet najcieńsze naczynia krwionośne.

Gryka i kości

Mangan zapewnia zdrową strukturę kości.

Tworzy podstawową esencję do tworzenia kości i działa jako koenzym, który wspiera procesy metaboliczne w naszym organizmie.

Bierze udział w tworzeniu tkanki łącznej, wchłanianiu wapnia oraz metabolizmie tłuszczów i cukrów. Magnez jest ważny i korzystny dla zdrowych kości i zębów.

Ma również działanie zapobiegawcze w chorobach reumatycznych i zapaleniu stawów.

Gryka i układ odpornościowy

Minerały takie jak fosfor, magnez, żelazo, miedź, cynk i mangan są bardzo skuteczne w leczeniu niskiego poziomu hemoglobiny we krwi(anemii), częstych przeziębień i grypy.

Gryka dla zdrowej skóry

Gryka jest bardzo przydatna w pielęgnacji skóry.

Ze względu na wysoką zawartość rutyny chroni skórę przed promieniami słonecznymi.

Znajdujące się w niej przeciwutleniacze i flawonoidy zapobiegają również przedwczesnemu starzeniu się skóry.

Magnez działa rozkurczająco na naczynia krwionośne, poprawiając tym samym krążenie krwi.

Rezultatem jest przede wszystkim promienna i młodo wyglądająca skóra.

Co, jak i kiedy zbieramy?

Grykę zbiera się na początku kwitnienia i przy suchej pogodzie. Kłącza zbiera się podczas zbiorów.

Okres zbiorów gryki przypada na czerwiec i lipiec.

Gryka jest suszona w zwykły sposób.

Świeże liście mogą być używane do bezpośredniego spożycia (np. do gotowania) lub do sporządzania nalewki.

Łuski, które otaczają ziarna, są stosowane w medycynie.

Do gotowania używa się łuskanych ziaren, które można zmielić na mączkę lub mąkę.

Jak prawidłowo uprawiać grykę?

Najczęściej uprawiane są dwa rodzaje botaniczne gryki:

• gryka zwyczajna (Fagopyrum esculentum).
• Gryka tatarska (Fagopyrum tataricum)

Oba gatunki są jednorocznymi roślinami zielnymi należącymi do rodziny gryki.

Łuski są mielone na mączkę, a mąka jest mielona na mąkę.

W przemyśle farmaceutycznym gryka jest wykorzystywana jako naturalne źródło rutyny.

Latem gryka jest ucztą dla pszczół, ponieważ jest rośliną miododajną.

Nie jest zbyt wymagająca pod względem warunków uprawy.

Odpowiednie gleby do uprawy to:

• lekkie do średnich
• glina piaszczysta
• glina piaszczysta
• gleby gliniaste

Gleby muszą być dobrze zaopatrzone w składniki odżywcze i wystarczająco wilgotne.

Gryka jest bardzo wrażliwa na brak opadów deszczu przez cały sezon wegetacyjny.

Termin sadzenia gryki zależy głównie od temperatury gleby.

Minimalna temperatura do kiełkowania wynosi 7-8℃.

W naszych warunkach grykę należy sadzić od końca kwietnia do połowy maja.

Grykę należy zbierać, gdy niełupki są dojrzałe i mają ciemnobrązowy kolor. Z reguły zbiera się dwie trzecie dojrzałych niełupek.

Niedojrzałe niełupki są blade lub nawet zielone.

Po zbiorze niełupki należy oczyścić z brudu i zanieczyszczeń, a następnie wysuszyć.

Wartości odżywcze kiełków gryki

Leczenie ludowe

Gryka zawiera najsilniejszą substancję, która jest korzystna dla naszego organizmu - bioflawonoid rutynę, zwaną również witaminą P.

Można ją znaleźć w kwiatostanie, zwłaszcza w roślinie kwitnącej, a także w jej nasionach.

Pomaga i wzmacnia ściany żył i naczyń krwionośnych, zatrzymuje krwawienie, zapobiega powstawaniu siniaków i łagodzi krwawienie z nosa (epistaxis) i dziąseł.

Jest również bardzo przydatny w leczeniu hemoroidów.

Pomaga również w leczeniu żylaków, poprawia elastyczność naczyń krwionośnych i krążenie krwi, łagodzi obfite miesiączki.

Dobrze jest go spożywać w przypadku wrzodów żołądka i dwunastnicy.

Jest przydatna w regeneracji komórek wątroby.

Gryka zawiera również inne substancje, takie jak witamina E, minerały, witaminy z grupy B, które są niezbędne dla naszego układu odpornościowego, zdrowej skóry i włosów.

OSTRZEŻENIE dla alergików

Gryka nie jest odpowiednia dla osób uczulonych na rutynę.

Efekty uboczne

Pomimo ogromnych korzyści dla naszego zdrowia, gryka ma swoje skutki uboczne.

Negatywne skutki, takie jak pocenie się, mogą wystąpić przy wysokim spożyciu.

Alergie na rutynę mogą powodować egzemę, pokrzywkę, w rzadkich przypadkach atak astmy, a nawet ciężką postać reakcji alergicznej zwaną wstrząsem anafilaktycznym.

Jakie są różne rodzaje gryki?

Odmiana Pyra

Pochodzi z Czech i jest zarejestrowana od 1990 roku.

Jest klasyfikowana jako wczesna i średnia.

Charakteryzuje się powolnym początkowym wzrostem, wyleganiem i średniej wielkości nasionami o szaro-brązowym kolorze z czarną marmurkowatością.

Nadaje się do uprawy w mniej sprzyjających warunkach.

Wegetacja zależy od wielu czynników, takich jak odmiana, czas siewu i warunki pogodowe. Waha się od 80 do 120 dni.

Późniejszy siew przyspiesza wzrost i rozwój, skracając tym samym okres wegetacji.

Odmiana "Špacina

Została wyhodowana na Uniwersytecie Nauki i Technologii Borovce w Špačince na Słowacji.

Jest to średnio wczesna odmiana gryki.

Jej okres wegetacji jest o 6 dni krótszy niż w przypadku odmiany Pyra. Wysiewa się ją w czasie, gdy średnie temperatury są już powyżej 7℃, aby zapobiec uszkodzeniom kiełkujących roślin przez zimno.

Metoda przygotowania - gotowanie

Gotowanie kaszy gryczanej powoduje utratę zawartych w niej składników aktywnych.

Kasza gryczana jest idealna, gdy jest zalana gorącą wodą i pozostawiona do spęcznienia pod przykryciem.

Z kaszy gryczanej można również przygotować smaczne potrawy, takie jak kasza gryczana na słodko lub kasza gryczana na słono.